پرونده ویژه «جنگ جهانی غذا» ؛ قسمت سیزدهم بیل گیتس
اشاره
قرن بیستویکم را بهدرستی «قرن زیستفناوری» (۱) میدانند، چراکه آینده «حیات» روی زمین، در این قرن تحتتأثیر «فناوریهای زیستی» نوین قرار خواهد گرفت. بخشی از این فناوریهای زیستی، شامل فناوریهایی است که بر کشاورزی و علوم گیاهی تمرکز دارد. این شاخه از علوم، علاوه بر شناسایی مشخصات «حیات گیاهان»، قدرت تغییر، کنترل و بهرهبرداری اقتصادی از گیاهان را در اختیار ابرکمپانیهای پیشتاز در این فناوری قرار داده است.
با این توضیح باید بدانیم که در قرن جدید برنامه راکفلرها در حوزه غذا هرگز به روشهای سنتی ختم نمیشود؛ مهمترین دلیل تغییر این برنامهها در دو تا سه دهه اخیر شامل موارد زیر است:
* برای فعالیتِ پیشتاز در عرصهی کشاورزی، بهکارگیری فناوریها و دانشهای میانرشتهای، مانند ژنتیک گیاهی ضروری است.
* تحول در آرایش ثروتمندان فراملی طی نیم قرن اخیر (که پیش از این بهعنوان ابرکمپانیهای فراملی بررسی شد) لزوم بهکارگیری یا حتی همکاری با این ثروتمندان را خاطرنشان میکرد.
* با توسعهی زیرساختهای تبادل اطلاعات، علوم شناختی (۲) که دادههای خود را از ابزارهای فناوری اطلاعات (۳) میگیرد، در زمره مهمترین علوم برای تصمیمسازی و حکمرانی بر مردم جهان قرار گرفته است.
حداقل با توجه به ضرورتهای فوق، طی سه دهه گذشته علاوه بر حضور کانونهای سنتیِ تجاری و اقتصادی -مانند مونسانتو (۴)- ورود کانونهای دانشی پیشتاز و تخصصی و همچنین صاحبان ابزارهای حاکم بر جریان اطلاعات با هدف حاکمیت بر کشاورزی جهان برای راکفلرها موضوعیت پیدا کرده است.
به این ترتیب طی سه دهه گذشته راهبرد اساسی بنیاد راکفلر، تشکیل نهادهای جدید مشارکتی و فراملیتی – که عموماً قالب غیرانتفاعی دارند – و وارد کردن افراد و نهادهای خوشنام و تخصصی در این عرصه بوده است.
درحقیقت بخش اعظم برنامههای بنیاد راکفلر در پوشش نهادهایی مانند بنیاد جایزه جهانی غذا (۵)، بنیاد بیل و ملیندا گیتس (۶)، خزانه جامع بذر سوالبارد (۷) و شبکه فرادستی CGIAR ا(۸) ادامه یافته است. در این فصل برای دریافت آرایش فعلی راکفلرها و سرپلهای بهروز آنان برای نفوذ به داخل ایران، شرایط این نهادها را بررسی میکنیم. (۹)
همهی ما بیل گیتس را میشناسیم؛ بیوگرافی او نیز با چند کلیک ساده در دسترس ما قرار دارد؛ اطلاعاتی مانند سال تولد، همسر و فرزندان، پدر و اصالت، دانشگاه محل تحصیل و از این قبیل اطلاعات فردی، بهراحتی و با یک جستجوی ساده بهدست میآید. مطالب پیش رو تلاش دارد ابعاد پنهانی از زندگی او را روشن کند.
ویلیام هنری گیتس (مشهور به بیل گیتس) یک چهره شناخته شدهی جهانی در حوزه مهندسی نرمافزار و همچنین تجارت علوم کامپیوتر است. وی مؤسس و مالک ابرکمپانی «مایکروسافت» (۱۰) است که نمایندگیهای آن در بیش از ۱۰۰ کشور جهان گسترده شده است. گیتس اولین بار در سال ۱۹۹۴ بهعنوان ثروتمندترین فرد روی زمین معرفی شد و این عنوان را تا سالها بعد از آن حفظ کرد.
بیل گیتس در ۱۳ مارس ۲۰۱۴ (۱۱) مصاحبه مفصلی با سایت معتبر «رولینگاستون» (۱۲) انجام داد که حاوی نکاتی مهم و خواندنی است. (۱۳) برای مثال پاسخهای گیتس، عدم اعتقادش به خدا را نشان میدهد و او را در زمره «ندانمگرایان» (۱۴) جهان قرار میدهد. وی در پاسخ به این که «آیا به خدا اعتقاد داری؟» تصریح کرد:
«من با افرادی مانند ریچارد داوکینز (۱۵) موافقم که انسانها به خلق اسطورهها نیاز دارند. قبل از اینکه ما واقعاً درک بیماری و آب و هوا و چیزهایی مثل آن را آغاز کنیم، به دنبال توضیحات نادرست برای آنها بودیم. در حال حاضر علم برخی از قلمروها – و البته نه همه – را که مذهب خلأهای آن را پر میکرد، پر کرده است؛ اما رمز و راز و زیبایی جهان، بسیار شگفتانگیز است، و هیچ توضیحی علمی درباره آن وجود ندارد. میگویند آن با اعداد تصادفی تولید میشود؛ میدانید؟ به نظر میرسد، این یک دیدگاه نامتناسب است [میخندد] من فکر میکنم اعتقاد داشتن به خدا منطقی باشد، ولی دقیقاً این اعتقاد بر چه تصمیماتی در زندگیتان اثر میگذارد؟ نمیدانم.» (۱۶)
تصویر ۲۲ سالگی بیل گیتس؛ او در این زمان تخلف رانندگی انجام داده بود!
«بیل» کشاورز
اما از این جالبتر نوع نگاه او به کشاورزی است. آغاز کار بنیاد گیتس را سال ۲۰۰۰ معرفی میکنند اما واقعیت این است که او بنیادش را با هدف تأثیرگذاری در این عرصه و با هدایت راکفلرها در سال ۱۹۹۴ میلادی تأسیس کرد، سپس با طی کردن مراحلی، و با اشتراک گذاشتن منافعش با افراد و نهادهایی مانند «هیلاری کلینتون» (۱۷)، «وارن بافت» (۱۸) و بنیاد راکفلر در ابتدای هزاره سوم، به جایگاهی قابل توجه در عرصه سلامت و کشاورزی دست یافت. دارایی این بنیاد طبق آخرین اعلامها بالغ بر ۴۰ میلیارد دلار آمریکاست.
او حتی در فاصله سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۸، مسئولیتش در مایکروسافت را برای تمرکز بر این بنیاد کنار گذاشته بود. در حال حاضر نیز بخش اعظم وقت او در این بنیاد صرف میشود. مصاحبهکننده (۱۹) در مقدمه همان گفتوگو، با اشاره به بیل گیتس تصریح میکند:
«او تخمین میزند یکسوم از وقت خود را در مایکروسافت و دو سوم دیگر را در بنیادش و کارهای دیگر صرف خواهد کرد.» (۲۰)
گیتس در این گفتوگو در توجیه حضورش در کشاورزی، در توجیهی جالب و البته غیرمنطقی، این موضوع را به «فلج اطفال» مرتبط میکند:
«این برنامه بیشتر مربوط به بیماریهای عفونی است… من تقریباً فقط روی فلج اطفال کار میکنم، و پس از آن بهدلیل اهمیت تغذیه و به این دلیل که بیشتر مردم فقیر کشاورزان هستند، ما در کشاورزی هم هستیم!!» (۲۱)
چنانکه در ادامه خواهیم دید بیل گیتس این فعالیتها را با همکاری راهبردی با راکفلرها با مشارکت و تأمین مالی برنامهها و بنیادهای بینالمللی آنها پی گرفته است؛ گیتس خود ارتباط برنامههایش با «انقلاب سبز» را کتمان نمیکند، و این برنامهها را دنباله برنامهها از ۱۹۶۰ معرفی میکند. وی با اشاره به گستره اقدامات صورت گرفته در این زمینه میافزاید:
«ما در توسعه بینالمللی پیشرفتهای باورنکردنی داشتهایم. در کشورهایی مانند برزیل، مکزیک، تایلند و اندونزی تعداد باورنکردنی داستان موفقیت وجود دارد. مکانهایی که بهخوبی انجام نشده، در آفریقا خوشهبندی شدهاند؛ و ما همچنین هائیتی – جایی که هفته گذشته آنجا بودم – و نیز یمن، افغانستان و کره شمالی، را داریم که نوع خاصی از موارد است. فرض را بر این گذاشتیم که هیچ جنگ یا چنین چیزی وجود ندارد. ما باید بتوانیم حتی کشورهای ساحلی آفریقایی را بپذیریم و آنها را در ۲۰ سال آینده به یک موقعیت منطقی برسانیم. قدرت شما در حال افزایش است، زیرا تعداد کشورهایی که به کمک نیاز دارند، در حال کاهش است؛ و کشورهایی همچون چین و هند همچنان با مشکل مواجه هستند، اما خودشان برای حل این مشکلات کافی هستند. در طول ۲۰ سال آینده، ابزارهای بهتر، واکسنهای جدید، درک بهتر از بیماریها و، امیدوارم، روشهای ارزانتر برای تولید انرژی بهدست آورید. بنابراین زمان بسیار زیادی در جهت افزایش شرایط انسان در اختیار دارید. حتی چیزهایی مانند «توالت مناسب» که یک پروژه خاص پایهای است، میتواند تحول بزرگی ایجاد کند.» (۲۲)
همچنین نظر او درباره «نورمن ارنست بورلاگ» نیز جالب توجه است. گیتس، بورلاگ را تحسین میکند و او را «معلم» خود میداند و تصریح میکند:
«من هرگز دکتر نورمن بورلاگ، دانشمند گیاهشناسِ برنده جایزه نوبل را که بیشتر از هر کسی در تاریخ با گرسنگی مبارزه کرد، ندیدم، اما او را طی سالها تحسین کردهام. زمانی که من در مورد توسعه کشاورزی شروع به یادگیری کردم، با نام او مواجه شدم؛ بهگونهای که اغلب احساس میکردم او معلم من بوده است. او کار خود را در دهه ۱۹۴۰ آغاز کرد، که در آن زمان به کشاورزان مکزیکی کمک کرد بازده زمینهایشان با ابزار «بذر»های بهتر، تقریباً ۶ برابر شود. در طول ۴۰ سال بعد از آن، این موفقیت به سراسر آمریکای لاتین و آسیا گسترش یافت. انقلاب سبز، همانگونه که زندگی کاری دکتر بورلاگ نشان میدهد، گرسنگی در جهان را به نصف کاهش داد. برخی از منتقدان میگویند که تلاش در جهان برای بهبود زندگی مردم فقیر، محکوم به شکست است. اما دکتر بورلاگ اثبات کرد پیشرفت در مقیاس بزرگ امکانپذیر است. او یک قهرمان واقعی است و داستان زندگی او باید ما را در مورد آینده خوشبین کند.» (۲۳)
نکته قابل توجه اینکه بیل گیتس نیز با همراهی جمعی از کمپانیداران بینالمللی عمیقاً به لزوم کاهش جمعیت بشر اعتقاد دارد. او معتقد است کره زمین ظرفیت جمعیت فعلی دنیا را ندارد، لذا تصریح میکند با بهکارگیری ابزارهای مختلف – از جمله تغذیه و واکسیناسیون – باید به کاهش جمعیت جهان مبادرت کرد. (۲۴) از همین رو است که رکوردزنی تاریخی ایران در کاهش نرخ باروری موجب خوشحالی و احساس موفقیت «ملیندا» -همسر بیل گیتس- است.
توئیت چندی پیش ملیندا گیتس درباره نرخ باروری زنان ایرانی
در همین راستا سایت رسمی خزانه بذر سوالبارد از دیدار بیل گیتس و نخستوزیر نروژ در سال ۲۰۱۳ گزارشی منتشر کرده که به همداستانی این شبکه زرسالار جهانی بر این امر تأکید دارد؛ این سایت مینویسد:
«نروژ و بنیاد بیل و ملیندا گیتس، با همکاری هم تسهیلاتی فراهم کردهاند که کاهش قیمت را برای برنامه «تنظیم خانواده» در پی داشته است. برای مثال ارائه «ایمپلنت پیشگیری از بارداری مقرونبه صرفه» در کشورهای در حال توسعه را میتوان نام برد.» (۲۵)
برای آشنایی بیشتر با چگونگی ورود گیتس به برنامه غذا و سلامت، و همچنین سطح بالای اقدامات او دو مورد از اقدامات او را در بخشهای بعدی را دنبال کنید.
قسمت قبلی این مقاله ؛ قسمت بعدی این مقاله
پینوشتها:
[۱] The biotechnology Century
[۲] Cognitive Science
این علم هنوز در ایران شناخته نشده است. این رشته، جزو علوم میانرشتهای است که درباره ذهن و مغز به تحقیق میپردازد. محققان این رشته باید به علوم مختلفی، خصوصاً روانشناسی، فلسفه ذهن، عصبشناسی، زبانشناسی، انسانشناسی، علوم رایانه و هوش مصنوعی تسلط داشته باشند. از اهداف اساسی این رشته میتوان به الگوسازی و شناخت در زمینههای تفکر، نوع منطق و استدلال کردن، شرایط حافظه، ابعاد توجه، نوع یادگیری، و از این قبیل اشاره کرد.
طی دو دهه گذشته با توسعه ابزارهای ارتباطی، امکان آنالیز افراد از طریق دستگاههای ارتباطیِ همراه، فراهم شد. اکنون از این علوم، برای شناسایی، پیشبینی یا طراحی اقدام متناسب با «کنش مردم در شرایط خاص» – مانند جنگ، انتخابات، تحریم و غیره – استفاده میشود. به این ترتیب این ابزارها، به اساسیترین و راهبردیترین ابزارهای حکمرانی بدل شدهاند.
برخی حوزههای این علوم عبارتند از: مداخله تشخیصی و درمانی، هوش مصنوعی، تقویت شناختی، تشخیص، روباتها، بازیهای رایانهای، آموزش و پرورش شناختی، رواندرمانی شناختی، شناخت اجتماعی و روانشناسی سیاسی، روانشناسی تحلیل اطلاعات و رسانههای گروهی، روانشناسی تغییر ذهن، علوم دفاع شناختی، اقتصاد شناختی، مهندسی شناختی.
شاید دلیل ورود افرادی مانند بیل گیتس در مدار کنترل غذای جهان، علاوه بر دلایل تجاری، توان استفاده کافی از این علوم باشد. او خود در گفتگویی تصریح میکند: «ما از نقشههای ماهوارهای برای کشف تعداد جمعیت و از GPS برای ردیابی جایی که مردم میروند استفاده میکنیم.» (این گفتگوی گیتس را اینجا پی بگیرید:
See more:
https://web.archive.org/web/20160103032442/
http://www.rollingstone.com/culture/news/bill-gates-the-rolling-stone-interview-20140313
[۳] Information Technology
[۴] Monsanto
[۵] The World Food Prize Foundation
[۶] Bill & Melinda Gates Foundation
[۷] Svalbard Global Seed Vault
[۸] Consultative Group for International Agricultural Research
[۹] در میان این نهادها، بنیاد جایزه جهانی غذا، یک نهاد خاص، و متنفذ در ایران است که در بخشهای بعدی بهتنهایی و بصورت مشروح به آن خواهیم پرداخت.
[۱۰] Microsoft Corporation
[۱۱] مقارن با ۲۲ اسفند ۱۳۹۲
[۱۲] RollingStone
[۱۳] See more:
https://web.archive.org/web/20160103032442/
http://www.rollingstone.com/culture/news/bill-gates-the-rolling-stone-interview-20140313
[۱۴] agnostics
[۱۵] Clinton Richard Dawkins
[۱۶] Do you believe in God?
I agree with people like Richard Dawkins that mankind felt the need for creation myths. Before we really began to understand disease and the weather and things like that, we sought false explanations for them. Now science has filled in some of the realm – not all – that religion used to fill. But the mystery and the beauty of the world is overwhelmingly amazing, and there’s no scientific explanation of how it came about. To say that it was generated by random numbers, that does seem, you know, sort of an uncharitable view [laughs]. I think it makes sense to believe in God, but exactly what decision in your life you make differently because of it, I don’t know.
[۱۷] Hillary Diane Rodham Clinton
[۱۸] Warren Edward Buffett
[۱۹] گفتگوکننده جف گودل (Jeff Goodell) است. وی یکی از شاخصترین گزارشگران مجله رولینگ استون است که اخیراً به اندیشکده تراز بالای New America Foundation پیوسته است.
[۲۰] He estimates that he’ll devote a third of his time to Microsoft and two-thirds to his foundation and other work.
[۲۱] It’s mostly infectious diseases. There’s about 15 of those we’re focusing on – polio is the single thing I work on the most. And then, because of the importance of nutrition and because most poor people are farmers, we’re in agriculture as well.
[۲۲] We made really unbelievable progress in international development. Countries like Brazil, Mexico, Thailand, Indonesia – there’s an unbelievable number of success stories. The places that haven’t done well are clustered in Africa, and we still have Haiti, where I was last week, as well as Yemen, Afghanistan and North Korea, which is kind of a special case. But assuming there’s no war or anything, we ought to be able to take even the coastal African countries and get them up to a reasonable situation over the next 20 years. You get more leverage because the number of countries that need aid is going down, and countries like China and India will still have problems, but they’re self-sufficient. And over the next 20 years, you get better tools, new vaccines, a better understanding of diseases and, hopefully, cheaper ways of making energy. So time is very much on your side in terms of raising the human condition. Even things like decent toilets, which is a particular project of the foundation, can make a big difference.
[۲۳] Bill Gates, Co-Chair and Trustee, The Bill & Melinda Gates Foundation:
“I never met Dr. Norman Borlaug, the Nobel Prize-winning plant scientist who did more than anyone in history to fight hunger, but I’ve admired him for years.
When I started learning about agricultural development, his name came up so often that I felt as if he were my teacher. He began his career in the 1940s, helping Mexican farmers increase their yields almost sixfold by breeding better seeds. Over the next 40 years, that success spread throughout Latin America and Asia. The Green Revolution, as Dr. Borlaug’s life’s work is called, cut global hunger in half.
Some critics say the world’s efforts to improve poor people’s lives are doomed. But Dr. Borlaug is proof that large-scale progress is possible. He is a genuine hero, and his story should make us optimistic about the future.”
[۲۴] فیلم اذعان بیل گیتس به این امر در خبر شماره ۱۳۴۲۶۸۹ در خبرگزاری تسنیم منتشر شده است.
[۲۵] Prime Minister Erna Solberg meets with Bill Gates in Oslo
بیل گیتس ، بیل گیتس ، بیل گیتس ، بیل گیتس ، بیل گیتس
اندیشکده مطالعات یهود در پیامرسانها: