مفهومشناسی نابودی اسرائیل ؛ دموکراسی علیه دموکراسی
رهبر انقلاب، در بخشی از سخنرانی خود در جمع میهمانان سیوسومین کنفرانس وحدت اسلامی بهمناسبت میلاد رسول اکرم (صلّیاللهعلیهوآله) اعلام کردند:
مکرّر در بیانات امام راحل (رضواناللهتعالیعلیه) و بیانات مسئولین جمهوری اسلامی، محو دولت اسرائیل مطرح شده است؛ دشمنان این را بد معنا میکنند؛ محو دولت اسرائیل به معنای محو مردم یهودی نیست -ما با آنها هیچ کاری نداریم- [منظور] محو آن حکومت است، محو آن رژیم تحمیلی است. «محو اسرائیل» یعنی مردم فلسطین که صاحبان واقعی آن سرزمینند -چه مسلمانشان، چه مسیحیشان، چه یهودیشان- خود صاحبان اصلی دولت خودشان را انتخاب بکنند؛ بیگانهها و اراذل و اوباشی مثل نتانیاهو و مانند اینها را که واقعاً اراذلند، از بین خودشان ازاله کنند، بیرون کنند، کشور را خودشان اداره کنند؛ محو اسراییل یعنی این، و این اتّفاق خواهد افتاد.
سیاست رسمی و اعلام شده جمهوری اسلامی ایران، در تقابل با رژیم صهیونیستی است، بهطوری که با صراحت بر از بین رفتن اسرائیل تاکید میکند. اکنون سوال این است که تعریف و مفهومشناسی جمهوری اسلامی در مورد از بین رفتن اسرائیل چیست؟ دشمنان ایران و رژیم صهیونیستی چه تعریفی از این دیدگاه جمهوری اسلامی دارند؟ آیا خوانش جمهوری اسلامی از این مسئله با دیگران متفاوت است یا دیگران هم همین خوانش را دارند؟
امپراطوری رسانهای غرب بر اساس سیاستهای سلطهگرایانه و اسلامهراسانهای که دارد، از این سیاست جمهوری اسلامی، قرائتی خشن، نظامی، جنگطلبانه و سختافزاری ارائه میدهد؛ گو اینکه ایران بهدنبال لشگرکشی نظامی به اسرائیل است تا این جملهی بنیانگذار انقلاب را محقق کند که: اسرائیل باید از بین برود. اما مقام معظم رهبری با تاکید بر راهبرد اصولی و همیشگی جمهوری اسلامی، بیان کردند که منظور از نابودی اسرائیل، نابودی نظام سیاسی تمامیتخواه، استعمارگر و غاصبانه اسرائیل است که برای فلسطینیان سهم و تاثیری برای حیات و زندگی قائل نیست. فلسطین برای همهی فلسطینیان است؛ اعم از اینکه مسلمان باشند یا یهودی.
راه حل بحران فلسطین چیست؟
از آغاز بحران فلسطین برای حل بحران، چندین راهحل به کار گرفته شده است. اولین راهکار، راهکار نظامی بود که در قالب جنگ اعراب و اسرائیل تبلور یافت و بعدها نیز در مواردی ادامه یافت. این راهحل نتوانست مشکل را حل کند و علیرغم پرهزینه بودنش بر ابعاد مشکل افزود. بنابراین این راهحل مناسب و کارا نبوده است؛ البته باید در مقابل حملات و توطئههای اسرائیل همیشه آماده و قاطعانه برخورد کرد.
بعد از ناکارآمدی راهحل نظامی به سراغ راهکار سیاسی میرویم. در این مورد برای حل بحران فلسطین دو طرح ارائه شده است:
۱. طرح دو کشور (دو دولت)؛
۲. طرح یک کشور (یک دولت).
طرح تک کشور هم دو تفسیر دارد:
الف. کشور یهودی،
ب. کشور فراگیر با حضور همه ادیان. (۱)
«دو کشور / دو دولت»
برخی معتقدند ایالات متحده باید با اجرای راهحلِ بهاصطلاح دو کشور بهدنبال حل و فصل مناقشهی فلسطینیها با اسرائیل باشد. (۲) در سالهای ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۳، ایالات متحده ۹ طرح صلح مختلف ارائه داد و برای ۲۰ سال گذشته، راهحل دو کشور، محور سیاست ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه بوده است که با شکست روبهرو شده است. (۳) از اینرو طرح یک کشور در اولویت قرار گرفت.
البته قرائتهای گوناگونی در مورد راهبرد دو کشور مطرح شده است که بهنظر میرسد ابهام آن مانع از اجرای آن شده است. در واقع شکست در مقام اجرا از ابهام در مقام نظر برخواسته است. مارک لوین و ماتیاز ماسبرگ در کتاب «یک سرزمین، دو کشور: اسرائیل و فلسطین به عنوان کشورهای موازی» (۴) تلاش کردهاند با بهرهگیری از نظرات کارشناسان بینالمللی ایدهی دو دولت را بهشکلی که نظر همه را تامین کند، تبیین کنند.
در شرایطی که روند صلح نتوانسته است به پایان درگیری منجر شود، این کتاب چشمانداز جدیدی را برای اسرائیل و فلسطین ترسیم میکند و میپرسد:
«اگر زمین را نمیتوان با تقسیم جغرافیایی به اشتراک گذاشت و اگر راه حل یک کشور غیرقابل قبول باشد، آیا میتوان زمین را به روش دیگری تقسیم کرد؟»
کارشناسان برجستهی فلسطین و اسرائیل بههمراه دیپلماتها و دانشمندان بینالمللی با بررسی سناریویی با دو ساختار موازی دولتی که همه قلمرو دریای مدیترانه و رود اردن را پوشش میدهد، به این سؤال پاسخ میدهند. چنین معماری سیاسی باعث میشود تا طبیعت و مخاطرات درگیری اسرائیل و فلسطین بهطور بنیادی تغییر یابد، اسرائیلیها برای ماندن در کرانه باختری و حفظ موقعیت امنیتی سختگیری نکنند و اجازه دهند فلسطینیها در تمام فلسطین تاریخی مستقر شوند و قدس را به پایتخت تبدیل کنند.
این کتاب یک برنامهی جایگزین برای صلح سرزمین مقدس ارائه میدهد که دو کشور (اسرائیل و فلسطین) بهصورت مشترک تمام سرزمین را اداره کنند و مهاجران اقامت کنند و پناهندگان و آوارگان به کشورشان بازگردند. البته این برنامهی جایگزین جزئیات زیادی دارد و یک گروه از دانشمندان بینالمللی (اسرائیلی، فلسطینی، سوئدی، آمریکایی و دیگران) چارچوب گستردهای را ارائه دادهاند که سزاوار توجه و بررسی است.
«یک کشور / یک دولت»
الف. کشور یهودی
برخی افراد راهحل را ایجاد یک کشور یهودی میدانند. کارولین گلیک یکی از این افراد است. او در کتاب «راه حل اسرائیل: طرح تککشوری برای صلح در خاورمیانه» (۵) با رد طرح دو دولت، راهکار صلح را تشکیل یک کشور یهودی برای همهی مناطق اشغالی میداند؛ زیرا بر این گمان است که سیاستِ دو کشور بر اساس برداشتهای غلط ارائه شده است، که مهمترین آنها عبارتند از:
۱. خطا در شمارش تعداد واقعی یهودیان و عربها در منطقه (اغراق در تعداد فلسطینیهای کرانه باختری و غزه)
۲. غفلت از تاریخ طولانی گرایشات ضدیهودی فلسطینیان
۳. بیاعتنایی به ادعاهای شدید اسرائیل در مورد حاکمیت ارضی تحت قوانین بینالمللی
۴. تاریخچهی طولانی حضور یهودیان در منطقه
۵. بیتفاوتی نسبت به دادههای نظرسنجی که نشان میدهد مردم فلسطین جامعه و حکومت اسرائیل را تحسین میکنند.
نویسنده مدعی است با وجود گذشت نیم قرن از تروریسم داخلی و بینالمللی ضدیهودی [!] و حملات نظامی از همسایگان منطقهای که حق وجود اسرائیل را رد میکنند، اسرائیل بهعنوان تنها دموکراسی در خاورمیانه [!] شکوفا شده است. بر این اساس نویسنده معتقد است پس از گذشت یک قرن از تعقیب سیاست دو کشور که اسرائیلیها و فلسطینیها را به صلح نزدیک نکرده است، راهحل جایگزین برای ثبات در خاورمیانه، سیاست تشکیل یک دولت مبتنی بر حاکمیت اسرائیل است.
این راهحل بر برخی مبانی دینی و تاریخی مبتنی است که اسرائیل را صرفاً یک نظام سیاسی نمیبیند. ایجاد کشور اسرائیل بهطور چشمگیری بر وضعیت و هویت یهودیان در سراسر جهان تأثیر گذاشته است. برای یهودیان مذهبی، اسرائیل از بُعد ویژهای بهعنوان یک واقعیت مذهبی برخوردار است. اسرائیل صرفاً یک موجودیتِ سکولار، اجتماعی و سیاسی نیست که از اهمیت برخوردار است، زیرا این کشور، یک کشور یهودی است. همچنین سرزمینی است که توسط خدا در تورات به قوم یهود وعده داده شده است. (۶)
هرچند نظام سیاسی اسرائیل تلاش کرده است تا یک معنای سکولار از هویت یهودی ارائه دهد، اما شکست خورده است. بهعبارت دیگر نظام سیاسی اسرائیل میداند که نظام سیاسی یهودی در فلسطین مشکلی را حل نمیکند و راهحل بلندمدتی نیست. از اینرو به سراغ ارائه یک قرائت سکولار از هویت یهودی رفته است ولی چنین چیزی محقق نشده است. (۷)
ب. کشور فراگیر
بیشتر تحلیلگران برای ارائهی راهکار در مورد تشکیلِ یک کشور، کشوری را مد نظر قرار دادهاند که متعلق به همهی مردم فلسطین باشد، اعم از یهودی و مسلمان.
دو حاخام که در سال ۱۸۹۷ به فلسطین رفته بودند، مشاهده کردند که این سرزمین مانند عروس زیباست، اما با یک مرد دیگر ازدواج کرده است. (۸) منظور آنها این بود که اگر مکانی برای اسرائیل در فلسطین پیدا شود، مردم فلسطین کجا خواهند رفت؟! این معضلی است که اسرائیل هرگز نتوانسته است آن را برطرف کند. امروزه نیز چشمانداز امیداورکنندهای برای این معضل وجود ندارد. همانطور که در این کتاب استدلال میشود تا زمانی که همه درگیر راهحل نباشند، علل واقعی درگیری و پیامدهای آن را در این زمینه قبول نمیکنند.
درگیری فقط زمانی پایان مییابد كه نیازهای اعراب و یهودیان بهطور مساوی برطرف شود. نویسندهی مطلب فوق، یک فلسطینی است که قربانی پاکسازی قومی روز نکبت در سال ۱۹۴۸ است. شرح او درباره تاریخ و گرفتاری فلسطین به وفور مورد تحقیق و مستندسازی قرار گرفته است. او همچنین یک تاریخچه با تحلیل ادراکی ارائه میدهد؛ یعنی یک کشور دموکراتیک واحد با اجرای حق بازگشت فلسطین. این کتاب با رد راهحل دو کشور بهعنوان تنها وسیله حل مناقشه فلسطین، استدلال قانعکنندهای برای راهحل یک كشور بهعنوان یک توافقنامه برای منافع همه افراد ارائه میکند.
مفهوم تحقق این راهحل این است که راهکار حل مسئله فلسطین یک حکومت واحد سکولار برای یهودیان و فلسطینیها است؛ زیرا حکومتی که تنها برای یک گروه از مردم باشد و دیگران را شامل نشود، دموکراتیک نیست. دموکراسی در جایی که نابرابری سیستماتیک باشد نمیتواند وجود داشته باشد. (۹)
با توجه به مطالب فوق، بهنظر میرسد راهحل بحران فلسطین، دموکراسی است؛ دموکراسی حداکثری که همهی مردم این سرزمین را در بر بگیرد، حتی کسانی که از آن آواره و اخراج شدهاند. غرب از دموکراسی بهعنوان یک ابزار در راستای اهدافش و غربیسازی سایر ملل استفاده میکند. اما راهکاری که جمهوری اسلامی برای فلسطین ارائه میکند بر اساس همان دموکراسی است که غرب فقط در راستای اهدافش از آن استفاده ابزاری میکند.
فلسطین نیز مانند لبنان و عراق و سوریه باید اداره شود؛ با حضور همهی مردم و همهی گروههای دینی و سیاسی. اسرائیل بهعنوان یک کشور یهودی، نقطه مقابل و ردّی بر دموکراسی است.
با توجه به این نکته که: نظام سیاسی اسرائیل دارای ویژگیها و مبانیای است که مانع از اجرا و تحقق این راهحل میشود، تحقق این راهحل بهنوعی بهمعنای نابودی اسرائیل است.
ادامه دارد…
نویسنده : حجةالاسلام دکتر محسن محمدی
پینوشتها: نابودی اسرائیل ، نابودی اسرائیل
۱. برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب «یک حکومت، دو حکومت: حل و فصل نزاع اسرائیل/فلسطین» مراجعه کنید:
One State, Two States: Resolving the Israel/Palestine Conflict, Benny Morris, Yale University Press, 2009.
این کتاب تاریخچه اهداف جنبش ملی فلسطین و جنبش صهیونیستی را موشکافی کرده و سپس طرحهای پیشنهادی و گوناگون یک حکومت و دو حکومت از سوی جریانهای مختلف در داخل هر دو جنبش را مورد توجه قرار میدهد.
۲. برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب «پس از صهیونیسم: یک حکومت برای اسرائیل و فلسطین» مراجعه کنید:
After Zionism: One State for Israel and Palestine, Antony Loewenstein, Ahmed Moor, Saqi Books, 2012.
در این کتاب نظر برخی از متفکران برای حل نزاع صدساله میان صهیونیسم و فلسطینیها بیان و اشکال احتمالی برای «راهحل یک حکومت» بررسی شده است.
۳. برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب «تاریخچهای از فلسطین مدرن: یک سرزمین، دو جامعه» مراجعه کنید:
A History of Modern Palestine: One Land, Two Peoples, Ilan Pappe, Cambridge University Press, 2006.
کتاب ایلان پاپه تاریخ فلسطین را از زمان عثمانیها در قرن نوزدهم تا قیمومیت بریتانیا، تاسیس حکومت اسرائیل در ۱۹۴۸ و جنگها و منازعات بعدی دنبال میکند. او دلائل شکست اسلو و راهحل «دو حکومت» را توضیح میدهد.
۴. One Land, Two States: Israel and Palestine as Parallel States, Mark LeVine, Mathias Mossberg, University of California Press, 2014.
۵. The Israeli Solution: A One-State Plan for Peace in the Middle East, Caroline Glick, Crown Forum, 2014.
۶. برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب «اسرائیل به عنوان یک واقعیت مذهبی (مجموعه انجمنهای ارتدکس)» مراجعه کنید:
Israel as a Religious Reality (The Orthodox Forum Series), Chaim I. Waxman, Jason Aronson, Inc, 1994.
نویسندگان این مجموعه مقاله، کشور اسرائیل را با رویکرد حقوق، علوم اجتماعی و فلسفه بررسی کردهاند. این کتاب یک جلد از مجموعه آثار گردهمایی سالانه محققان در یک مجمع ارتدکس است که برای بررسی موضوعات عمده نگرانی جامعه یهود، گردهم میآیند. برخی از جلدهای دیگر آن عبارتند از: ۱. اقتدار ربانی و استقلال شخصی؛ ۲. مدرنیته جذاب: رهبران رابیبی و چالش قرن بیستم؛ ۳. مدارا، تحمل و دموکراسی؛ ۴. سنت یهودی و یهودی غیرسنتی؛ ۵. به سمت اخلاق تجدید شده بشردوستانه یهود؛ ۶. بورسهای تحصیلی نوین در مطالعه تورات؛ ۷. تیکون عولم (وظیفه انسانها برای ترمیم دنیا): مسئولیت اجتماعی در اندیشه و قانون یهودیان؛ ۸. دیدگاههای یهودی در مورد تجربه رنج.
۷. برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب «حکومت غیریهودی: سیاستهای هویت یهودی در اسرائیل» مراجعه کنید:
The unJewish state: the politics of Jewish identity in Israel, Akiva Orr, Ithaca Press, 1983.
۸. برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب «با مرد دیگری ازدواج کرد: معضل اسرائیل در فلسطین» مراجعه کنید:
Married to Another Man: Israel’s Dilemma in Palestine, GHADA KARMI, Pluto Press, 2007.
۹. برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب «غلبه بر صهیونیسم: ایجاد یک دولت دموکراتیک واحد در اسرائیل/فلسطین» مراجعه کنید:
Overcoming Zionism: Creating a Single Democratic State in Israel/Palestine, Joel Kovel, Pluto Press, 2007.
نابودی اسرائیل ، نابودی اسرائیل
اندیشکده مطالعات یهود در پیامرسانها:
نابودی اسرائیل ، نابودی اسرائیل