صفد ؛ شهر کابالا

صفد (در عبری: צפת) نام شهری در استان شمالی فلسطین اشغالی است، که مساحت آن ۲۹.۲۴۸ کیلومتر مربع بوده و جمعیت آن در سال ۲۰۱۹ میلادی، ۳۶۰۹۴ نفر گزارش شده است.

صفد بر قله‌ی کوه واقع شده و از فراز آن منظره زیبای دریاچه طبریه دیده می‌شود. این شهر در هزاره دوم پیش از میلاد تأسیس شده و در ارگ معروف و تاریخی آن مقبره‌های کهن از عصر آهن یافت شده است.

نشان شهر صفد

صفد شهری کوهستانی بوده و ارتفاعش از سطح دریا حدود ۹۰۰ متر است. از شمال‌غربی توسط کوهی احاطه می‌شود که ارتفاع آن بین ۶۰۰ تا ۸۲۰ متر می‌باشد و از شمال و شمال‌شرقی به کوه کنعان ختم می‌شود که ارتفاع آن بیش از ۹۵۰ متر است. در جنوب‌شرقی صفد منطقه‌ی کوهستانی ظاهریه بالا قرار دارد. کوه‌های سر به فلک کشیده‌ی غرب صفد از بلندترین کوه‌ها در فلسطین اشغالی است. آب و هوای صفد نیز مدیترانه‌ای می‌باشد.

صفد یکی از چهار شهر مقدس یهود محسوب می‌شود و در کنار شهرهای اورشلیم (قدس)، حبرون (الخلیل) و طبریه، محل سکونت بسیاری از دانشمندان مذهبی یهودی بوده است.

در ۳۱ مارس ۱۴۹۲، پیرو فرمان الحمرا که به فرمان اخراج نیز شهرت دارد و توسط فردیناند دوم آراگون و ایزابلا یکم کاستیا، ملقّب به فرمانروایان کاتولیک اسپانیا صادر گردید و به موجب آن یهودیان باید خاک پادشاهی اسپانیا و مناطق تابعه‌ی آن را تا ۳۱ ژوئیه همان سال ترک می‌کردند، برخی از یهودیان از جمله علمای یهودی اسپانیایی به شهر صفد مهاجرت نمودند و این شهر را به مرکز مذهبی و روحانی مهمی تبدیل نمودند.

بدین‌ترتیب در سده‌های ۱۶ و ۱۷ میلادی، شمار زیادی از یهودیان به بهانه‌ی انکیزیسیون از اسپانیا گریخته، و در این شهر ساکن گردیدند.

قبلاً نشان داده‌ایم [اینجا] که داستان مهاجرت یهودیان اسپانیا و پرتغال در اواخر سده پانزدهم و سده شانزدهم میلادی، از جنس مهاجرت داوطلبانه‌ی آن‌ها از بیت‌المقدس در قرون اولیه مسیحی است، که بعدها افسانه‌ها ساختند و آن را تبعید اجباری وانمود کردند. در واقع این یک موج داوطلبانه و برای مشارکت فعال در تکاپوهای استعماری و تجاری قرن شانزدهم بود.

قبرستان کهن صفد یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌ترین قبرستان‌ها در فلسطین اشغالی است و در آن برخی از کابالیست‌های معروف یهودی به خاک سپرده شده‌اند. هر ساله صدها هزار توریست و گردشگر از این مکان بازدید می‌کنند.

صفد مرکز آموزش کابالا (قبالا – قباله) یا عرفان یهودی است.

در اواخر سده سیزدهم میلادی، با تدوین کتاب زوهر (Zohar) تصوف رازآمیز کابالا به‌صورت یک نظام فکری و عملی سامان‌یافته و منسجم درآمد و شکل نهایی خود را یافت. این کتاب را موسی لئونی (Moses de León) در سال‏های ۱۲۸۰-۱۲۸۶ در اسپانیا نوشت.

در آن دوران اسپانیا مرکز اصلی کابالا بود. اما در قرن شانزدهم که صفد تحت تسلط امپراطوری عثمانی بود، کابالیست‌های سفارادی به این شهر در خاک عثمانی سفر نمودند و از آن دوران تا کنون شهر صفد به‌عنوان پایتخت کابالای یهود می‌باشد.

کوه‌های مرتفع صفد محل مناسبی برای سیر و سلوک کابالیست‌ها و ساخت معابد آنان می‌باشد. هرساله بسیاری از کابالیست‌ها از سرتاسر جهان برای زیارت به شهر صفد سفر می‌کنند و بعضاً دوره‌های سیر و سلوکی (نظیر اربعینات) را در این شهر می‌گذرانند.

اندیشکده مطالعات یهود

««« پایان »»»

آشنایی با رنگ‌های به‌کار رفته در مقاله‌ی فوق:

رنگ آبی برای تأکید بر کلمات کلیدی است.
رنگ قرمز برای لینک‌دادن استفاده شده.

…

اندیشکده مطالعات یهود در پیام‌رسان‌ها:

… … …