یهودیان مخفی مشهد

(نگاهی به پدیده‌ی جدیدالاسلام ها) یهودیان مشهد

در اولین کنفرانس مرکز تاریخ شفاهی یهودیان ایرانی که در ژانویه ۱۹۹۶ در لس آنجلس برگزار شد، فیلم مستندی با عنوان یهودیان مشهد نمایش داده شد. مرکز تاریخ شفاهی یهودیان ایرانی این فیلم را با همکاری تلویزیون رژیم صهیونیستی و موزه دیاسپورا تل‌آویو تهیه کرده بود.

در ادامه، قسمت‌هایی از گفتار متن فیلم را که از عبری به فارسی برگردانده شده است، به نقل از جلد اول کتاب یهودیان ایرانی در تاریخ معاصر (۱) می‌خوانید:

“آقای حکیم یک یهودی مشهدی (ساکن فلسطین اشغالی) است و می‌گوید: «به هر نوزاد از همان سال‌های اول تولد چنین تفهیم می‌شد که در یک وضع بحران استثنایی قرار دارد و باید یک زندگی دوگانه داشته باشد. به ما گفته می‌شد در مقابل غیریهودی‌ها نباید اصلا از رویه زندگی داخلی خود صحبت کنیم… این رازداری مطلق از روزی که بچه‌ها عقل‌رس می‌شوند طبیعت دومشان گردید. به این ترتیب همه یهودیان جدیدالاسلام دو نام داشتند: مثلا اسم مسلمانی پدربزرگ من شیخ ابوالقاسم بود و اسم عبری اش بنیامین. اسم مسلمانی پدر من ابراهیم و اسم عبری اش آبراهام بود. مرا در خارج خانه موسی صدا می‌کردند و اسم داخل خانه من موشه بود. در دوران زندگی پدرم بسیاری از یهودیان، اسامی غلیظ مسلمانی داشتند.»”

“آنها ( آنوسی‌های مشهد ) روزهای شنبه مغازه‌های خود را باز می‌کردند اما به داد و ستد نمی‌پرداختند.“

“آقای حکیمی می گوید: «خانواده حکیمی و بقیه خانواده های مشابه که رهبران جامعه یهودی بودند، با مسلمانان روابط نزدیک و صمیمانه‌ای داشتند. برخی از آنها حتی به سفر مکه هم رفتند و حاجی شدند و حجرالاسود را طواف کردند. هر کس به مکه می رفت لقب حاجی می‌گرفت»”

مسلمان نمایی که نماینده یهودیان مشهد در کنگره های صهیونیستی بود!

در خاطرات مئیر عزری سفیر رژیم صهیونیستی در ایران دوره پهلوی، اشاراتی به برخی یهودیان مخفی مشهد موجود است که در ادامه می‌خوانیم:

«… میانه شلمو هیلل (۲) به یاری پدرم و من با کارکنان وزارت کشور و پلیس در ایران گرم‌تر می‌شود و دوستان یهودی و غیریهودی فراوانی مانند شادروانان موسی طوب و موسی صبی (وکیل دادگستری)، که کمتر کسی از یهودی بودنش آگاه بود، دست همکاری می‌دهند. پشتیبانی‌های نورالله زبولونی (از جدیدالاسلام‌های مشهد)، بازرگان خوش‌نام مشهدی شایسته یادآوری است. گو این‌که سن و سالی از وی گذشته بود، ولی نمایندگی یهودیان شهرش را در همه کنگره‌های جنبش خلوتص به دوش داشت.» (۳)

عزری در جای دیگری از کتابش می‌گوید:

«در بین یهودیان استان خراسان به ویژه مشهد، شادروان نورالله زبولونی بیش از دیگران در راه پیشبرد خواسته های اسرائیل میان یهودیان ایران می‌کوشید. از دیگر یاران وفادار زبولونی باید از … پدر و فرزندی از خانواده «ح.ط» نام ببرم که پسر به نمایندگی انجمن شهر تهران رسید. (۴) این خانواده از یهودیانی بودند که در مشهد … از کیش و آئین خویش در ظاهر دست شسته ولی هرگز از وابستگی هایشان به ریشه‌های دیرین فرهنگی خویش سوا نشده بودند.»

بیشتر بدانیم:

مهدی گرایی افراطی میراث یهودیان مخفی مشهد

پی‌نوشت‌ها:
۱- «یهودیان ایرانی در تاریخ معاصر»، جلد اول، مرکز تاریخ شفاهی یهودیان ایرانی، آمریکا، پاییز ۱۹۹۶، فصل «فیلم یهودیان مشهد»، صفحه های ۲۴۱ تا ۲۵۱
۲- مامور اداره مهاجرت رژیم صهیونیستی که در سال ۱۹۴۸ به ایران آمد تا مهاجرت یهودیان جوان عراقی را از راه ایران به فلسطین اشغالی سامان دهد. او بعدها به سمتهای وزیر شهربانی و رئیس کنیست (پارلمان) رژیم صهیونیستی رسید.
۳- عزری، مئیر، یادنامه، دفتر اول، اورشلیم، ۲۰۰۰ میلادی، صفحه ۴۴
۴- گرچه عزری نام کامل این خاندان را ذکر نمی کند، اما روشن است که منظور او خاندان «حریری طلوع» و نام نماینده مورد نظر، «حاج خلیل حریری طلوع» است. نگاه کنید به: این آدرس (در این آدرس نام وی به عنوان نماینده‌ی دوره‌ی یازدهم مجلس ثبت شده است.)