مقدمه‌ای بر شناخت باشگاه جهانی روتاری

شناخت مجامع مخفی (قسمت هشتم) / روتاری

باشگاه‌ها، سازمان‌ها و انجمن‌های وابسته به فراماسونری

با گذر زمان بر دامنه و پیچیدگی «مجامع مخفی فراماسونری» افزوده و به اقتضای شرایط و میادینی که فراهم آمد، بر تعداد باشگاه‌ها، انجمن‌ها و سازمان‌هایی که عهده‌دار وظیفه و مسئولیت برای تمشیت امور در ابعاد جهانی، مطابق خاستگاه فراماسونری جهانی می‌شدند، افزوده شد.

اگرچه به‌دلیل خطّ مشی پنهان‌کارانه‌ی مجامع مخفی، شناسایی دقیق این مجموعه‌ی وسیع در جهان امروز ممکن نیست، امّا از مسیر شناسایی رویکردها، عملکردها، آرم‌ها و نشانه‌های این سازمان‌ها و اشخاص مؤثر در آن‌ها، می‌توان به میزان پیوستگی و وابستگی این نهادها و سازمان‌ها به مجامع مخفی و به نحو خاص، مجامع ماسونی پی برد؛ ضمن آن‌که سران لُژ نشین با ایجاد طیف وسیعی از سازمان‌ها و انجمن‌ها، با عناوین و آرمان‌های گوناگون، سعی در اختفای اهداف خود و فریب مردم کردند و عملاً ضمن حفظ روح مجامع شیطانی در قالب‌های رنگارنگ به حیات مذبوحانه‌ی خود ادامه دادند.

تردیدی نیست که بر ملا شدن بنیادهای نظری و اعتقادی سران مجامع مخفی و رویکرد الحادی و کفر آمیز آن‌ها، موجب بروز عکس‌العمل عمومی مردم در سراسر جهان و مقابله با این مجامع می‌شد، از این‌رو مجامع مخفی همه‌ی همّت خود را صرف استفاده از ادبیات رمزی، نمادها و نشانه‌های مقبول طبع مردم، به‌ویژه ساکنان سرزمین‌های اسلامی و پوشش خیرخواهانه دادن به طرح‌ها و برنامه‌ها کردند تا از این طریق، به گرد خویش حصاری امن کشیده و حیات مزوّرانه‌ی خویش را تداوم بخشند.

باشگاه جهانی روتاری (Rotary)

این باشگاه‌ها از پدیده‌های نوین قرن بیستم میلادی در چارچوب نظام سرمایه‌داری به‌شمار می‌آیند. اگرچه سکّان‌داری این نظام، در آستانه‌ی قرن بیستم، در ظاهر، از بریتانیای کبیر به ایالات متحده آمریکا منتقل شد، اما این نظام نه‌تنها در وجوه سیاسی، اقتصادی پرقدرت به حیات خود ادامه داد، بلکه در سایر وجوه و از جمله وجه فرهنگی نیز با ایجاد باشگاه‌ها، انجمن‌ها و سازمان‌ها موفق به توسعه‌ی فعالیت‌ها در ابعاد جهانی شد.

باشگاه‌های جدید، ابتدا در آمریکا و اندک مدتی بعد، در سراسر جهان، تحت عناوینی همچون «روتاری»، «لاینز»، «کی‌وان» و… به‌وجود آمدند.

تغییرات لوگوی کلوپ روتاری بین‌المللی

کلمه‌ی «روتاری» از کلمه‌ی In Rotation به معنای گردشی و دوره‌ای گرفته شده است و اعضای مؤسس این باشگاه، چون جلسات خود را به‌صورت دوره‌ای و چرخشی در دفترهای خود برگزار می‌کردند، به این نام معروف شده‌اند، و پس از آن، عبارت «باشگاه روتاری» [۱] رواج یافت.

آن‌ها یک روز (۲۴ ساعت) را به چرخ‌دنده‌ی ۲۴ پرّه تشبیه کرده‌اند که هر «روتارین» موظّف است همچون چرخ‌دنده در تلاش و تکاپو باشد و یک ساعت از وقت خود را نیز صرف خدمت به مردم بکند.

در وابستگی این باشگاه‌ها به نظام فراماسونری تردیدی نیست. حتی از دیدگاه دستگاه امنیتی گذشته در ایران (ساواک) این باشگاه‌ها از سازمان‌های جنبی سازمان فراماسونری به‌شمار آمده‌اند. [۲]

باشگاه روتاری در سال ۱۹۰۵م. تأسیس شد. «پل هریس» [۳] که یک وکیل بود، نخستین «باشگاه روتاری» را در شهر شیکاگو در ایالت متحده آمریکا تأسیس کرد و سه سال بعد، «شرلی بری» به او پیوست. شرلی بری دامنه‌ی فعالیت باشگاه روتاری را به‌گونه‌ای سهمناک و شگفت‌انگیز گسترش داد و خود تا سال ۱۹۴۲م. دبیر این باشگاه بود.

در سال ۱۹۴۷م. بنیان‌گذار این سازمان وفات یافت. در آن زمان، باشگاه روتاری در ۸۰ کشور جهان تأسیس شده بود و در دوران پل هاریس، شمار این باشگاه‌ها به ۶۸۰۰ باشگاه و شمار اعضای آن به حدود نیم میلیون نفر رسیده بود.

این سازمان در سال ۱۹۱۱م. به شهر «دوبلین» در ایرلند انتقال یافت و با فعالیت‌های یکی از اعضای آن به‌نام «مستر مورو» [۴] دامنه‌ی آن به انگلستان نیز گسترش یافت. مستر مورو از هر عضو جدیدی که به‌وسیله‌ی او به این سازمان می‌پیوست مقداری پول می‌گرفت. این باشگاه از سال ۱۹۲۱م. وارد کشورهای عربی شد. یعنی پیش از تأسیس حکومت اسرائیل در «فلسطین»، اولین باشگاه روتاری در فلسطین تأسیس شد و پس از آن به کمک استعمارگران فرانسوی، در دهه‌ی سی، شاخه‌ها و شعبه‌های روتاری در «الجزایر» و «مراکش» تأسیس شد. [۵]

اولین روتارین‌ها به ترتیب از راست به چپ:
Gustave Loehr – Silvester Schiele – Hiram E. Shorey – Paul P. Harris
نخستین باشگاه روتاری در سال ۱۹۰۵م. (۱۲۸۴ش) توسط «پل هریس»، حقوقدان صهیونیست در «شیکاگو» تشکیل شد. هریس به‌همراه سه تن دیگر از یهودیان عضو جامعه بازرگان شیکاگو اولین جلسه‌ی رسمی روتاری را در ۲۳ فوریه ۱۹۰۵ (۴ اسفند ۱۲۸۳) تشکیل دادند و موجودیت تشکیلاتی به‌نام «کلوپ روتاری» را اعلام داشتند. (+)

در «ایران» نیز این باشگاه راه‌اندازی و شروع به عضوگیری کرد. به استناد اسناد موجود در مرکز اسناد انقلاب اسلامی:

«روتاری» در ایران، در اواخر فروردین ماه سال ۱۳۳۵هـ.ش. (۱۹۵۶م.) زیر نظارت و سرپرستی روتاری بین‌المللی، که مرکزش در «شیکاگو» است و با کمک «مجید امیرابراهیمی» در پارک «هتل تهران» تأسیس شد.

فکر ایجاد چنین محافلی از طریق آشنایی عده‌ای از تحصیل‌کردگان ایرانی عضو انجمن‌های فراماسونری با عده‌ای از هم‌مسلکان برادران آمریکایی اعزامی به ایران، در جریان اجرای اصل چهار ترومن، از جمله «دکتر کراتس» معروف به «داک زمین‌شناس» و «چارلز کولاک»، رئیس انجمن دوستداران آمریکایی خاورمیانه در ایران، در اذهان ایرانیان شیفته‌ی فرهنگ و تمدن غرب پیدا شد.

مجید امیرابراهیمی با همکاری تعدادی از «برادران» تحصیل‌کرده و هم‌فکر خود، «ژرژ آوانسف»، دکتر «فریدون ورجاوند»، سناتور «عباس مسعودی»، مدیر روزنامه اطلاعات، سناتور «جهانشاه صالح»، وزیر کابینه‌ی علاء، سناتور «مصطفى تجدّد»، مدیرعامل بانک بازرگانی و جمعاً با تعداد سی نفر، اولین کلوپ روتاری ایران را تشکیل داد و سناتور جهانشاه صالح را به ریاست انتخاب کردند. [۶]

دکتر جهانشاه صالح

این باشگاه‌ها در ایران، نقش عمده‌ای در ترویج فرهنگ و تمدّن غربی و ادبیات روشنفکرانه‌ی سکولار در جوامع اسلامی ایفا کردند.

پس از «تهران»، شعبات این باشگاه به ترتیب در «تبریز» (۱۳۳۶هـ.ش.)، «آبادان» و «خرمشهر» (۱۳۳۷هـ.ش.)، «کرج»، «شیراز» (۱۳۴۲هـ.ش.)، «اصفهان» (۱۳۴۵هـ.ش.)، «رشت»، «کرمان» و سایر بلاد راه‌اندازی شدند. [۷]

یکی از مهم‌ترین نقش‌های این باشگاه، در کشورهای شرقی و مسلمان، تزریق تدریجی فرهنگ سکولار در میان طبقات اجتماعی تحصیل‌کرده و صاحب نفوذ و بسط نوعی تساهل و تسامح در مناسبات اخلاقی و دینی و کم‌رنگ کردن تأثیرات حوزه‌ی اعتقادی و اخلاقی سنّتی، اسلامی در میان مردم بود، به عبارتی، از این باشگاه‌ها می‌توان به عنوان «فراماسونری در صحنه» یاد کرد.

«رایموند تیفانی» [۸] که خود یکی از بلندپایگان «روتاری بین‌المللی» است، می‌نویسد که این سازمان، نه پنهانی است و نه مذهبی. اجلاس جهانی روتاری سالی یک بار تشکیل می‌شود و رئیسی نو همراه با چهارده مدیر که بیش از هفت تن آنان آمریکایی نیستند، از میان اعضای خود برمی‌گزیند. دبیرخانه‌ی ثابت روتاری در شهر «شیکاگو» جای دارد و شاخه‌هایی نیز در «زوریخ»، «بمبئی» و «لندن» بدان وابسته است. روتاری بین‌المللی با حکومت آمریکا و «سازمان ملل متحد» نیز پیوندی مستقیم دارد تا جایی که رایزنان وزارت خارجه آمریکا به نمایندگی از سوی «روتاری بین‌المللی» در کنفرانس سازمان ملل در سانفرانسیسکو شرکت جستند. [۹]

تمبر پنجاهمین سالگرد تأسیس روتاری بین‌المللی

از باشگاه‌های «روتاری» و «لاینز» به‌عنوان «فراماسونری در صحنه» یاد کردم؛ از این‌رو که برخلاف «فراماسونری» که از خطّ مشی «پنهان‌کاری محض» پیروی می‌کند، این باشگاه‌ها به‌طور آزاد، عمومی و با کسب مجوّز رسمی از سازمان‌های مسئول در هر کشور، فعالیت خود را دنبال می‌نمایند.

آن‌ها در حالی از عضویت پیروان ادیان توحیدی (مسلمانان و مسیحیان) در باشگاه استقبال می‌کنند که سعی در لغو اختلافات مذهبی و بسط تساهل و تسامح دینی و ترک تعصبات! می‌کنند. به‌جز این، برخلاف مجامع ماسونی که به هیچ روی زنان را به مجامع خود راه نمی‌دهند، این باشگاه‌ها از میان زنان نیز عضوگیری می‌کنند.

تمبر صدمین سالگرد تأسیس روتاری بین‌المللی

«منصور عبدالحکیم» درباره‌ی آمار باشگاه‌ها و اعضای روتاری در جهان می‌نویسد:

طیّ سال‌های پس از «نشست اَدنبره» در سال ۱۹۲۱م. تعداد باشگاه‌های روتاری تا سال ۱۹۸۶م. براساس آمار و سرشماری در مورد فعالیت‌های روتاری، به ۲۲ هزار باشگاه در ۱۶۰ کشور جهان که شامل ۴۲۳ منطقه یا استان روتاری می‌شد، رسیده بود. شمار اعضا نیز در این سال، فراتر از یک میلیون نفر شده بود. [۱۰]

استقبال عضویت از اشخاص صاحب جاه و منزلت اجتماعی، جذّاب و عامّه‌پسند و دارای توانایی و دارایی لازم برای اجرای مأموریت‌های محوّله و سرانجام، پیراسته از تعصّبات و تعلّقات مذهبی، باعث بود تا روتاری بتواند به‌سرعت در لایه‌های اجتماعی نفوذ کند؛ البته هر عضو قبل از دریافت عنوان «برادری» در «روتاری»، مورد آزمایش‌های مختلف قرار گرفته و تعمید داده می‌شد. شایان ذکر است، پیوستن به روتاری همانند سایر مجامع مخفی تنها در صورتی امکان‌پذیر است که فرد از طرف گروه دعوت شود.

براساس اساسنامه روتاری بین‌المللی، تمام کلوپ‌ها موظّفند اعضای خود را از میان ثروتمندان، افسران عالی‌رتبه، مقامات دانشگاهی و مقامات اداری انتخاب کنند. بنابراین کارمندان ساده‌ی دولت و کارگران از عضویت در کلوپ و حتّی حضور در جلسات سخنرانی آن محرومند. [۱۱]

ورودی باشگاه روتاری در اورشلیم/بیت‌المقدس، دهه‌ی ۱۹۴۰

جز این، چنان‌که بیان شد، به رغم آن‌که در لژهای فراماسونری، زنان از حق عضویت محرومند و تنها به‌عنوان زینت‌المجالس می‌توانند در میهمانی‌های خاص و مختلط White Party (مهمانی سفید) شرکت کنند، در کلوپ‌های روتاری نیز همین وضعیت حاکم بود و تا سال ۱۹۸۵م. تنها مردان حق عضویت در این کلوپ‌ها را داشتند، اما از این سال به بعد، بر اساس حکم دیوان عالی آمریکا، عضویت زنان نیز در این کلوپ‌ها مجاز شناخته شد. پس از صدور این حکم، کنوانسیون بین‌المللی روتاری تشکیل شد و مسأله‌ی عضویت زنان در کلوپ‌های روتاری را تصویب کرد. [۱۲]

کلام آخر آن‌که، در اجلاس ۱۹۷۸م. که شهر شیکاگو برگزار شد، سازمان جهانی روتاری تصمیم گرفت که به‌طور رسمی به فراماسونری متصل شود. [۱۳]

قسمت قبل ⇒ لینک مرتبط ⇐ قسمت بعد

پی‌نوشت‌ها:

[۱] Rotary Club

[۲] «فراماسونرها، روتارین‌ها و لاینزهای ایران»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۷۷، صص ۵۵-۵۴؛ «اسناد روتاری و لاینز»، آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، پرونده ش ۴۱۳۲۱۳، کد ۱۲۱۴۶/۲، سند شماره ۳۰۷.

[۳] Paul P. Harris (April 19, 1868 – January 27, 1947)
[۴] Stuart Morrow

[۵] عبدالحکیم، منصور؛ «جهان، صفحه شطرنج سازمان‌های سرّی»، تهران، هلال، چاپ اول، صص ۲۵۱-۲۵۲.
[۶] «فراماسونرها، روتارین‌ها و لاینزهای ایران»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، صص ۵۶-۵۷.
[۷] همان، صص ۵۸-۵۹.

[۸] Raymond Tiffin

[۹] حائری، عبدالهادی؛ «تاریخ فراماسونری»، مشهد، ۱۳۶۸، ص ۳۸.
[۱۰] عبدالحکیم، منصور؛ «جهان، صفحه شطرنج سازمان‌های سرّی»، تهران، هلال، چاپ اول، ص ۲۵۶.
[۱۱] طباطبایی، محمد حسین نفوذ فراماسونری در مدیریت نهادهای فرهنگی ایران مرکز اسناد انقلاب اسلامی ۱۳۸۰ ، ص ۵۴.
[۱۲] همان، به نقل از: خادمی، ایرج؛ «مجله راه و زندگی»، چاپ لس‌آنجلس، شماره ۴۱۴.
[۱۳] همان، به نقل از: میر، حسین؛ «تشکیلات فراماسونری در ایران»، ص ۹۰؛ «فتوای مجامع دینی درباره روتاری»، ویکی پدیا، روتاری بین‌المللی.

منبع: «قبیله لعنت»، جلد هفتم: «فراماسونری در صحنه‌ی حیات سیاسی، اجتماعی ملت‌ها»، نوشته: اسماعیل شفیعی سروستانی، تهران: انتشارات هلال، چاپ سوم، ۱۳۹۸، صص۱۹۷-۲۰۴.

««« پایان »»»

رنگ‌های به‌کار رفته در متن:

رنگ آبی ⇐ کلمات کلیدی.
رنگ بنفش ⇐ تیترهای اصلی.
رنگ قرمز ⇐ لینک به خارج.
رنگ قهوه‌ای ⇐ نقل‌قول.

…

اندیشکده مطالعات یهود در پیام‌رسان‌ها:

… … …