اثبات نقش یهود در شهادت امام حسین

اثبات نقش یهود در شهادت امام حسین (ع)

در این مقاله بر آنیم تا مستندات مربوط به نقش یهودیان در حادثه عاشورا و شهادت امام حسین (ع) و صحنه‌گردانی این فاجعه توسط آنان را ارائه دهیم.

اول:

این‌که یهودیان به‌دنبال ترور خاندان نبوت صلوات الله علیهم اجمعین از جمله امام حسین علیه‌السلام بوده‌اند را می‌توان از این حدیث شریف نبوی که در دوران خردسالی حسنین علیهماالسلام ایراد شده است فهمید:

فَإِنِّي خَائِفٌ عَلَيْهِمَا مِنْ كَيْدِ الْيَهُود.
من از مکر یهود نسبت به فرزندانم حسن و حسین بیمناکم. (فرهنگ جامع سخنان امام حسین علیه‌السلام، ص۳۲ و بحارالانوار، ج۴۳، ص۳۱۳)

دوم:

در یکی از زیارت مطلقه امام حسین علیه‌السلام با سند معتبر چنین می‌خوانیم:

وَ اَشْهَدُ اَنَّ الَّذینَ سَفَکُوا دَمَکَ، وَ اسْتَحَلُّوا حُرْمَتَکَ، مَلْعُونُونَ مُعَذَّبُونَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَ عیسَى بْنِ مَرْیَمَ، ذلِکَ بِما عَصَوْا وَ کانُوا یَعْتَدُونَ. (کامل الزیارات، باب ۷۹، صفحه ۲۰۸، حدیث ۶)
و گواهى می‌دهم که حقّاً آنان که خونت را ریختند و حرمت تو را از بین بردند ملعونند و معذّب هستند بر زبان داوود و عیسى بن مریم و این بخاطر آن گناهى است که کردند و مردمى تجاوزکار بودند.

اکنون سؤال اینجاست که چه کسانی توسط حضرت داوود و عیسی بن مریم سلام‌الله‌علیهما لعنت شده‌اند؟
پاسخ این سؤال نه به کنایه، بلکه صراحتاً در آیه شریفه ۷۸ سوره مبارکه مائده آمده است:

لُعِنَ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَ عِیسَى ابْنِ مَرْیمَ ذَلِک بِمَا عَصَوْا وَ کانُواْ یعْتَدُونَ.
کافران از بنی‌اسرائیل به زبان داود و عیسی بن مریم لعنت شدند، لعنت شدنشان بدین سبب بود که [از فرمان های خدا و پیامبران] سرپیچی کردند، و همواره [از حدود الهی] تجاوز داشتند.

گرچه که این دلیل به تنهایی برای اثبات نقش محوری یهودیان در حادثه‌ی جانسوز عاشورا کافی است اما نظر شما را به مطالعه‌ی سایر مستندات نیز جلب می‌کنیم:

اثبات نقش یهود در شهادت امام حسین

سوم:

در زیارت شریف عاشورا دعا می‌کنیم:

اَللّهُمَّ الْعَنْ اَوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ…

سؤال این است که اولین کسانی که در حق پیامبر و خاندانش ظلم روا داشتند چه کسانی هستند؟
پاسخ این پرسش در آیه شریفه ۴۱ سوره مبارکه بقره که خطاب به یهودیان عصر پیامبر نازل شده، داده شده است:

وَآمِنُواْ بِمَا أَنزَلْتُ مُصَدِّقًا لِّمَا مَعَکمْ وَلاَ تَکونُواْ أَوَّلَ کافِرٍ بِهِ وَلاَ تَشْتَرُواْ بِآیاتِی ثَمَنًا قَلِیلاً وَإِیای فَاتَّقُونِ.

بدیهی است که بدترین ظلم در حق پیامبر (ص) کفر ورزیدن به نبوت ایشان و کتاب آسمانی ایشان است و این یعنی این‌که مصداق اول ظالم یهودیان هستند.

چهارم:

در زیارت عاشورا می‌خوانیم:

اللَّهُمَّ اِنَّ هذا یَوْمٌ تَبَرَّکَتْ بِهِ بَنُو اُمَیَّةَ وَ ابْنُ آکِلَةِ الْاَکْبادِ اللَّعینُ ابْنُ اللَّعینِ عَلى لِسانِکَ وَ لِسانِ نَبِیِّکَ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ…

سؤال این است: چه کسانی توسط خداوند متعال لعنت شده‌اند؟
پاسخ این سؤال را در آیات ۱۲گانه زیر که همگی درباره‌ی بنی‌اسرائیل و یهود نازل شده‌اند می‌یابیم:

* فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِيثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةً يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَى خَائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (مائده/۱۳)
* مِنَ الَّذِينَ هَادُوا يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَيَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَاسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَيًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْنًا فِي الدِّينِ وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ وَأَقْوَمَ وَلَكِنْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِكُفْرِهِمْ فَلَا يُؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِيلاً (نساء/۴۶)
* يَا أَيُّهَا الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ آمِنُوا بِمَا نَزَّلْنَا مُصَدِّقًا لِمَا مَعَكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهًا فَنَرُدَّهَا عَلَى أَدْبَارِهَا أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ وَكَانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولاً (نساء/۴۷)
* أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَيَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا هَؤُلَاءِ أَهْدَى مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا سَبِيلاً أُولَئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَمَنْ يَلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِيراً (نساء/۵۲و۵۱)
* قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذَلِكَ مَثُوبَةً عِنْدَ اللَّهِ مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِيرَ وَعَبَدَ الطَّاغُوتَ أُولَئِكَ شَرٌّ مَكَانًا وَأَضَلُّ عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ (مائده/۶۰)
* وَقَالُوا قُلُوبُنَا غُلْفٌ بَلْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِكُفْرِهِمْ فَقَلِيلاً مَا يُؤْمِنُونَ (بقره/۸۸)
* أُولَئِكَ جَزَاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ (آل عمران/۸۷)
* إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَيِّنَاتِ وَالْهُدَى مِنْ بَعْدِ مَا بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتَابِ أُولَئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَيَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ (بقره/۱۵۹)
* إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ (بقره/۱۶۱)
* وَالَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولَئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ (رعد/۲۵)
* وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشَاءُ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا وَأَلْقَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ كُلَّمَا أَوْقَدُوا نَارًا لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ (مائده/۶۴)
* وَلَمَّا جَاءَهُمْ كِتَابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَهُمْ وَكَانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جَاءَهُمْ مَا عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكَافِرِينَ (بقره/۸۹)

و سؤال دیگر این است که چه کسانی توسط نبی خدا لعنت شده‌اند؟
پاسخ این سؤال را نیز در آیه ۷۸ سوره مبارکه مائده می‌یابیم:

لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذَلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ.

نقش یهود در شهادت امام حسین

پنجم:

خاندان بنی‌امیه یهودی تبارند.
این مطلب را از آیه شریفه ۶۰ سوره مبارکه اسراء و حدیث شریف امام صادق علیه‌السلام که توضیح مفصل آن در مقاله «سقیفه بنی‌اسرائیل» گذشت، نتیجه‌گیری می‌کنیم.
همچنین به کار بردن عبارت «اللّصیق» برای خاندان بنی‌امیه توسط امام علی علیه‌السلام در نامه ۱۷ نهج‌البلاغه خطاب به معاویه، مؤیدی دیگر بر این مطلب است که بنی‌امیه هیچ نسبت خونی با بنی‌هاشم نداشته و اصالتاً رومی و اسرائیلی‌تبار هستند:

وَ اَمّا قَوْلُک اِنّا بَنُوعَبْدِ مَناف، فَکذلِک نَحْنُ، وَلکنْ لَیسَ اُمَیةُ کهَاشِم، وَ لا حَرْبٌ کعَبْدِ الْمُطَّلِبِ، وَ لا اَبُوسُفْیانَ کاَبى طالِب، وَ لاَ الْمُهاجِرُ کالطَّلیقِ، وَ لاَ الصَّریحُ کاللَّصیقِ، وَ لاَ الْمُحِقُّ کالْمُبْطِلِ، وَ لاَ الْمُؤْمِنُ کالْمُدْغِلِ. وَ لَبِئْسَ الْخَلَفُ خَلَفٌ یتْبَعُ سَلَفاً هَوى فى نارِ جَهَنَّمَ!
و [ای معاویه] این‌که گفتى: «ما از فرزندان عبدمنافیم» آرى ما هم چنین هستیم، ولى با این فرق که نه امیه مثل هاشم است، نه حرب همچون عبدالمطّلب، و نه ابوسفیان مانند ابوطالب، و نه مهاجر الى اللّه چون اسیر آزاد شده، و نه فرزند اصل و نسب دار چون فرزند منسوب به پدر، و نه اهل حق مانند اهل باطل، و نه مؤمن چون مفسد. و چه بازماندگان بدى هستند آنان که تابع گذشتگان جهنّمى خود مى‌باشند!

ششم:

یزید بن معاویه لعنةالله‌علیهما از مشاورین یهودی در دربار خود استفاده می‌کرده است. (کتاب شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی، آیت الله جوادی آملی)

هفتم:

حرمت ماه‌های حرام را حتی اعراب جاهلی هم نگاه می‌داشتند و این یهود بوده‌اند که در طول تاریخ از خون‌ریزی در ماه حرام هیچ ابایی نداشته بلکه به نظر می‌رسد این کار را راهی برای تقرب بیشتر به ابلیس می‌دانند. و آخرین سند آن هم آغاز جنگ ۲۲ روزه در زمستان ۱۳۸۷ و جنگ ۸ روزه در زمستان ۱۳۹۱ همزمان با ماه حرام ذی حجة و آغاز ماه محرم می‌باشد.

هشتم:

جنایاتی همچون بستن آب به روی زنان و کودکان، به آتش کشیدن سرپناه خانواده‌ها، به صلیب کشیدن وهب، هدیه فرستادن سرهای قطع شده، اسب تازاندن بر پیکر شهدا و… اعمال کثیفی است که در طول تاریخ از این قوم پلید و هم‌پیمانان آنان سرزده است.

این حدیث شریف امام حسین علیه‌السلام که در هنگام هجرت از مدینه به سمت مکه خطاب به عبدالله بن عمر فرمودند از جمله مؤیدات این سابقه‌ی تاریک و ننگین است:

آیا نمی‌دانی که بنی‌اسرائیل از طلوع فجر تا طلوع آفتاب هفتاد پیامبر را می‌کشتند سپس در بازارهای خود نشسته همگی به خرید و فروش می‌پرداختند آن‌چنان که گویی اتفاقی نیفتاده است؟! و سر یحیی بن زکریا را بریده و به عنوان هدیه به پیش زنی بدکاره فرستادند؟! (لهوف، سید بن طاووس)

حرف آخر:

با توجه به آنچه گذشت، وقتی به امام حسین علیه‌السلام عرض می‌کنیم: «انی … حرب لمن حاربکم … و عدو لمن عاداکم» منظورمان جنگیدن و دشمنی با چه کسانی است؟!
به‌راستی انتقام خون سیدالشهدا علیه‌السلام را از چه کسانی باید ستاند؟!
اگر عاملین جنایت سقیفه، شهادت پیامبر (ص)، شهادت حضرت زهرا (س)، امام حسین (ع) و… از بین رفته‌اند، پس چرا این‌قدر به ما تأکید شده است که زیارت عاشورا بخوانید و عزاداری کنید؟!
اگر عاملین جنایات مذکور به درک واصل شده‌اند، دلیلی وجود ندارد که حدود چهار ماه از سال را به مناسبت‌های مختلف عزاداری کنیم تا جایی که حتی شب جمعه، صبح جمعه، شب عید قربان، صبح عید قربان، شب عید غدیر، صبح عید غدیر، شب عید فطر، صبح عید فطر، قرائت زیارت عاشورا سفارش شده است!!

نویسندگان: محمد ابراهیم نیا، علی نوفرستی
ویرایش و تلخیص: اندیشکده مطالعات یهود

امام حسین ، امام حسین ، امام حسین

اندیشکده مطالعات یهود در پیام‌رسان‌ها:

پیام رسان ایتاپیام رسان بلهپیام رسان سروشپیام رسان روبیکا

امام حسین ، امام حسین ، امام حسین

Check Also

سند تاریخی از شهادت امیرالمؤمنین (ع) به دست معاویه

تاریخ سبئوس که نگارش آن در زمان خلافت معاویه به پایان رسیده برخلاف مشهورات سُست تاریخی شهادت امیرالمؤمنین (ع) را به خود معاویه منسوب می‌کند.

۱۵ comments

  1. ممنون از مقاله مفیدتون

  2. درمورد شخصیت مشاور ابن زیاد لعنت الله علیه سرجون هم یک مقاله و تحلیل و تحقیق ای بفرمایید

  3. با عرض سلام و خسته نباشید و توفیق روز افزون برای شما و همکاران گرامیتان.

  4. حمیدرضا سوداچی

    سلام
    خسته نباشید
    وقتی یوم کیپور در اینترنت سرچ کردم دیدم ۱۶ مهر ثبت شده است و این در حالی است که این تاریخ با تاریخ تاسوعا و عاشورا تغریبا یک ماه فاصله دارد.
    با توجه به یادداشت شما در تطابق یوم کیپور و روز عاشورا خواهشمندم که این موضوع رو توضیح بدید

    • سلام. تاریخ عبری با تاریخ شمسی یا قمری ما تطابق ندارد و هر سال تغییر می‌كند.

      • یعنی در سال ۶١ روز کیپور شب عاشورا بود؟ و مرتب در طول سالها تغییر می‌کند؟
        و اینکه الان روز کیپور رو جشن میگیرند و روز عاشورا رو جشن نمیگیرند؟ یا هر دورو جشن میگیرند؟
        متشكرم از مقاله هاي خيلي خوبتون

        • بله، چرخشی است. مثلا امسال حدود یک ماه دیگر روز کیپور است و با عاشورا همزمان نشده. برای یهود روز کیپور مهم است.

    • به تاریخ ما نه دوست خوب به حسب تاریخ قمری

  5. خیلی جالب بود.ممنون

  6. سلام
    آیدی این سایت در تلگرام را لطفا ارائه فرمائید

  7. بتول سادات هاشمی

    سلام . امسال یعنی سال ۱۴۰۰ عاشورا و کیپور در یک روز می افتد؟

  8. اینکه اللهم العن اول ظالم ظلم حق محمد و آل محمد ‌….
    فرموده اید که
    منظور همان ” اول کافر ” قرآن میباشد !

    ظالم با کافر فرق دارد

    گرچه که ریشه ظلم به پیامبر خاتم المرسلین ص واهل بیت ع ، به یهود برمیگردد و عمر و ابوبکر لع و دخترانشون جاسوسان و نفوذیهای یهود در بیت پیامبر و نزدیکشون بودن
    و امام حسین ع در روز عاشورا فرمودن که عمر و ابابکر مرا کشتند

    و حضرت زینب در روز عاشورا که پنجشنبه بود عنوان نمودند که برادرم را روز دوشنبه کشتند یعنی روز تشکیل سقیفه و روز شهادت پیامبر ص بدست نفوذی های یهود

    • وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ ۚ أَلَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوًى لِّلْكَافِرِينَ ‎﴿٦٨﴾

      بله، ظالم و کافر فرق داره. ولی گاهی به هم می‌پیوندند و در یک مصداق جمع میشن. مثل ایه بالا.

      حالا محتوای آیه بالا را با آیه پایین مقایسه کنید:
      وَآمِنُوا بِمَا أَنزَلْتُ مُصَدِّقًا لِّمَا مَعَكُمْ وَلَا تَكُونُوا أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ ۖ وَلَا تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا وَإِيَّايَ فَاتَّقُونِ ‎﴿٤١﴾‏ وَلَا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ ‎﴿٤٢﴾‏

      این کفر، به معنای پوشاندن حقیقتی است که پیامبر آورده و آنان هم ازش آگاهند (صریحا در آیه و آیه بعدش این تعبیر تصریح شده) دقیقا همان کاری است که آیهای که ابتدا آوردم هم به آن اشاره کرده: افتری علی الله و کذب بالحق اذ جائه
      این از این کفر معمولیا نیست. از اون کفرهاست که آدم ظالم محسوب میشه، بلکه اظلم‌ محسوب میشه (و من اظلم‌…)

      حالا این حدیث رو ببینین!
      العسکری (علیه السلام)- قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِلْیَهُودِ: وَ آمِنُوا أَیُّهَا الْیَهُودُ بِما أَنْزَلْتُ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) مِنْ ذِکْرِ نُبُوَّتِهِ وَ أَنْبَاءِ إِمَامَهًِْ أَخِیهِ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ عِتْرَتِهِ الطَّاهِرِینَ (علیهم السلام).

      امام عسکری (علیه السلام) خدای عزّوجلّ یهود را خطاب قرارداده و فرمود: «ای یهودیان! به آنچه بر محمّد (نازل کردم، که ذکر و یادآوری نبوّت او و اخباری از امامت برادرش علی (علیه السلام) و خاندان (علیهم السلام) اوست، ایمان بیاورید».

      تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۹۸ بحارالأنوار، ج۹، ص۱۷۸/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۵/ الإمام العسکری، ص۲۲۸/ البرهان/ بحارالأنوار، ج۶۴، ص۱۹

      احادیث بیشتر ذیل این آیه:
      http://alvahy.com/%D8%A8%D9%82%D8%B1%D9%87/41

      همین طور این آیه و این حدیث:
      قوله تعالی فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَى اللهِ وَ كَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جاءَهُ أَ لَيْسَ في جَهَنَّمَ مَثْوىً لِلْكافِرينَ [۳۲]

      چه كسى ستمكارتر است از آن كسى كه بر خدا دروغ ببندد و سخن راست [و وحى الهى] را هنگامى‌كه به‌سراغ او آمده تكذيب كند؟! آيا در جهنّم جايگاهى براى كافران نيست؟!

      ۱(زمر/ ۳۲)
      أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فِی قَوْلِهِ تَعَالَی فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ کَذَبَ عَلَی اللهِ وَ کَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جاءَهُ قَالَ الصِّدْقُ وَلَایَتُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ.

      امام علی (علیه السلام)- فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن کَذَبَ عَلَی اللهِ وَکَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جَاءهُ؛ سخن راست، ولایت ما اهل بیت (علیهم السلام) است.

      تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۲۲۸ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۷/ الأمالی للطوسی، ص۳۶۴/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۵۰۵/ کشف الغمهًْ، ج۱، ص۳۹۹/ البرهان
      بیشتر ذیل این آیه: http://alvahy.com/%D8%B2%D9%85%D8%B1/32

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بیست + 11 =