منطق کشورگشایی کوروش

سیری در کتاب «کوروش بزرگ» (قسمت دوم) کشورگشایی کوروش

ژرار ایسرائل در کتاب کوروش بزرگ روایتی کاملاً همدلانه با کوروش ارائه می‌دهد. علاقه‌ی او به این منجی قوم یهود و پادشاه برانگیخته شده از جانب یهوه در سرتاسر کتابش و بدون هیچ‌گونه پرده‌پوشی هویداست. مشخصات کتاب‌شناختی نسخه‌ی مورد ارجاع ما چنین است:

کوروش بزرگ، ژرار ایسرائل [Gerard Israel]، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، تهران: ققنوس، چاپ دوازدهم۱۳۹۱

ایسرائل در فصل ششم این کتاب [با عنوان: شاه، آیینه‌ی خداوند] ذیل عنوان «منطق کشورگشایی» پیرامون نحوه‌ی برخورد مصریان با ایران می‌نویسد:

در ظاهر مصریان همواره در مقابل اوج‌گیری قدرت پارس‌ها از نشان دادن سوءنیّت خودداری کرده بودند. فرعون آماسیس (۱) از هر فرصتی برای جلب نظر کوروش استفاده کرده و چندین شاهدخت مصری را به دربار شاه بزرگ فرستاده بود. تعدادی دانشمند، به خصوص اخترشناس و پزشک، نیز همین راه را در پیش گرفته بودند. مثلاً اهمس (۲) بهترین متخصص پیشگویی را به نزد کوروش فرستاد. (۳)

اما علی‌رغم این عدم سوءنیّت‌ها و محبت‌ها، کوروش چاره‌ای ندارد جز حمله به مصر! چرا؟ جواب این سؤال را از زبان ایسرائل بشنوید:

کوروش به رغم رفتار خوب مصریان با خود، می‌دانست که ناچار است کشور فراعنه را تسخیر کند تا به امپراتوری جهانی خود تحقق بخشد و شایسته‌ی لقب «شاه همگان و شاهنشاه» شود. بنابراین، پسرش کمبوجیه را مأمور تدارک حمله به مصر کرد. (۴)

بله! به همین سادگی! به هرحال «شاه همگان شدن» از این دردسرها هم دارد! ژرار ایسرائل چه عنوان مناسبی برای این مطالب انتخاب کرده: «منطق کشورگشایی»! خوب شد بالاخره نمردیم و «منطق کشورگشایی کوروش» را از زبان یكی از دوستدارانش شنیدیم.

البته ممکن است فکر کنید كه اين كارها از كوروش كبير بعید است. لابد مصریان خطر بالقوه‌ای برای امپراتوری کوروش محسوب می‌شدند و كورش چاره‌ای جز حمله به آن‌ها نداشته! اما ژرار ایسرائل این احتمال را هم ردّ می‌کند:

کوروش هیچ نیازی به شتاب نمی‌دید. فرعون، مانند یونانیان، هیچ خطری برای امپراتوری جدید او محسوب نمی‌شد. در داخل مصر نیز هیچ آشوب یا مایه‌ای برای شورش وجود نداشت. (۵)

 محقق: حجةالاسلام کیوان عزتی

پی‌نوشت‌ها:
(۱) Amasis
(۲) Ahmes
(۳) ژرار ایسرائل، کوروش بزرگ، ترجمه‌ی مرتضی ثاقب‌فر، ص۲۴۹
(۴) ژرار ایسرائل، کوروش بزرگ، ترجمه‌ی مرتضی ثاقب‌فر، ص۲۴۹
(۵) ژرار ایسرائل، کوروش بزرگ، ترجمه‌ی مرتضی ثاقب‌فر، ص۲۵۰

 …..

بیشتر بدانیم:

کوروش در تورات : مسیح خداوند یا منصوب خداوند؟

کوروش هخامنشی در منابع کهن ایرانی

آیا کوروش فقط یک زن داشت؟

کوروش هخامنشی و مصادره اسناد تاریخی

محبوبیت مردمی: کوروش یا نبونید؟

کوروش کبیر و نابودی شهر اُپيس

از مقبره مادر سلیمان تا آرامگاه کوروش

بررسی ستایش کوروش در تورات

کوروش از نگاه طبری و بلعمی

خیانت در ترجمه منشور کوروش

کوروش هخامنشی و پرستش مردوک

مقایسه کوروش با چنگیزخان

همه‌ی همسران کوروش

…..

اندیشکده مطالعات یهود را در پیام‌رسان‌های ایرانی دنبال کنید:

کانال اصلی ما در ایتا / پیام‌رسان بله / پیام‌رسان سروش