طلاق زنان به‌خاطر بلند حرف زدن!

تحقیقی پیرامون حجاب در قوم یهود

رواج حجاب در بین زنان قوم یهود مطلبی نیست که کسی بتواند آن را مورد انکار یا تردید خود قرار دهد. مورّخین، نه تنها از مرسوم بودن حجاب در بین زنان یهود سخن گفته‌اند، بلکه به افراط‌ها و سخت‌گیری‌های بی‌شمار آنان نیز در این زمینه تصریح کرده‌اند. در کتاب «حجاب در اسلام»، آمده است:

گرچه پوشش، در بین عرب مرسوم نبود و اسلام، آن را به وجود آورد، ولی در ملل غیر عرب، به شدیدترین شکل، رواج داشت. در ایران و در بین یهود و مللی که از فکر یهود پیروی می‌کردند، حجاب، به مراتب شدیدتر از آنچه اسلام می‌خواست وجود داشت. در بین این ملت‌ها وجه و کفّین (= صورت و کف دست‌ها) هم پوشیده می‌شد. حتی در بعضی از ملت‌ها سخن از پوشیدن زن و چهره زن نبود، بلکه سخن از قایم کردن زن بود و این فکر را به صورت یک عادتِ سفت و سخت درآورده بودند. (۱)

ویل دورانت در این مورد می‌گوید:

در طول قرون وسطا، یهودیان همچنان زنان خویش را با البسه فاخر می‌آراستند، لکن به آنها اجازه نمی‌دادند که با سر عریان به میان مردم روند. نپوشاندن موی سر، خلافی بود که مرتکب را مستوجب طلاق می‌ساخت. از جمله تعالیم شرعی یکی آن بود که مرد یهودی نباید در حضور زنی که موی سرش هویداست، دست دعا به درگاه خدا بردارد. (۲)

او در توصیف زنان یهودی می‌گوید:

زندگی جنسی آنان علی‌رغم تعدّد زوجات، به طرز شایان توجّه، منزه از خطایا بود. زنان آنان دوشیزگانی محجوب، همسرانی ساعی، مادرانی امین بودند و از آن‌جا که زود وصلت می‌کردند، فحشا به حدّاقل، تخفیف پیدا می‌کرد. (۳)

گونه‌های حجاب در یهود

با توجه به آنچه گذشت می‌توان گونه‌هایی از حجاب را این چنین اقتباس کرد:

۱-حجاب پوششی

مطابق مبنای حجاب در شریعت یهود کاربرد واژه «چادُر» و «برقع»، که به معنای روپوش صورت است، کیفیت پوشش زنان یهودی را نشان می‌‏دهد، و بر لزوم پوشاندن سر از نامحرمان و پرهیز از هرگونه آرایش برای دیگر مردها، تأکید شده است. (۴)

۲-حجاب رفتاری

مطابق آیین یهود خداوند دختران متکبری را که با گردن افراشته و غمزات چشم راه می‏‌روند و به ناز می‌‏خرامند و به پای‏‌های خویش خلخال‏‌ها به صدا می‏‌آورند، خداوند فرق سر آنان را در آخرت، کَلْ خواهد ساخت و آنان که از آرایش و عطر استفاده کردند، به عوض عطریّات، عفونت، و به عوض کمربند، ریسمان، و به عوض موی‏‌های بافته، کَلی، و به عوض سینه‌‏بند، زنّار پلاس، و به عوض زیبایی، سوختگی نصیب‌شان خواهد بود. (۵)

۳-حجاب گفتاری

در دین یهود، شواهدی وجود دارد که رعایت عفت و حجاب گفتاری را تأیید می‌کند؛ در گنجینه تلمود نقل شده است:

زنی که از اجرای قوانین دینی یهود سرپیچی می‏‌کند، برای مثال، با هر مردی از روی سبک‌سری به گفت‏‌وگو می‏‌پردازد، زنی که در حضور شوهر خود، به والدین او دشنام می‌‏دهد و در خانه با شوهر خود به صدای بلند درباره امور زناشویی صحبت می‏‌کند و همسایگانِ او می‏‌شنوند که چه می‏‌گوید، شوهر حق دارد او را بدون پرداخت مبلغ مهریه طلاق دهد. (۶) زن ممتار از برای شوهرش تاج است. (۷)

در کتاب مقدّس یهودیان، موارد متعدّدی یافت می‌شود که به طور صریح و یا ضمنی، حجاب و پوشش زن و مسائل مربوط به آن، مورد تأیید قرار گرفته است. در برخی از آنها لفظ «چادر» و «برقع» به کار رفته است که نشان‌گر کیفیت پوشش زنان آن عصر است. اینک به پاره‌ای از آن موارد اشاره می‌گردد.

پوشش کامل در مقابل نامحرم

در سِفْر پیدایش تورات چنین می‌خوانیم:

رفقه، چشمان خود را بلند کرد و اسحاق را دید و از شتر خود فرود آمد. زیرا که از خادم پرسید: «این مرد کیست که در صحرا به استقبال ما می‌آید؟». و خادم گفت: «آقای من است». پس بُرقعِ خود را گرفته، خود را پوشانید. (۸)

عدم تشبّه مرد و زن به یکدیگر

در تورات آمده است:

متاع مرد، بر زن روا نباشد و مرد، لباس زن نپوشد؛ زیرا هر که این کُند، مکروه یهوه (خدای تو) است. (۹)

نزول عذاب در اثر آرایش دختران یهود برای بیگانگان

در تورات می‌خوانیم:

و خداوند می‌گوید از این جهت که دختران صهیون متکبّرند و با گردن افراشته و غمزات چشم، راه می‌روند و به ناز می‌خرام‌اند و به پاهای خویش، خلخال‌ها را به صدا می‌آورند. بنابراین، خداوند فَرقِ سر دختران صهیون را کَلْ خواهد ساخت و در آن روز، خداوند زینت خلخال‌ها و پیشانی‌بندها و هلال‌ها را دور خواهد کرد و گوشوارها و دستبندها و روبندها و دستارها و زنجیرها و کمربندها و عطردان‌ها و تعویذها را و انگشترها و حلقه‌های بینی را  و رداها و شال‌ها و کیسه‌ها را  و آینه‌ها و کتان‌های نازک و عمامه‌ها و بُرقع‌‎ها را و واقع می‌شود که: به عوض عطریات، عفونت خواهد شد و به عوض کمربند، ریسمان و به عوض موهای بافته، کَلی و به عوض سینه‌بند، زنّار پلاس و به عوض زیبایی، سوختگی خواهد بود  مردانت به شمشیر و شجاعانت در جنگ خواهند افتاد  و دروازه‌های وی، ناله و ماتم خواهند کرد و او خراب شده، بر زمین خواهد نشست. (۱۰)

پوشش زنان

در تورات، از چادر و برقع و روبنده‌ای که زنان با آن، سر و صورت و اندام خویش را می‌پوشانده‌اند، صریحاً نام برده شده است، که نشان‌گر کیفیت پوشش زنان است.
برای نمونه در کتاب روت می‌خوانیم:

بوعز گفت: زنهار کسی نفهمد که این زن به خرمن آمده است. و گفت: چادری که بر توست، بیاور و بگیر. پس آن را بگرفت و او شش کیل جو پیموده بر وی گذارد و به شهر رفت. (۱۱)

در مورد عروس یهودا می‌خوانیم:

پس رخت بیوگی را از خویشتن بیرون کرد. بُرقعی به رو کشید و خود را در چادری پوشید و به دروازه عینایم که در راه تمنه است، بنشست. (۱۲)

یکی دیگر از علماء معاصر یهود در فلسطین اشغالی به نام هاراو یعقوو یسرائل لوگاسی در کتاب خود به نام بت یعقوو که به زبان عبری نگاشته است، در بخش حجاب زنان به طور مفصل در باب کیفیت پوشش و حجاب زنان بحث کرده که اهمّ آن از این قرار است:

– لباس باید به حدی گشاد و آزاد باشد تا اندام بدن به هیچ عنوان در آن برجسته نگردد و کمربند بسته نشود.
– آستین‌ها باید تا مچ دست را بپوشانند.
– گردن از طرفین تا شروع شیب کتف از پشت و در جلو تا بالای استخوان جناغ را بپوشاند (یعنی تمام دور گردن پوشانده شود)؛ حتی پاها باید پوشیده باشد و از پشت جوراب نباید پوست پا دیده شود و جوراب‌های عکس‌دار و با رنگ‌های تند ممنوع است.
– پوشش سر باید تمام موی سر را بپوشاند و آرایشی که باعث جلب توجه دیگران گردد گناه بسیار بزرگی است. (۱۳)

لزوم پوشاندن سر از نامحرمان

ویل دورانت می‌نویسد:

اگر زنی به نقض قانون یهود می‌پرداخت، چنان‌که مثلاً بی آن‌که چیزی بر سر داشت به میان مردم می‌رفت، و یا در شارع عام نخ می‌رشت، یا بر هر سنخی از مردان، درد دل می‌کرد، یا صدایش آن‌قدر بلند بود که چون در خانه‌اش تکلّم می‌نمود، همسایگانش می‌توانستند سخنان او را بشنوند، در آن صورت، مرد حق داشت بدون پرداخت مهریه‌ای او را طلاق دهد. (۱۴)

او همچنین می نویسد:

…و به استعمال سرخاب و سرمه، نکوهیده می‌شمردند. موافق بودند که مرد، باید برای پوشاک زن خویش سخاوتمندانه خرج کند؛ لکن غرض آن بود که زن، خود را برای شوهر خویش بیاراید نه برای سایر مردها. (۱۵)

در کتاب حکمة الحجاب و ادلة وجوب النّقاب برای تأیید این که منشأ حجاب زنان یهودی وجوب حجاب در شریعت موسی (ع) بوده، به داستان حضرت موسی و دختران شعیب اشاره شده است که در آن، حضرت موسی به آنان امر کرد تا پشت سر او حرکت کرده و از پشت سر، او را به منزل پدرشان هدایت کنند. (۱۶)

پی‌نوشت‌ها: حجاب در قوم یهود ، حجاب در قوم یهود

۱-حجاب در اسلام، ابوالقاسم اشتهاردی، ص۵۰
۲-تاریخ تمدن، ویل دورانت، ج۱۲، ص۶۲
۳-همان، ص۶۳
۴- عهد عتیق‌، سفر پیدایش، باب ۳۸، فقره ۱۵
۵-تورات، کتاب اشعیاء نبی، باب سوم، فقره ۱۶ ـ ۲۶
۶-ابرهام کهن، گنجینه‌ای از تلمود، ص۱۸۶
۷-عهد عتیق‌، کتاب امثال سلیمان نبی، باب۱۲، فقره۲۸
۸-سفر پیدایش، باب ۲۴، فقره ۶۴ و ۶۵ به گفته مرجع مذهبی یهودیان ایران «خاخام اوریل داودی»، منشأ و وجوب حجاب در شریعت یهود، مستند به همین فقره است.
۹-تورات، سفر تثنیه، باب ۲۲، فقره ۵
۱۰-تورات، کتاب اشعیاء نبی، باب سوم، فقره ۱۶ – ۲۶
۱۱-تورات، کتاب روت، باب دوم، فقره ۸ – ۱۰
۱۲- تورات، سفر پیدایش، باب ۳۸، فقره ۱۴ و ۱۵
۱۳-یعقوو یسرائل لوگاسی، ۱۹۸۰م: ص۱۱۰
۱۴- تاریخ تمدن، ویل دورانت، ج ۱۲، ص ۳۰
۱۵- همان، ص۳۱
۱۶-حکمة الحجاب و ادله وجوب النقاب، ص۲۵۲