نقش یهودیان در توسعه بسکتبال NBA

در تاریخچه‌ی ان‌بی‌ای (NBA = اتحادیه ملی بسکتبال)، یک داستان کمتر گفته شده وجود دارد: داستان نقش تعیین‌کننده‌ی بسکتبال به‌عنوان یک «بازی شهری» و نقطه‌ی ورود جامعه یهودیان آمریکا به جریان اصلی این کشور.

بسکتبال همواره به‌عنوان یک «بازی شهری» شناخته شده است. برخلاف ورزش‌هایی مانند فوتبال و بیسبال که به فضای باز و تجهیزات گسترده نیازمندند، بسکتبال تنها با یک توپ و یک حلقه در کوچه پس کوچه‌های شهر جریان می‌یابد. این ویژگی، آن را به محبوب‌ترین بازی حیاط مدرسه تبدیل کرده است. برای دهه‌ها، این ورزش مسیری برای ورود جوانان طبقه‌ی کارگر و کم‌درآمد به جریان اصلی جامعه‌ی آمریکا بوده است. این داستان برای جامعه یهودیان آمریکا در فاصله‌ی سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۵۰ نیز مصداق داشت.

بسکتبال؛ راه نفوذ جامعه یهودی

بورسیه‌های ورزشی بسکتبال، برای پسران خانواده‌های مهاجر یهودی در نیویورک، به‌عنوان یک ابزار تحرّک اجتماعی و به‌عنوان یک راه نفوذ پوششی در جوامع مختلف عمل می‌کرد. پس از فارغ‌التحصیلی از کالج، تجربه‌ی آنان در زمین‌های بسکتبال، به فرصت‌های شغلی به‌عنوان معلّم و مربّی تبدیل می‌شد و برای تعداد معدودی از استعدادهای درخشان، بسکتبال به یک حرفه‌ی تمام‌عمر بدل شد.

«سیدنی هرتزبرگ»، که در نیویورک بزرگ شد، در اولین بازی تاریخچه لیگ ملی بسکتبال (ان بی ای) حاضر بود. هم‌تیمی او، «ناتان میلیتزوک» خاطره‌ی آن روزها را این‌گونه روایت می‌کند:

«من هرگز یک زمین خاکی ندیدم. همه چیز سیمانی بود… ما دو انتخاب داشتیم: یا به زمین مدرسه برویم و توپ بازی کنیم یا در گوشه‌ی خیابان بگردیم و دردسر درست کنیم. بنابراین، تمام عمرمان بسکتبال بازی کردیم.»

طلایه‌داران یهودی در اولین بازی ان بی ای

در اولین بازی تاریخ ان بی ای که در ۱ نوامبر ۱۹۴۶ برگزار شد، تیم نیویورک نیکرباکرز (New York Knickerbockers) چهار بازیکن یهودی را در ترکیب ابتدایی خود قرار داد و در کل، شش بازیکن یهودی در این تیم حضور داشتند. نیکرباکرز در آن بازی تاریخی با نتیجه ۶۸ بر ۶۶ تیم تورنتو هاسکیز (Toronto Huskies) را شکست داد.

در این پیروزی تاریخی:
* لئو «اِیس» گوتلیب (Leo “Ace” Gottlieb) با ۱۴ امتیاز، بهترین امتیازآور تیم بود.
* سیدنی «سانی» هرتزبرگ (Sidney “Sonny” Hertzberg) کاپیتان تیم بود.
* اسکار «آسی» شکتمن (Oscar “Ossie” Schectman) اولین گل تاریخ ان بی ای را به ثمر رساند.
* رالف کاپلوویتز (Ralph Kaplowitz) چهارمین بازیکن یهودی در ترکیب اصلی بود.
* ناتان «نَت» میلیتزوک (Nathan “Nat” Militzok) و هنک روزنشتاین (Hank Rosenstein) نیز به‌عنوان بازیکنان ذخیره به میدان آمدند.

لئو «اِیس» گوتلیب (Leo “Ace” Gottlieb)

استراتژی تیم‌سازی محلی

در روزهای تأسیس لیگ، تیم‌ها ترجیح می‌دادند بازیکنانی را جذب کنند که با جامعه محلی خودشان پیوند داشتند. فرانچایز بوستون (Boston franchise)، برای جذب شهری که عمدتاً توسط مهاجران ایرلندی اشغال شده بود، نام «سلتیکس» (Celtics) را برای خود برگزید. از آن‌جا که نیویورک میزبان بزرگترین جمعیت یهودیان آمریکا بود، نیکرباکرز نیز بازیکنان یهودی مستعد را از دانشگاه‌های محلی مانند دانشگاه لانگ آیلند، دانشگاه نیویورک و کالج شهری نیویورک (CCNY) استخدام کرد.

دُلف شِیز (Dolph Schayes) تنها بازیکن یهودی حاضر در بین ۵۰ بازیکن برتر تاریخ ان‌بی‌ای

نفوذ در کادر مدیریت و مربیگری

نفوذ جامعه یهودی تنها به زمین بازی محدود نبود. آنان موقعیت‌های کلیدی در مدیریت لیگ را نیز در اختیار داشتند. موریس پودولوف (Maurice Podoloff) به‌عنوان اولین رئیس ان بی ای انتخاب شد. از جمله اولین مربیان یهودی لیگ نیز می‌توان به آرنولد جیکوب «رِد» آورباخ (Arnold Jacob “Red” Auerbach) از واشینگتن کاپیتولز (Washington Capitols) و ادی گاتلیب (Eddie Gottlieb)، مالک-مربی فیلادلفیا واریرز (Philadelphia Warriors) اشاره کرد. هر دوی این مربیان به تالار مشاهیر بسکتبال راه یافتند، افتخاری که دُلف شِیز (Dolph Schayes) از سیراکوز نشنالز (Syracuse Nationals)، تنها بازیکن یهودی حاضر در بین ۵۰ بازیکن برتر تاریخ ان بی ای نیز به آن دست یافت.

موریس پودولوف (Maurice Podoloff) اولین رئیس ان‌بی‌ای

پایان یک عصر

مدیریت نیکرباکرز به‌تدریج نگران شد که سلطه‌ی بازیکنان یهودی ممکن است به فروش بلیط آسیب بزند. در نتیجه، آنان تصمیم گرفتند ترکیب تیم را تغییر دهند. قرارداد کاپلوویتز در میانه‌ی همان فصل اول به واریرز (Warriors) فروخته شد و روزنشتاین به پراویدنس (Providence) انتقال یافت. سانی هرتزبرگ نیز قبل از بازنشستگی و تبدیل شدن به یک بینایی‌سنج، برای واشنگتن و بوستون بازی کرد.

جمع‌بندی

در سال ۱۹۴۶، بسکتبال حرفه‌ای، حداقل در نیویورک، فراتر از یک «بازی شهری» بود؛ این ورزش یک «بازی یهودی» بود که توسط جامعه یهودی نیویورک رونق گرفته و شکل داده شده بود و برای همیشه تأثیر خود را بر تاریخچه ان بی ای بر جای گذاشت.

نویسنده: دکتر مایکل فلدبرگ (Michael Feldberg)
منبع: https://www.jewishvirtuallibrary.org/basketball-the-original-city-game

* مایکل فلدبرگ مدیر تحقیقات انجمن تاریخی یهودیان آمریکا است. او دارای مدرک دکترای تاریخ از دانشگاه روچستر و مدرک کارشناسی از دانشگاه کرنل می‌باشد. وی نویسنده یا ویراستار چندین کتاب در زمینه‌های تاریخ و عدالت کیفری است.

ترجمه: امیرحسین نیکوسخن
اندیشکده مطالعات یهود

««« پایان »»»

رنگ‌های به‌کار رفته در متن:

رنگ آبی ⇐ کلمات کلیدی.
رنگ بنفش ⇐ تیترهای اصلی.
رنگ قرمز ⇐ لینک به خارج.
رنگ قهوه‌ای ⇐ نقل‌قول.

…

اندیشکده مطالعات یهود در پیام‌رسان‌ها:

… … …