امیرعباس هویدا و بسط نفوذ فرهنگی یک فرقه

امیرعباس هویدا (۱۲۹۸-۱۳۵۸)، به‌مدت ۱۳ سال (از ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۶) نخست وزیر محمدرضا پهلوی و شخص دوم ایران بود. پدرش حبیب‌الله عین‌الملک و مادرش افسرالملوک، نتیجه‌ی عزت‌الدوله، تنها خواهر تنی ناصرالدین شاه بود. تنها برادر وی «فریدون» نام داشت که بعدها با خواهر حسنعلی منصور، نخست‌وزیر پیش از هویدا، ازدواج کرد و البته خود امیرعباس هم با حسنعلی منصور باجناق بود. هنگامی که علی‌محمد باب فتنه بابیت را در شیراز آغاز کرد، از جمله افرادی که به حلقه‌ی مریدان او پیوست میرزا رضا قناد، پدر حبیب‌الله عین‌الملک (پدربزرگ امیرعباس هویدا) بود.

هم‌چنین پس از مرگ باب، میرزا رضا از جمله افرادی بود که حسینعلی نوری ملقب به بهاءالله را تا عکا واقع در اسرائیل همراهی کرد. پس از مرگ بهاء و جانشینی عباس افندی وی همچنان از افراد نزدیک محسوب می‌شد و بارها از طرف عبدالبهاء مورد مدح قرار گرفت، حتی برای مدتی هم فرزندانش نام خانوادگی «ممدوح» را انتخاب کرده بودند. میرزا رضا از جمله ۹ نفری بود که هنگام قرائت وصیت‌نامه عباس افندی بالای سر او حاضر بودند.

حبیب‌الله عین‌الملک هم راه پدر را در پیش گرفت و به سلک بهائیان پیوست و از طرفداران عباس افندی شد. امیرعباس دو ساله بود که پدرش به‌عنوان سرکنسول ایران در دمشق منصوب شد و خانوادگی به آنجا رفتند.

همین مختصر از زندگینامه هویدا نشان می‌دهد که او چه پیوندی با فرقه بهاییت داشت و جدّ پدری و پدر او چه جایگاه مهمی در رهبری این فرقه بازی می‌کردند. خود هویدا چنان‌که خواهیم دید، مأموریت تاریخی پدران خود را برای قرار گرفتنِ هرچه بیشترِ سکّان امور کشور در دست اعضای این فرقه و تضعیف مسلمانان با شدت و گستردگی بیشتر ادامه داد. مضاف بر این، هویدا علاوه بر این‌که برکشیده‌ی دو عنصر ماسون شناخته‌شده یعنی عبدالله انتظام و رجبعلی منصور بود، خود در راه‌اندازی چندین لژ ماسونی در کشور و گماردن ماسون‌ها به مناصب حساس نقش اساسی داشت. (۱) البته این توضیح لازم است که بین فراماسونری و بهائیت در ایران یک پیوند تنگاتنگ و حتی یگانگی حیرت‌آور وجود داشت و عمده‌ی ماسون‌های تاثیرگذار یا خود بهایی بودند یا عقبه‌ی اجدادی بهایی داشتند، چرا که اصولاً بهائیت یک فرقه برساخته‌ی محافل زرسالار و سلطه‌طلب و جهان-وطن ماسونی است. (۲)

امیرعباس نوجوان (چپ) به‌همراه خانواده در بیروت (۱۹۲۹)

درباره‌ی شخصیت جهان‌وطن، لامذهب و حتی مذهب‌ستیز هویدا، روشنفکرمآبی، عدم تعصب میهنی، لذت‌طلبی و عیّاشی، شرابخواری افراطی، چاپلوسی حرفه‌ای و روابط او با کانون‌های جهان‌وطن زرسالاری جهانی، کافی‌است همان کتاب «معمای هویدا»ی عباس میلانی را مطالعه کنیم که با همدلیِ آشکار نویسنده درباره‌ی هویدا نوشته شده است.

هویدایی که این کتاب هم‌دلانه تصویر می‌کند، در مدرسه فرانسوی‌ بیروت‌ که‌ خود را میسیون‌ لاییک‌ می‌خواند، درس‌ خوانده‌ بود، به‌‌عنوان‌ روشنفکر کافه‌نشین‌ چپی‌ مشهور بود. به‌ کتاب‌ «مائده‌های‌ زمینی»‌ آندره‌ ژید علاقه‌‌ی وافر داشت که در واقع مانیفست روشنفکران مذهب‌ستیز و سوپر اومانیست فرانسوی بود، کتاب‌هایی‌ که‌ می‌خواند تماماً‌ فرانسه، انگلیسی‌ یا عربی‌ بود و گاهی‌ اوقات‌ در منزل‌ و به‌ اصرار مادر، اشعاری‌ فارسی‌ می‌خواند. به‌ اروپا به‌عنوان‌ آغاز و پایان‌ همه‌ چیز می‌نگریست، در حلقه‌ی همیشه‌ وسیع‌ دوستانش، همواره‌ چند نویسنده‌ و روشنفکر هم‌ به‌چشم‌ می‌خورد که چهره‌های شاخص آن صادق هدایت و صادق چوبک بودند که هر دو از ضدمذهب‌ترین نویسندگان معاصر ایرانی هستند، به‌ ولتر و دیدگاه‌های‌ او درخصوص‌ مذهب، علاقه‌ و اعتقاد داشت. مذاهب‌ را لکّه‌ی ننگ‌ می‌دانست، از مذاهب‌ رسمی‌ نفرت‌ داشت‌ و یک خداناشناس (آتئیست) مطلق بود که موقعی‌ که‌ مشروب‌ می‌خورد، تندتر به‌ مذهب‌ حمله‌ می‌کرد. (۳)

هویدای جوان در بیروت

در دوری و بیگانگی شخصیت جهان‌وطن و ماسون‌پیشه‌ای چون امیرعباس هویدا همین بس که عمدتاً در محاورات خود با محمدرضا شاه، از زبان فرانسه یا انگلیسی استفاده می‌کرد و از قضاء از لحاظ این بُعد از شخصیت (غرب‌شیفتگی و بیگانگی با فرهنگ بومی)، این دو نفر بسیار مشابه هم بودند!

هویدا کسی بود که اگر ملاحظات نخست‌وزیری در یک کشور اسلامی ایجاب نمی‌کرد، اصولاً نه به ازدواج اعتقادی داشت و نه مایل بود ازدواج کند. در نهایت وقتی هم که در میانسالی ازدواج کرد، در یک مراسم کاملاً غربی با حضور شاه و فرح و چند تن از حلقه‌ی دوستان نزدیک در شمال «لیلا امامی خویی» را به عقد خود درآورد. (۴) لیلا (خواهر همسر حسنعلی منصور، نخست‌وزیر سلف هویدا و دوست یک جان در دو قالب او)، یک زنِ به‌اصطلاح مدرن و روشنفکر به‌سبک فرانسوی بود که در لامذهبی و لائیستیه کپی برابر اصل هویدا بود. به‌نظر می‌رسید که لیلا و هویدا در یک قرارداد پنهان توافق کرده بودند که صرفاً به‌صورت صوری زن و شوهر باشند و در خفاء هر کدام زندگی خود را داشتند. بگذریم از این‌که وقتی ارتشبد حسین فردوست، رفیق صمیمی و محرم اسرار شاه و رئیس بازرسی شاهنشاهی، بعد از انقلاب زبان به سخن گشود و اسرار حکومت محمدرضا را فاش کرد، پرده از «همجنس‌باز» بودن امیرعباس هویدا برداشت که خود صوری‌بودنِ ازدواج او و لیلا را مؤکد می‌کرد.

امیرعباس هویدا که هم به روان‌شناسی تملّق‌پذیر و چاپلوس‌پرور محمدرضا به‌خوبی آشنا بود و هم مورد حمایت کانون‌های زرسالار جهانی، خیلی زود در دستگاه پهلوی دوم ارتقاء یافت. ترور حسنعلی منصور توسط  مؤتلفه اسلامی باعث شد که برنامه‌ی صعود او به ریاست قوه مجریه خیلی زودتر از برنامه کلید بخورد.

هویدا از آن‌جا که برای حفظ و تثبیت و گسترش قدرت و نفوذ خود به‌شدت وابسته به طبقه‌ی تکنوکرات، لائیک و غرب‌گرای حاکم بر بوروکراسی پهلوی بود، برای این‌که این نیروها را سازماندهی کند و به‌صورت منظم آن‌ها را تربیت، پرورش و رشد دهد، حزب «ایران نوین» را در اختیار داشت.

میلانی‌ در فصل «سقوط‌ پمپئی‌» در کتاب «معمای هویدا» می‌نویسد:

“حزب‌ ایران‌ نوین، در اصل، به‌ فرمان‌ خود شاه‌ تأسیس‌ شد، اما در سال‌ ۱۹۷۵ [۱۳۵۴] تشکیلاتی‌ قدرتمند داشت‌ و زیر نگین‌ هویدا بود. جذابیّت‌ اصلی‌ حزب‌ این‌ بود که، نردبان‌ ترقّی‌ اعضایش‌ بود. در عین‌ حال، حزب، به وسیله‌ی بسط‌ قدرت‌ و نفوذ رهبران‌ آن، به‌ویژه‌ هویدا، بدل‌ شده‌ بود. در سرتاسر مملکت، با نهادها و ادارات‌ محلی‌ رابطه‌ای‌ تنگاتنگ‌ داشت‌ و در عین‌ حال‌ با دستگاه‌های‌ امنیتی‌ نیز در تماس‌ نزدیک‌ بود. حزب، مشاغل‌ اداری‌ – دولتی‌ فراوانی‌ در اختیار داشت‌ که‌ در موارد مقتضی، اعضای‌ خود را به‌عنوان‌ پاداش، به‌ این‌ مقامات‌ برگمارد. درواقع، این‌ اواخر، تمام‌ مشاغل‌ مهم‌ مملکت‌ در اختیار اعضای‌ حزب‌ بود. این‌ عوامل‌ دست‌ به‌ دست‌ هم‌ داد و به‌ حزب‌ قدرتی‌ واقعی‌ بخشید… بی‌شک‌ مهم‌ترین‌ مصداق‌ قدرت‌ نهادینه‌ شده‌ی هویدا، همان‌ تسلّطش‌ بر تشکیلات‌ حزب‌ ایران‌ نوین‌ بود.”

بعدها وقتی در سال ۵۳، شاه به تقلید از حزب «بعث» در کشورهای عربیِ وابسته به بلوک شرق، دستور انحلال همه‌ی احزاب مجاز از جمله حزب «ایران نوین» و تبدیل آن‌ به حزب رستاخیز را صادر کرد، باز هویدا نقش کلیدی در این حزب داشت که قرار بود وجه ایدئولژیک سلطنت محمدرضا را پررنگ کند. او تا سال ۵۵، دبیرکل حزب رستاخیز بود و بعد جای خود را به جمشید آموزگار داد.

امیرعباس هویدا بر عکس ظاهر «آستان‌بوس» و «چاکر مآب» خود در برابر شاه، به‌شدت سیّاس و استادِ بازی سیاسی برای ماندن در قدرت بود و همین به او اجازه داد که ۱۳ سال در دربار پر از توطئه‌ی پهلوی به‌عنوان نخست وزیر، نفر دوم مملکت باشد. از همین‌رو، او از همه‌ی ابزارهای لازم برای گسترش نفوذ خود استفاده می‌کرد. یکی از این شیوه‌ها، کنترل بر مطبوعات از طریق بالا کشیدن مهره‌های وابسته به خود بود. دو تن از شاخص‌ترین چهره‌های مطبوعاتی وابسته به هویدا، امیر طاهری و مسعود بهنود بودند.

امیر طاهری (متولد ۱۳۲۱) که هم‌اکنون به‌عنوان تحلیل‌گر در شبکه سلطنتی اگلستان یعنی بی‌بی‌سی فارسی حاضر می‌شود، در سال ۴۹ با اعمال نفوذ شخص هویدا در سن ۲۸ سالگی به‌عنوان سردبیر مهم‌ترین روزنامه کشور، روزنامه کیهان، برگزیده شد تا پیش‌برنده‌ی سیاست‌های مطبوعاتی و رسانه‌ای نخست‌وزیر باشد.

مسعود بهنود (متولد ۱۳۲۵) که از قضاء او هم اکنون از مهره‌های اصلی و سازمانده در بی‌بی‌سی فارسی است، با نظر و عنایت شخص هویدا در روزنامه «آیندگان» تا مقام سردبیر بالا آمد. او که چندین مصاحبه اختصاصی با امیرعباس هویدا انجام داده بود، روابط بسیار نزدیکی با شاه‌مهره ساواک، رئیس اداره سوم، پرویز ثابتی داشت و طبق اقوال و خاطرات فعالان مطبوعاتی دوران پهلوی، به‌واسطه همین وابستگی اطلاعاتی، از نفوذ و قدرت بسیاری (علی‌رغم سن به نسبت کم خود) در محافل مطبوعاتی آن عصر برخوردار بود.

هویدا که در دوران جوانی، صبغه‌ی «چپ‌گرایی» از نوع فرانسوی و کافه‌نشینی به‌سبک نویسندگان آن بلاد داشت و همچنین یک خوره‌ی محصولات فرهنگی فرانسوی بود، تلاش کرد با خرید برخی نویسندگان چپ‌گرا و نزدیک شدن به اعضای تشکیلات موسوم به «کانون نویسندگان»، حمایت و تأیید قشر به‌اصطلاح روشنفکر را هم با خود داشته باشد. هدف اصلی هویدا این بود که یک اتحادیه نویسندگان مورد تأیید حکومت و همراه با حکومت شکل دهد.

پرویز ناتل خانلری، ادیب و شاعر وابسته به دربار که به وزارت و سناتوری هم رسید، در خاطراتش به تلاش برای ایجاد اتحادیه‌ای از این دست از سوی هویدا و بعداً وزارت فرهنگ و هنر اشاره می‌کند. تلاشی برای تبدیل انجمن قلم به یک اتحادیه‌ برای نویسندگان:

“بعد امیرعباس هویدا تلفن کرد و مرا به ناهار دعوت کرد و ضمناً گفت می‌خواهد درباره امر مهمی با من مشورت کند. چند روزی سر دوانیدم. آخر یک روز به دعوتش رفتم. موضوع را طرح کرد که می‌خواهد من ریاست انجمن قلم را بر عهده بگیرم و آن را به اتحادیه وسیع روشنفکران و نویسندگان بدل کنم و وعده داد که اعتبار کافی در اختیارم بگذارد تا یک باشگاه آبرومند برپا کنم و طوری بشود که همه نویسندگان در آنجا جمع بشوند و بسیار وعده‌های دیگر.”

هویدا حتی در اواخر سال ۴۴ نشستی با حضور اعضای شاخص کانون نویسندگان از قبیل احمد شاملو، رضا براهنی، غلامحسین ساعدی، یدالله رویایی، درویش شریعت، سیروس طاهباز و جلال آل‌احمد تشکیل داد تا مثلاً مخالفت خود را با سانسور وحشتناک دوره پهلوی نشان دهد و از خودِ نویسندگان برای تعدیل سانسور راه‌کار بخواهد. فقط برای آن‌که این سانسور وحشتناک دوره نخست‌وزیری هویدا معلوم گردد، ذکر این مثال کافی است که اشاره کنیم که مجله‌ای که او خود در وزارت نفت سردبیری‌اش را به عهده داشت چندی به محاق تعطیل افتاد و سانسور شد. به‌گفته محمد صفا رئیس دفتر هویدا در دوران صدارت و از همکاران مجله کاوش در شرکت نفت، دستور تعطیلی مجله را خود شاه صادر کرد بود. ظاهراً در زیرنویس یکی از مقالات مجله به مصدق اشاره شده و شاه هم هیچ‌گونه مماشات یا حتی اشاره غیرمستقیم به مصدق را برنمی‌تابید.

به هر حال، مرحوم جلال آل‌احمد با همان آزادگی خاص خود خطاب به نخست‌وزیر گفت:

“شما نماینده‌ی امرید و من نماینده‌ی کلام. امر وقتی می‌تواند بر کلام مسلط شود که در این مملکت دو نفر حکومت کنند: ‌یا محمد بن عبدالله (ص) یا ژوزف استالین. شما کدامش هستید؟” (۵)

در نهایت این جلسه به هیچ‌جا نرسید، و سانسور کتب و مطبوعات صرفاً به‌لحاظ شکلی تغییر کرد، یعنی در پی این جلسه، سانسورچی‌های دستگاه در کتابخانه ملی جمع شدند و ابزار سانسور را از طریق دادن یا ندادن یک «شماره ویژه» برای انتشار اعمال می‌کردند. بدون این شماره ویژه، امکان نداشت کتاب یا نشریه‌ای انتشار عمومی پیدا کند.

در هر صورت، جلسات مشترک و روابط امیرعباس هویدا با نویسندگان آن‌چنان هم بی‌دستاورد نبود و او توانست با محوریت فردی به نام رسول پرویزی که خود سابقاً نویسنده‌ای چپ‌گرا بود، یک تشکیلات غیررسمی از نویسندگان و مطبوعاتی‌های حقوق‌بگیر از نخست‌وزیری را شکل دهد که خط‌مشی فرهنگی مورد نظر او را پیش می‌بردند. پرویزی از بابت حمایت‌های هویدا حتی به مقام سناتوری هم رسید. یک نویسنده و شاعر بهایی به‌نام داوود رمزی، رابط هویدا (و در واقع اتاق فکر فرقه‌ای پشت سر او) با اهل قلم برای ساماندهی فرهنگی کشور طبق خواسته‌های کانون‌های زرسالار جهانی بود. رمزی در واقع هماهنگ‌کننده آن جلسه دیدار معروف اعضای کانون نویسندگان با هویدا در سال ۴۴ بود. این فرد، بعداً در وزارت فرهنگ و هنر که تحت ریاست داماد شاه (شوهر شمس) یعنی مهرداد پهلبد بود، مقامی گرفت و به‌عنوان وابسته‌ی فرهنگی به اروپا رفت. (۶)

همان‌طور که گفته شد، هویدا رابطه‌ی بسیار نزدیک و دوستانه‌ای با صادق چوبک داشت. چوبک که کارمند شرکت نفت بود، از زمان مسئولیت هویدا در وزارت نفت با او صمیمیت پیدا کرد و همواره از مراحم و تنعمات رابطه با هویدا برخوردار بود. چوبک که به‌شدت متأثر از فضای ضدمذهبی و فرانکوفیل صادق هدایت بود، تلاش کرد تا به‌نوعی سبک «ناتورالیسم» ادبیات غربی را وارد ادبیات فارسی کند. محصول این تلاش، شکل‌گیری آثاری چون «انتری که لوطیش مرده بود» و «سنگ صبور» بود که نوعی وقاحت عریان «پایین تنه‌ای» را وارد زبان فارسی کرد. ناتورالیسم به‌عنوان نحله‌ای به‌شدت آتئیستی و طبیعت‌گرا در ادبیات غربی، عمدتاً تصویرگر پلشتی‌ها و پلیدی‌های زندگی است و از خصوصیات آن، ترسیم عریان صحنه‌های جنسی است.

از چهره‌های روشنفکری که با امیرعباس هویدا و دفتر نخست‌وزیری در ارتباط بودند و برای جذب اهل قلم معترض به دستگاه تکاپو داشتند، می‌توان به احسان نراقی و ایرج افشار اشاره کرد. احسان نراقی تشکیلاتی به‌نام «مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی» را راه‌اندازی کرد که باز کانالی برای جذب نویسندگان معترض به سیستم از قبیل غلامحسین ساعدی بود. نراقی ۱۲ سال رئیس این موسسه بود و از آن‌جا که هم از معتمدین هویدا بود و هم سمت مشاور فرح پهلوی را به‌عهده داشت، پول و امکانات زیادی هم برای موسسه‌اش دریافت می‌کرد. جالب این‌که نراقی هم در جوانی یک کمونیست دوآتشه بود که بعدها وقتی بوی ثروت و مقام را از دستگاه پهلوی استشمام کرد، یکسره استحاله شد. منوچهر آزمون، پرویز نیکخواه، کوروش لاشایی و… همه از این سنخ چپ‌گرایان بودند که همگی در تشکیلات فرهنگی پهلوی عهده‌دار مقامات بالا بودند و با پرویز ثابتی بهایی و البته شخص هویدا هم ارتباط داشتند.

احسان نراقی در کنار امیرعباس هویدا

جالب این‌جاست که فردی به‌نام کریم پاشا بهادری که در سال ۱۳۴۳ به معاونت هویدا رسید، سه سال بعد، ظاهراً در تغییر ماموریت از سوی کانون‌های دیکته‌کننده سیاست‌ها در عصر پهلوی، به‌عنوان رئیس دفتر مخصوص فرح پهلوی منصوب شد. او در سال ۱۳۵۵ به‌عنوان وزیر اطلاعات و جهانگردی کابینه هویدا منصوب شد. کریم پاشا بهادری که اصطلاحاً «بوی فِرِند» و «معشوق» فرح دیبا در دوران تحصیل در فرانسه بود، بعد از رسیدن فرح به مقام «شهبانویی» ایران، همراه او به کشور برگشت و خیلی زود به مقامات بالا رسید. (۷) کریم پاشا بهادری یکی از تاثیرگذارترین افراد حلقه «فرانکوفیل»ها در ایران بود که نقش مهمی در پیشبرد سیاست‌های نظام سلطه در لاییک کردن جامعه ایرانی داشت. او زمانی که در ۱۳۴۷ رئیس دفتر فرح و نزدیک‌ترین مشاور او بود، با دختر جوانی به نام شهلا وهاب‌زاده ازدواج کرد که اولین برگزیده‌ی برنامه فرهنگی منحط «دختر شایسته» در ایران بود.

کریم پاشا بهادری (راست) در کنار منوچهر آزمون
کمونیست‌های سابق در خدمت دربار شاهنشاه!

از دیگر بهاییانی که در حلقه معتمدان نزدیک هویدا قرار داشتند، شخصی به نام دکتر ناصر یگانه بود. او که جزو سران حزب ایران نوین به رهبری هویدا بود، هم در کابینه حسنعلی منصور و هم کابینه هویدا پست وزیر مشاور داشت و بعداً به‌عنوان سناتوری رسید. یگانه جزو مهره‌های پرنفوذی محسوب می‌شد که به‌مانند بخش عمده کارگزاران دولت هویدا، به‌لحاظ اخلاقی به‌شدت فاسد بود. در سند ساواک به شماره کلاسه ۶۲۴۹۳، درباره فساد اخلاقی یگانه چین آمده است:

” اطلاعیه واصله حاکی است یادشده از موقعیت خود در نخست‌وزیری سوءاستفاده نموده و با کمک انصاری رئیس دفتر خود از اکثر مراجعین زن وقت ملاقات گرفته و اغلب شب‌ها را با آن‌ها و ماشین‌نویسان زن نخست‌وزیری می‌گذراند، ضمناً نامه‌ ارسالی یکی از خرده مالکین قزوین حاکی است یاد شده مسبّب اصلی سوءاستفاده مسئولین شهرداری قزوین بوده است.” (۸)

اقدام دیگر هویدا در بالا کشیدن چهره‌های بهایی، انتصاب فرخ‌رو پارسا به وزارت آموزش و پرورش در سال ۴۷ بود. او در دوران وزارت خود بسیار تلاش کرد که آموزش و پرورش غربی را در ایران رواج دهد و تشکیل مدارس مختلط، برگزاری اردوهای پیشاهنگی، ترویج فرهنگ ضدحجاب در مدارس، حذف آموزش زبان عربی و از همه مهم‌تر ترویج روح لائیستیه در آموزش و پرورش از اقدامات او بود. از همین رو، یکی از موارد اتهامی او در محاکمه در دادگاه انقلاب در سال ۵۸، «کمک به نشو و نمای فحشا در آموزش و پرورش» بود.

فرخ رو پارسا

حبیب‌الله ثابت (معروف به ثابت پاسال)، از رهبران محفل بهایی ایران، در دوران نخست‌وزیری هویدا، امپراتوری عظیم مالی خود را بنا نهاد که شامل چند بانک، چندین کارخانه (از جمله شعبه ایرانی کارخانه پپسی)، نمایندگی برندهای آمریکایی و البته اولین تلویزیون ایران بود. سرمایه میلیارد دلاری ثابت پاسال، یکی از منابع مالی مهم شبکه جهانی بهاییت بوده و هنوز هم هست. ثابت که زمانی در جوانی کارش رانندگی تاکسی بود، با حمایت کانون‌های پرنفوذ بهاییت، بعد از بازگشت از سفری چندساله به آمریکا، به سرعت مدارج ترقی را طی کرد و یک امپراتوری به وجود آورد. خدمتی که او به‌طور توامان به بهائیت و صهیونیسم (که یک منشاء و یک هدف دارند) کرد آن اندازه چشمگیر بود که بعد از مرگش، خیابانی را در تل‌آویو به نام او کردند. البته لازم به ذکر است که اجداد او از یهودیان کاشان بودند که بنا به دستوری تشکیلاتی به همراه بسیاری از خانواده‌های یهودی ایرانی به بهائیت گرویدند. (۹)

به هر روی، با برنامه‌ریزی انجام گرفته توسط کانو‌ن‌های زرسالار و جهان‌وطن، در دوره نخست‌وزیری هویدا، حبیب‌الله ثابت توانست مجوز راه‌اندازی اولین تلویزیون ایران را از شخص شاه بگیرد، تلویزیونی که در افواه عامه به «تلویزیون ثابت پاسال» معروف شد. او در سال ۱۳۳۷ کار پخش برنامه تلویزیونی سراسری را شروع کرد و در همه دوران کاری خود در این تلویزیون از مراحم و الطاف شخص شاه و نخست‌وزیرانی چون عَلَم و اقبال و البته هم‌کیش خود امیرعباس هویدا برخوردار بود. از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۷ که طبق قانون مصوب، تلویزیون به تملک دولت درآمد، دولت هویدا انواع امتیازات و تسهیلات را در اختیار تلویزیون پاسال گذاشت تا هر چه بیشتر برنامه‌های مدنظر کانون‌های جهان‌وطن مستقر در بیت‌العدل بهائیان در فلسطین اشغالی را در دین‌زدایی، غربی کردن و عرفی کردن اخلاقیات جامعه پیش ببرد. (۱۰)