یهودیان بزرگترین برده‌داران تاریخ

خرید و فروش برده یکی از اهمّ حوزه‌های فعالیت تجاری یهودیان بود. (۱) برده‌داران

آیین یهود اجازه نداده است که یهودیان، هم‌کیشان خود را به بردگی گیرند؛ ولی برده‌گرفتن غیریهودیان و خرید و فروش آنان را مطلقاً آزاد می‌شمارد. تورات در سِفر لاویان، آشکارا بیان کرده است:

شما بندگان خدا هستید و او شما را از مصر بیرون آورد، پس نباید به بردگی فروخته شوید… اگر به برده نیاز دارید می‌توانید از اقوامی که در اطراف شما هستند، خریداری کنید. هم‌چنین می‌توانید فرزندان بیگانگانی را که در بین شما زندگی می‌کنند، حتی اگر در سرزمین شما به دنیا آمده باشند، بخرید. آن‌ها تا زنده هستند، غلام شما می‌باشند و می‌توانید آن‌ها را بعد از خود برای فرزندانتان واگذارید، اما شما نباید با اسرائیلی بدرفتاری کنید. (آیات ۴۲-۴۶)

از آن‌جا که مسیحیت، تجارت بردگان مسیحی را تحریم ساخته بود و از سوی دیگر دولت‌های اسلامی نیز اجازه‌ی خرید و فروش بردگان مسلمان را نمی‌دادند، برده‌داران یهودی با رفت و آمد به کشورهای اسلامی و مسیحی، بردگان مسیحی را در بلاد اسلامی می‌فروختند و بردگان مسلمان را در کشورهای مسیحی به فروش می‌رساندند.

ابن خردادبه (متوفای ۳۰۰/هـ ق)، در المسالک و الممالک مهم‌ترین کالای تجاری یهودیان را در آن روزگار برده اعلام کرده است.

بردگانی که در تملّک یهودیان بودند، حق نداشتند مسیحی شوند؛ چه در این صورت، یهودی کالای تجاری خود را از دست می‌داد. همین امر منشأ دشمنی‌های بسیار میان کلیسا و بازرگانان یهود در قرون وسطا بود.

یعقوب مارکوس تاریخ‌نگار یهودی و مدافع یهودیت، در مقاله‌ای که به‌عنوان «یهود» در دائرةالمعارف بریتانیكا نوشته است، از سیطره‌ی یهودیان قرون وسطا در امور بازرگانی، به ویژه در تجارت برده سخن گفته و تصریح کرده است که در آن دوران، اقتصاد اروپای غربی به‌ویژه تجارت برده در دست یهودیان بوده است. دیوید دیوک می‌نویسد:

در این مورد قضایای شرم‌آوری از بدرفتاری‌ها و تجاوزات جنسی یهودیان برده‌فروش، نسبت به آن دسته از کودکان اروپایی که به عنوان برده در اختیار داشتند، قابل ملاحظه است.

وی می‌افزاید:

مؤلف کتاب تاریخ یهود، از زمان تبعید بابل تا پایان جنگ جهانی دوم (۲) تصریح کرده است که یهودیان بزرگ‌ترین تاجران برده در جوامع اروپایی بوده‌اند. (۳)

در قرون جدید، با ظهور نظام‌های اقتصادی نو، تجارت برده نیز هم‌چون دیگر عرصه‌های تجاری، دست‌خوش تحولات اساسی شد.

در این دوره، برده‌داران برای توسعه‌ی حوزه‌ی تجاری خویش، نیازمند امکاناتی نظیر کشتی و نیروهای مسلّح و حامیانی در سرزمین‌های مستعمره بودند، تا بتوانند در شکار و دستگیری مردم بی‌نوای آفریقا و انتقال و فروش این بردگان در دیگر کشورها، آنان را کمک کنند.

از این‌رو، گروهی از سرمایه‌داران یهود در عرصه‌ی این تجارت ظاهر شده و با استفاده از کشتی‌های بزرگ و نیروهای مزدور مسلّح، به فعّالیت پرداختند. آن‌چه موجب موفقیت آنان شد، شبکه‌ی ارتباطی گسترده و پیوندهای عمیق یهودی بود که در آن عصر، میان یهودیان وجود داشت. مثلاً یهودیان مارانو -ساکن در شبه‌جزیره ایبری به‌نام سفاراد– پایگاه‌هایی در پرتغال و مستعمره‌های این کشور در آفریقا و نیز در هلند و مستعمره‌هایش و کشور پهناور عثمانی و دیگر کشورها داشتند.

برخی از بزرگترین بازرگانان یهود، در مستعمره‌های هلندی آمریکای شمالی و جنوبی به تجارت برده می‌پرداختند. این بازرگانان، در یک مثلث تجاری، سلاح و مهمات و مشروبات الکلی و زیورآلات بدلی را از اروپا به سواحل آفریقا منتقل کرده و از آن سوی بردگان آفریقایی را در آمریکا و جزایر کارائیب به فروش می‌رساندند و سپس کشتی‌های خود را با محصولات منطقه‌ی استوایی مثل شکر، لاجورد، تنباکو، قهوه و مانند آن آکنده و به اروپا منتقل می‌کردند. (۴)

بسیاری از مورّخان و نویسندگان یهود، ضمن گفت‌وگو از نقش بلا منازع یهودیان در تجارت برده، درایت و هوشمندی آنان را در این امر ستوده‌اند!!

شرکت هند غربی که واردات برده از آفریقا را در انحصار خود داشت، بردگان را طی مزایده‌های علنی، به‌صورت نقدی در معرض فروش قرار می‌داد؛ ولی از آن‌جا که معمولاً نقدینه در دست یهودیان بود، بیشتر مشتریان این مزایده‌ها یهودی بودند.

این مزایده‌ها معمولاً خالی از وجود رقبای جدّی بود، از این‌رو، بردگان به بهایی نسبتاً ارزان به فروش می‌رفتند.

از سوی دیگر، این خریداران، بردگان خود را به زمین‌دارانی می‌فروختند که معمولاً پرداخت بهای کالا را موکول به زمان برداشتِ محصول، می‌کردند. به همین جهت آنان نیز بهای جنس خود را تا ۳۰۰% بالا بُرده و از این راه سودهای کلانی به جیب می‌زدند. (۵)

شدت عمل و برخوردهای غیرانسانی با بردگان صید شده در آفریقا به وسیله‌ی یهودیان، چنان بی‌رحمانه بود که معمولاً در مسیر طولانی سفر تا بازار فروش آمریکا، حدود ۱۰ تا ۱۵% این سیاه‌پوستان، از شدّت ازدحام و آلوده بودن فضای کشتی، در سخت‌ترین شرایط (۶) می‌مردند. (۷)

دیوک تصریح می‌کند:

در سده‌ی هجدهم و اوایل سده‌ی نوزدهم، یهودیان شمال آمریکا، عموماً صاحب بردگانی سیاه‌پوست بودند و مزارع اندک یهودیان در جنوب نیز به وسیله‌ی بردگان شخم زده می‌شد. در سال ۱۸۲۰م، ۷۵% خانواده‌های یهودی، بردگانی را در تملّک خویش داشتند که در منازل ایشان به خدمتگزاری مشغول بودند. حدود ۴۰% از خانواده‌های یهودی ایالات متحده نیز دارای یک یا چند برده بودند. (۸)

نام‌برده تأکید می‌کند برخلاف نقش اصلی و بلامنازعی که یهودیان در عرصه‌ی تجارت برده داشتند، و این امر از نگاه کسی پوشیده نیست، امروزه چنان‌چه کسی این حقایق را بر زبان جاری سازد، بلافاصله از سوی صهیونیسم متهم به یهودستیزی می‌شود.

در فیلم بسیار مهیّجی که با نام آمیستاد (Amistad) در موضوع «تجارت بردگان» به‌وسیله‌ی استيون اسپیلبرگ (Steven Spielberg) ساخته شد، در سراسر فیلم، حتّی یک یهودی قابل مشاهده نبود و بیننده، تنها مسیحیانی را می‌دید که امر تجارت بردگان را در دست دارند. (۹)

دکتر اسرائیل شاهاک، پژوهشگر یهودی ضدّ صهیونیسم، به نقل از تروُر رُپر مورِّخ غربی، می‌نویسد:

یهودیان در زمانی حاملان و تاجران اصلی بردگان، میان اروپای قرون وسطای (مسیحی و مشرک) و دنیای مسلمانان بوده‌اند.

وی هم‌چنین می‌افزاید:

ابن میمون (فیلسوف یهودی) … یهودیان را به نام مذهبشان، مجاز نمود که کودکان غیریهودی را برای فروش بربایند. (۱۰)

از کارهای پُر درآمدی که یهودیان در آن مهارت و تخصّص داشتند، تجارت بردگان اروپایی بود که با نام صقالبه از آنان یاد می‌شود. این بردگان، برخی از نژاد اسلاو و برخی فرنگ و گروه دیگر از مردم شمال اسپانیا بودند. این بردگان در سنین جوانی از ونیز و بازارهای فرنگ و اروپا خریداری شده و به اسپانیا آورده می‌شدند.

تعدادی از این بردگان مرد را یهودیان برای خدمت در قصر خلیفه و منازل اشراف عرب، خواجه می‌کردند و این یکی از کارهایی بود که در تخصّص یهودیان و منحصر به آنان بود. مرکز خواجه‌کردن بردگان، شهر بجانه بود که اکثریت سکنه‌ی آن را یهودیان تشکیل می‌دادند و یهود فرنگ این کار را در شهر وردان (Verdun) انجام می‌دادند.

تجارت کنیزکان فرنگی، بسیار مرغوب و سودآور بود؛ چون اغلب آنان سفیدپوست، چشم آبی و مو طلایی بودند، و امرای عرب و ثروتمندان اندلس، همیشه راغب و سخاوتمندانه خریدار آنان بودند، و اگر این کنیزک از مرد مسلمانی صاحب فرزند پسر می‌شد، آزاد می‌گردید. بسیاری از خلفای اندلس زاده‌ی چنین مادرانی بودند. (۱۱)

پی‌نوشت‌ها:

۱. شایان یادآوری است که در سده‌های میانی، محله‌های گتو، مرکز انجام این معاملات بوده است.
2. از انتشارات «انجمن نشر آمریکایی یهودی».
3. دیوید دیوک، الصحوة النفوذ الیهودی فی الولایات المتحدة الامریکیة، تعریبِ ابراهیم یحیی الشهابی، ص ۲۶۵-۲۶۴.
4. ر.ک: عبدالوهاب المسیری، الجماعات الوظیفیة الیهودیة، ص ۲۲۷-۲۳۲.
5. دیوید دیوک، الصحوة النفوذ الیهودی فی الولایات المتحدة الامریکیة، تعریبِ ابراهیم یحیی الشهابی، ص ۲۶۹.
6. یکی از بدترین ستمکاری‌هایی که در بازرگانی برده وجود داشت، افزون بر شکار عملی بردگان، شیوه‌ی انتقال آنان بود که سیاهان را در کشتی‌های برده‌کشی با فشار جای می‌دادند و بدان‌وسیله بازرگانی وحشتناک خود را در سراسر اقیانوس اطلس به انجام می‌رساندند. بیم همراه با تنفر زاییده این راه بازرگانی را نمی‌توان توصیف کرد…
جان دادن ۴۵% از بردگان در خلال سفر خود به آمریکا، امری عادی بود، و مردن و نابود شدن ۸۰%، از آنان نیز امری غیرعادی به‌شمار نمی‌آمد.
… در طبقه زیرین یک کشتی برده‌کشی که در حدود ۲۳۱ متر مربع وسعت داشت، ۲۹۲ برده را که از مرد، زن و کودک تشکیل می‌یافتند، جای می‌دادند… این جنبندگان بینوا، بیشتر اوقات از غذا، آب، دارو و بهداشتی بسنده نیز بی‌بهره بودند. (ر.ک: عبدالهادی حائری، نخستین رودررویی‌های اندیشه‌گرایان ایران با دو رویه تمدّن بورژوازی غرب، ص ۶۸-۶۹).
7. دیوید دیوک، الصحوة النفوذ الیهودی فی الولایات المتحدة الامریکیة، تعریبِ ابراهیم یحیی الشهابی، ص ۲۶۹.
8. همان، ص ۲۷۰.
9. همان، ص ۲۷۱-۲۷۲.
10. اسرائیل شاهاک، تاریخ یهود، مذهب یهود، بار سنگین سه هزاره، ترجمه مجید شریف، ص ۱۶۶.
11. نورالدین آل علی، اسلام در غرب، ص ۳۰۰-۳۰۱.

منبع: احمد کریمیان ؛ یهود و صهیونیسم: تحلیل عناصر قومی، تاریخی و دینی یک فاجعه، قم: مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، چاپ دوم.

««« پایان »»»

آشنایی با رنگ‌های به‌کار رفته در مقاله‌ی فوق:

رنگ آبی برای تأکید بر کلمات کلیدی است.
رنگ قهوه‌ای برای نقل‌قول استفاده می‌شود.
رنگ قرمز برای لینک‌دادن استفاده شده.

برده‌داران ، برده‌داران ، برده‌داران

اندیشکده مطالعات یهود در پیام‌رسان‌ها:

… … …

برده‌داران ، برده‌داران ، برده‌داران