میکوه و فساد اخلاقی حاخام‌های یهودی

در آیین یهود، پاسخ به این که «یک نفر با اقدام به چه عملی می‌تواند نماد تغییری اساسی در قلب و تعهدی جامع در یهودیت به شمار آید؟» و «آیا نماد برجسته، پویا و همه‌جانبه‌ای وجود دارد که نشان‌گر تغییری رادیکال برای ورود به آیین یهود باشد؟» در قالب میکوه یا میقوه (Mikveh) قابل مشاهده است.

میکوه که نماد طاهر سازی در آیین یهود بوده، در کنار آن، به نماد فساد حاخام‌های یهودی تبدیل شده است. در باورهای یهودیت، راه تغییر را بیان کرده‌اند اما نه منابع نوشتاری، نه باستان‌شناسی، هیچ‌گونه سندی درباره‌ی وجود چنین ترتیبات و تأسیسات ویژه‌ای برای «تشریفات پاک‌سازی مذهبی در یهودیت» ارائه نداده‌اند.

بااین‌حال، شاید قدمت آن، به آغاز قرن اول پیش از میلاد برگردد و ازآن‌پس میکوه‌های قدیمی در سراسر سرزمین اسرائیل و جوامع مهاجر یهودی یافت شده باشد. این حمام آیینی تقریباً در هر جامعه یهودی یافت می‌شود. البته، تأکید بر جنبه تاریخی آن در آیین یهود بیش از بقیه موارد به نظر می‌آید. این واژه، در تورات به معنی محل نگهداری آب آمده است. فرد باید در آب این حمام برای چند لحظه غوطه‌ور و بدون تنفس باشد. «غوطه‌وری» بخش اصلی هر سنت یهودی برای ورود به این آیین است و مراسم تغییر آیین بدون غوطه‌وری باطل است. (۱)

بقایای یک میکوه در بنایی سلطنتی (۲) در ماسادا (Masada)

با توجه به برخی دستورات آیین یهود، این حمام را به‌عنوان راه طهارت معرفی کرده‌اند. ورود به معابد یهود، پذیرفتن دین یهود و پاک شدن زنان بعد از عادت ماهانه، به استفاده از میکوه مشروط شده است. علاوه بر آن، دستورهایی مبنی بر استفاده از آب‌های خاص در میکوه مشاهده می‌شود. میکوه باید به‌اندازه‌ای آب داشته باشد که کل بدن فرد را پوشش دهد. برخی حاخام‌های یهودی این میزان آب را ۱۵۰ گالن می‌دانند. حاخام‌های یهودی همچنین معین کرده‌اند هر میکوه باید به آب طبیعی باران متصل باشد، حال یا به طور مستقیم یا به وسیله چاهی که آب آن چاه ناشی از باران است. (۳) آیین میکوه، یک آمادگی روحانی برای ازدواج نیز هست. تورات، آیین طهارت در میکوه را به زن محدود نکرده، بلکه مردان نیز باید بعد از ارتباط جنسی به میکوه بروند.

بر اساس تلمود، منبع اصلی آب میکوه از بهشت است و مردم با فرورفتن در آب میکوه تولد دوباره‌ای یافته و از گناهان گذشته پاک می‌شوند. همچنین میکوه نماد ورود انسان از زندگی رحمی به دنیا است؛ بدون آن‌که گناهی داشته باشد. (۴) میکوه کاربردهای گوناگونی در بین یهودیان امروزی به دست آورده است؛ برای نمونه، یهودیان در نیوتن ماساچوست از میکوه به دلایلی همچون قبل و بعد از عمل جراحی، رسیدن به سن ۴۰ سال یا ۸۵ سال، بعد از سقط‌جنین و یا حتی برای درمان مشکلات ناباروری استفاده می‌کنند. (۵) این نماد طاهر سازی، در عصر حاضر به دلیل اقدامات حاخام‌های یهودی، کارکرد دیگری برخلاف ماهیت خود پیداکرده و تبدیل به ابزاری برای سوءاستفاده‌های جنسی آن‌ها شده است.

یک « میکوه / میقوه » جدید

حاخام روزنبرگ (Nuchem Rosenberg) به فسادهای میکوه به‌ویژه در مسائل همجنس‌گرایی اشاره‌کرده است و می‌گوید:

«در این مکان‌ها از کودکانی که نمی‌دانند گناه چیست، سوء استفاده می‌شود.»

وی بیان می‌کند که: در ۲۰ سال گذشته تعداد مبتلایان به ایدز در این حمام‌های همجنس‌بازان رشد داشته است. حاخام افشاکننده‌ی این فساد در بیت‌المقدس، معتقد است:

اگر وجود این مراکز فساد در آمریکا یا مناطق دولت تحت کنترل صهیونیستی فاش بشود، سرانجامی جز تعطیلی نخواهند داشت، اما در بیت‌المقدس چنین میکوه‌هایی باز و مجاز هستند و ورود به چنین میکوه‌هایی برای زنان با تخفیف همراه است. (۶)

حاخام روزنبرگ

در سال‌های اخیر، اخبار متعددی از رسوایی‌های حاخام‌ها در میکوه به رسانه‌ها کشیده شده است؛ برای نمونه، روزنامه واشنگتن‌پست در سال ۲۰۱۴ گزارش داد که «حاخام باری فروئندل» (Barry Freundel)، از زنان عریان در حال انجام طهارت در میکوه، به‌صورت مخفیانه فیلم‌های ویدئویی ضبط کرده بود. به همین دلیل قربانیان این عمل، با تنظیم شکایتی، خواستار ۱۰۰ میلیون دلار خسارت از وی و مؤسسات یهودی حامی او شدند. وی در سال گذشته به ارتکاب همین جرم به شش و نیم سال حبس محکوم شد. (۷) در کارنامه رسوایی این حاخام ۶۴ مورد تجاوز وجود داشت. جاکابویک (Elanit Jakabovics) رئیس کنیسه اسرائیلی جورج تاون اقدامات این حاخام را نه‌تنها سبب سلب اعتماد مردم نسبت به آن و تقدس‌زدایی از میکوه دانسته بود، بلکه چنین رسوایی‌هایی را عامل مصونیت‌زدایی از حاخام‌ها تلقی کرد. (۸) فروئندل درنتیجه‌ی این رسوایی از کنیسه اخراج شد.

حاخام باری فروئندل

دیگر پرونده رسوایی اخلاقی در میکوه‌های یهودی از آنِ حاخام مئیر پاگرو (Meir Pogrow) است. دادگاه موقت مذهبی یهودی طی دستوری از همه‌ی زنان خواسته بود که هیچ‌گونه رابطه‌ای با این حاخام نداشته باشند. این در حالی بود که پاگرو، عضو یک گروه هماهنگ‌کننده حاخامی است و شرایط قاضی مذهبی را نیز دارد. اعترافات تامارا اسکور (Tamara Schoor) دختر آمریکایی که به خیال تعالیم یهودی راهی اسرائیل شده بود و با پاگرو ارتباط داشت، پرده از فسادهای جنسی این حاخام نسبت به عده زیادی برداشت. اسکالر با پی‌‌بردن به این رسوایی‌ها سعی کرده بود کمپینی از قربانیان اقدامات این حاخام علیه او به راه اندازد. سوءاستفاده‌های جنسی از زنان توسط پاگرو سبب شد دادگاه مذهبی یهود اعلامیه‌ای عمومی خطاب به همه‌ی زنان صادر کند تا آن‌ها را از هرگونه ارتباطی ازاین‌دست با وی بازدارد. (۹)

حاخام مئیر پاگرو

بحران نصب دوربین‌های مخفی در میکوه و ارتباط جنسی حاخام‌ها با زنان در این حمام‌ها به چالشی اساسی در بین خود حاخام‌های یهودی تبدیل‌شده است. حاخام موتی الون (Moti Elon) نیز در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۵ به شاگردان خود در بیت‌المقدس تجاوز جنسی کرده بود. (۱۰) تداوم این تجاوزات جنسی توسط حاخام‌ها به‌ویژه رسوایی فروئندل سبب شد برخی همچون اریس گلداستین (Eris Goldstein) به انتقاد از این روند بپردازند. وی معتقد است که:

این مضحکه‌ها را نباید حادثه‌های جدا دانست، بلکه این رسوایی‌ها نتیجه‌ی سیستمی است که هم به جنسیت سازی و جنسیت زدایی از زن می‌پردازد و همه‌ی این‌ها در لوای قانون یهود صورت می‌گیرد. سیستمی که به یک زن اجازه می‌دهد لکه‌های پس از قاعدگی خود را به حاخام نشان دهد و حاخام دسترسی او به رابطه جنسی را تعیین کند، علاقه‌ی هرزگی برای حاخام را پدید می‌آورد؛ در ساختاری که اجازه‌ی بروز تمایلات جنسی به جوانان را حتی در صحبت کردن نمی‌دهد، علایق شهوانی ایجاد جذابیت می‌کند؛ در ساختاری که میکوه، جذابیت فانتزی خود را به‌عنوان مکانی غیرقابل‌دسترس برای زنان حفظ می‌کند و درعین‌حال، حاخام‌ها به زنان در میکوه‌ها تجاوز می‌کنند، علائق شهوانی را آشکار می‌کند. (۱۱)

حاخام موتی الون

رسوایی همجنس‌گرایی زنان نیز در دیگر مراکز آموزشی یهودی‌ها آشکارشده است. رسوایی مدرسه آداس یسروئل (Adass Yisroel) ملبورن استرالیا نمونه این افتضاحات است. مسئول مدرسه با فریفتن دختران زیر ۱۸ سال به آن‌ها تجاوز جنسی کرده بود و برخی از دانش آموزان که پس از ازدواج، این مسئله برای تداوم زندگی‌شان مشکل‌ساز می‌شد، در مشاوره به این رابطه اعتراف کرده بودند. (۱۲)

رسوایی‌های حاخام‌ها در میکوه، نه‌تنها انحراف در آیین یهود را آشکار کرده، بلکه موجب بی‌اعتمادی در میان جوامع یهودی به‌ویژه زنان شده است افرادی همچون ربکا کوهن (Rebecca Cohen) درصدد احیای این اعتماد ازدست‌رفته برآمده‌اند تا با بازگشایی میکوه مخصوص زنان این رسوایی را کم‌رنگ کنند. بااین‌حال برخی حاخام‌ها ازجمله بریسمن (Brisman) معتقدند رسوایی‌های جنسی برخی حاخام‌ها در میکوه مسأله‌ای شخصی است و ربطی به ساختار کلی قوانین دین یهود ندارد. این عده به‌ویژه در آمریکا اظهار داشته‌اند که رسوایی چند حاخام در میکوه را نمی‌توان به کل یهودیت تعمیم داد و درصدد ساخت میکوه‌های ویژه برآمد. (۱۳)

حاخام بریسمن

به نظر می‌رسد موارد افشاشده از فساد اخلاقی حاخام‌های یهود، تنها نمونه‌هایی اندک از فساد ساختاری در اسرائیل و تحریف در آیین اصیل یهودیت باشد، اما همین موارد افشاشده نیز زمینه‌ی بی‌اعتباری حاخام‌ها و چنین آیین منحطی را در جوامع یهودی فراهم می‌کند.

پی‌نوشت‌ها:

[۱] http://www.myjewishlearning.com/article/why-immerse-in-the-mikveh

[۲].مجموعه‌ای از استحکامات و باروهای دفاعی در استان جنوبی اسرائیل است که بر روی یک تخت‌تپه مشرف بر دریای مرده در بیابان یهودیه قرار دارد.این قلعه جزء میراث جهانی یونسکو در اسرائیل می‌باشد (http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Archaeology/Masada1.html)

[۳] http://www.myjewishlearning.com/article/the-mikveh
[۴] http://www.myjewishlearning.com/article/mikveh-a-spiritual-preparation-for-marriage
[۵] http://haruth.com/mw/pdf/mikvah.pdf
[۶] http://failedmessiah.typepad.com/failed_messiahcom/2006/11/for_marvin_schi_1.html
[۷] https://www.washingtonpost.com/news/acts-of-faith/wp/2016/08/16/victims-of-rabbi-freundel-who-videotaped-women-ask-for-100-million-in-lawsuit
[۸] http://www.haaretz.com/jewish/news/1.621564
[۹] http://www.jpost.com/Israel-News/Prominent-rabbi-and-educator-accused-of-grooming-abuse-of-power-457329
[۱۰] http://www.haaretz.com/israel-news/.premium-1.540216
[۱۱] http://forward.com/sisterhood/207467/after-mikveh-scandal-make-us-feel-clean-again
[۱۲] http://failedmessiah.typepad.com/failed_messiahcom/2008/03/lesbian-scandal.html
[۱۳] http://www.jewishexponent.com/headlines/2014/11/in-wake-of-scandal-local-mikvahs-seek-to

میکوه یا میقوه

اندیشکده مطالعات یهود در پیام‌رسان‌ها:

… … …