عهد عتیق، عهد جدید، عهد مصور (۲)

در قسمت قبل، و ذیل عنوان «سوپرمن، یک یهودی تمام عیار»، قرار شد هویّت یهودی سوپرمن را در چهار محور مورد بررسی قرار دهیم. سه محور، تحت عناوین «حضرت موسی (ع)»، «سامسون» و «گولم» در همان قسمت مورد بررسی قرار گرفت. قسمت دوم مقاله، به بررسی چهارمین محور اختصاص دارد، که شما را به مطالعه‌ی آن دعوت می‌کنیم.

**********************

۴- خالقان یهودی (سیگل و شوستر)

«این کریپتون نبود که سوپرمن واقعاً از آن آمده بود. این سیاره مینسک [۱] یا لودز [۲] یا ویلنیوس [۳] یا ورشو [۴] بوده است» [۵].
ژول فایفر [۶]،کارتونیست و فیلمنامه‌نویس یهودی

در مطالعه‌ی شخصیت سوپرمن در می‌یابیم که این شخصیت علاوه بر داستان‌ها، با فرهنگ، هویت و تاریخ یهودیان، ارتباط فوق‌العاده نزدیکی دارد. با این‌که حضرت موسی و سامسون، منبع الهام بنیادین برای شخصیت سوپرمن بودند، اما تنها منابع الهام نبودند؛ جری سیگل و جو شوستر، عناصری محرمانه از قلمرو فرهنگی‌شان و داستان‌هایی را که در کنیسه می‌خواندند، به داستان خود وارد کردند. حاخام واینستین [۷] معتقد است عناصر یهودی در داستان سوپرمن، از هویت یهودی خالقان او (سیگل و شوستر) نشأت گرفته است:

«این‌ها همه خالقانی هستند که “بَرمیتصوا” (جشن تکلیف در دین یهود) خود را در کنیسه برگزار کرده‌اند. من فکر می‌کنم چقدر طبیعی است که سوپرمن، این توازی را با [حضرت] موسی داشته باشد. احتمالاً خالقان [سوپرمن] یک “سِدِر پِسَح” (ضیافتی مناسکی که نشانگر عید یهودی فطیر است) نیز داشته‌اند و [بدیهی است که] ما در مورد آن‌چه که می‌دانیم، می‌نویسیم…» [۸]

جری سیگل (ایستاده) و جو شوستر (نشسته)

البته لازم به ذکر است، چون سیگل و شوستر یهودی بودند، باعث نشد که جبراً و به‌طور خودکار، سوپرمن یهودی خلق شود؛ همین امر درمورد سایر کتاب‌های مصور ایجاد شده توسط سایر یهودیان نیز صدق می‌کند. [۹]

جک کربی [۱۰]، نویسنده‌ی یهودی کتاب‌های مصور که به «پادشاه کمیک‌ها» [۱۱] نیز مشهور است، بیان می‌کند:

«در فیلم‌ها، همیشه خوبی بر بدی پیروز می‌شود. در زیر همه‌ی پیچیدگی‌ها کمیک‌های مدرن، همه‌ی پیچ و تاب‌ها و درام‌های روان‌شناختی، خوبی بر بدی پیروز می‌شود. این‌ها چیزهایی هستند که من از والدینم و از کتاب مقدس آموخته‌ام. این، بخشی از میراث یهودی من است.» [۱۲]

جک کربی (jack kirby)

استن لی [۱۳] در پردازش داستان «ثور» [۱۴] به یکی از چالش‌های فرهنگی هم‌کیشانش در آن دوره اشاره می‌کند. ثور که یکی از خدایان است، زندگی دوگانه‌ای در زمین به‌عنوان «دکتر دونالد بلیک» [۱۵] دارد. او در زمین عاشق زنی شده و آرزوی ازدواج با او را در سر می‌پروراند. زمانی که ثور از پدر خود، «اُدین» [۱۶]، اجازه‌ی این ازدواج را می‌خواهد، پدرش مخالفت می‌کند چون ازدواج یک فانی (انسان) با یک خدا ممنوع است.

ازدواج نسل اول یا دوم یهودی-آمریکایی به‌خاطر مهاجرت و سخت‌گیری‌های آیین یهود درمورد ازدواج با غیریهودیان، تبدیل به یک مسأله‌ی چالش‌برانگیز شده بود. لی، اضطراب خود را در اولین ملاقات والدینش با همسر جنتیل (غیریهودی) خود، این‌گونه توصیف می‌کند:

«بزرگ‌ترین مانع رسید: من مجبور شدم همسرم را به مادرم که یک بانوی یهودی اصیل تمام‌عیار بود، معرفی کنم. من در آستانه‌ی ملاقات مادرم با همسر جدید مسیحی‌ام بودم!» [۱۷]

این تاثیرگذاری فرهنگ یهودی حتی به شعار معروف سوپرمن نیز رسیده است:

“Truth, Justice, and the American Way”

جانی مایلز [۱۸] اشاره می‌کند این شعار، انعکاس و پژواک رساله‌های میشناییِ «اندرز مشایخ» (گفتار پدران، انگلیسی: Pirkei Avot، عبری: פִּרְקֵי אָבוֹת) می‌باشد. [۲۰] «اندرز مشایخ» مجموعه‌ای از آموزه‌ها و اصول اخلاقی از سنت یهودیان حاخامی می‌باشد که شامل ۶ فصل است [۲۱] :

“Rabbi Shimon son of Gamaliel used to say:
The world stands on three things: On justice, truth and peace, …” [۲۲]

حاخام شیمعون، فرزند گملیئل می‌گوید:
نظام جامعه و جهان بر سه پایه استوار است: بر عدالت، حقیقت و صلح…

برخی محققان اشاره می‌کنند دال‌ها و شواهدی مبنی بر به‌کار رفتن ظرایف شخصیت یهودی در پردازش شخصیت سوپرمن وجود دارد که ممکن است از نظر بیننده و یا خواننده‌ی عامی، دور مانده باشد.

کلارک مانند بسیاری از پسران یهودی، عینک می‌زند، مو‌های مشکی و مرتبی دارد و برای امرار معاش می‌نویسد به‌جای آن‌که کار یدی انجام دهد؛ [۲۳] فردی ترسو، (از نظر اجتماعی) دست و پا چلفتی، (از نظر جسمانی) ضعیف، (از نظر جنسی) بی‌بخار و در قامت یک شبه‌روشنفکر. [۲۴] به‌عبارتی ساده، او نمایان‌گر یکی از کلیشه‌های رایج و کلاسیک یهودی است؛ «پسر خوب یهودی» (nice Jewish boy).

پسر خوب یهودی (NJB)، کلیشه‌ای برای مردانگی یهودی است که در جامعه‌ی یهودیان آمریکا و همچنین در جریان اصلی فرهنگ آمریکایی، رایج است. مردان یهودی از نظر تاریخی، زنانه تلقی می‌شدند؛ آن‌ها بیشتر بر تحصیل و فعالیت‌های آکادمیک تاکید دارند تا توانایی و قدرت جسمانی. [۲۵]

به عنوان یک مورد جالب، روزنامه‌ی «تایمز اسرائیل» (The Times of Israel) تیتر یکی از مقالات خود که موضوع آن نیز «ریشه‌های یهودی سوپرمن» بوده است را بدین صورت قرار داده بود [۲۶] :

تیتر: «یک پسر خوب یهودی از سیاره کریپتون»

هری برود [۲۷] درمورد الگوی شصیتی «کلارک کنت – سوپرمن» بیان می‌دارد:

«این ترکیب شکست‌ناپذیری سوپرمن و شخصیت‌پردازی کلارک کنت به‌صورت فردی بی‌عرضه (Nebbish-like) است که سوپرمن را تبدیل به چنین شخصیت یهودی‌ای می‌کند. این دو وجهه‌ی متضاد، عمیقاً با فرهنگ یهودی عجین شده‌اند… ظاهرِ سردِ یهودیِ کلارک و ظاهر غیریهودیِ ابرانسانیِ سوپرمن، دو روی یک سکه هستند؛ کلیشه‌ی مرد یهودی برجسته و همتای مبالغه‌آمیز آن.» [۲۸]

پیرامون لغت «Nebbish» در قسمت‌های بعدی مقاله توضیح داده خواهد شد.

تعداد زیادی از مَحرمان صنعت کتاب‌های مصور در گذشته و حال، سوپرمن را به‌عنوان دوست هم‌کیش خود شمرده‌اند. ژول فایفر، یکی از اولین کسانی است که نظر خود را در خارج از حرفه بیان می‌کند. او هنگامی‌که در حال سخنرانی در کتابخانه کنگره در ایالات متحده در سال ۱۹۹۶ بود، اظهار می‌کند:

«سوپرمن از کریپتون نیامده، بلکه از سیاره‌ی لهستان آمده.»

او این بحث را یک ماه بعد در بخشی از مجله‌ی نیویورک تایمز با عنوان: «Jerry Siegel: The Minsk theory of Krypton» ادامه می‌دهد که در آن به تفصیل درباره‌ی میراث یهودی قهرمان، صحبت می‌کند. [۲۹]

ژول فایفر (Jules Feiffer)

الیوت ماگین [۳۰]، نویسنده‌ی اصلی سوپرمن برای پانزده سال و نویسنده‌ی سه رمان سوپرمن، به‌اندازه‌ی کسی که از سیگل پیروی می‌کند، بر شخصیت تأثیرگذار بوده است. به‌عنوان یک یهودی و شاگرد مکتب کابالا و مارتین بومبر [۳۱] (فیلسوف و استاد یهودی)، فرهنگ و کیش او، نقش اساسی و مهمی در رویکرد او به سوپرمن داشته است:

«من به همه‌ی شخصیت‌هایم کیشی عطا می‌کنم… من واقعاً به این موضوع اندیشیده‌ام»

او همچنین بیان می‌دارد:

«کنت‌ها (Kents) مِتُدیست [۳۲] هستند (همان‌طور که کلارک نیز هست)، لوئیس کاتولیک است، پِری (Perry) [همکار کلارک]، باپتیست [۳۳]، جیمی (Jimmy) [همکار کلارک]، لوتِری [۳۴] است… و سوپرمن (مانند سیگل، شوستر، ماگین و…) یهودی است…» [۳۵]

الیوت اس. ماگین (Elliot S. Maggin)

همه‌ی ابرقهرمان‌ها دارای دو نام و در حقیقت، دو هویّت هستند: «سوپرمن – کلارک کنت» (کال-اِل)، «مرد عنکبوتی – پیتر پارکر»، «بتمن – بروس وین»، «ثور – دونالد بلیک»، «هالک – دکتر رابرت بروس بَنِر»، «مرد آهنی – تونی استارک» و…

محققین کتاب‌های مصور به‌طور ویژه این دوگانگی هویّتی را مورد توجه قرار داده و آن را با شرایط یهودیان در دوره‌ی ضدیهودی آمریکا و مهاجرت به آمریکا در دوران جنگ جهانی دوم، مقایسه کرده‌اند؛ در واقع این نوع شخصیت‌پردازی، سرچشمه‌ی مستقیم‌تری دارد، این‌که خودِ خالقان کتاب‌های مصور، چنین شرایطی را تجربه کرده‌اند:

Stanley Martin Lieber (Stan Lee), Robert Kahn (Bob Kane), Jack Kurtzman (Jack Kirby), Abraham Jaffee (Allan Jaffe), Jerry Siegel (Joe Carter), Will Eisner (William Maxwell) …

همانند این نویسندگان و هنرمندان یهودی، «کال-اِل» نام خود را به کلارک کنت تغییر می‌دهد تا با جامعه وفق پیدا کند. تعداد بالایی از نویسندگان و هنرمندان که نام خود را تغییر دادند، در کسب شغل در آن دوره‌ی آمریکا، موفق‌تر از سایرین بودند. برود باور دارد که تغییر نام، منعکس‌کننده‌ی داستان خانواده‌ی سیگل و حرکت از یک شهر کوچک به یک شهر بزرگ به‌دنبال کار، سَمبلی فوق‌العاده برای تجربه‌ی مهاجرت یهودیان است.

سوپرمن آشفتگی و ناپایداری را از اروپا احساس می‌کند، اما از طرفی کاملاً آماده هم نیست تا با سرزمین جدید (آمریکا) تطابق پیدا کند؛ چون بر اساس پس‌زمینه‌ی یهودی پنهان خود، با هویّتی دوگانه زندگی می‌کند. [۳۶] ماگین توضیح می‌دهد نه به‌عنوان یک موجود خارق‌العاده مثبت اما به‌عنوان یک بیگانه:

«این [داشتنِ نام مستعار]، او [سوپرمن] را کمی بیشتر به مردمی که با آن‌ها در ارتباط است، شبیه می‌کند». [۳۷]

مایلز نیز پیرامون این تغییر نام اشاره می‌کند، این عناصر به‌صورت استعاری، تلاش‌های حقیقی یهودیان برای ردیابی تمایز یهودی‌شان در میان ادغام و یکسان‌شدگی جمعیت آمریکایی و موقعیت یهودیان در اروپا را منعکس می‌کند. [۳۸]

روی شوارتز [۳۹] در مورد «تجربه‌ی مهاجرت» می‌نویسد:

«این یک تجربه‌ی متداول برای بسیاری از آمریکایی‌تبارها بوده است، اما این یهودیان بودند که داستان مخصوص به خود را حکایت کردند و این یهودیان بودند که شخصیت را بر اساس خود خلق کردند؛ حتی خودِ این نوعِ روایت نیز یهودی است: این موسی است، کسی که “غریبه‌ای در یک سرزمین غریب” (سِفرخروج، فصل۲، آیه‌ی۲۲) بود.» [۴۰]

آریه کاپلان [۴۱] نیز همین گواه را آورده و در ادامه، ضمن اشاره به تشابه بین جمله‌ی معرفی‌کننده‌ی سوپرمن و بخشی از «سِفر خروج»، سوپرمن را بهترین استعاره برای «تجربه یهودی» معرفی می‌کند [۴۲] :

“Strange Visitor from Another Planet”
Exodus2:22: “A stranger in a strange land”

از سوی دیگر، سوپرمن برای یهودیان تنها یک شرح حال نیست، بلکه خوش‌آمدگویی گرم به کال-اِلِ مهاجر از سوی خانواده‌ی کنت، یک فانتزیِ برآورده‌شدنِ آرزوی برخلاف واقعیت بوده است. کال-اِل در حقیقت یک مهاجر بیگانه بود که پناهندگی ایالات متحده را در زمانی به‌دست آورد که بسیاری از یهودیان، یا از ورود به این کشور منع شده بودند و یا قطع‌امید کرده بودند و در عوض انتظار مرگ به‌وسیله‌ی بیماری یا قتل‌عام [!!] در اردوگاه‌های کار اجباری را می‌کشیدند. از این نگاه، به‌نظرِ پژوهشگران، سوپرمن، امید و معنیِ بقاء را در میان تعصبات ضدیهودی، فراهم آورد. [۴۳] آرزوی دنیای از دست رفته‌ای که دیگر قابل بازگشت نیست، آشکارا اشاره به هجرت یهودیان از اروپای‌شرقی در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ دارد. [۴۴]

جریان «انتقال کودکان» یا «Kindertransport»، جریانی است که محققینی چون برود [۴۵]، واینستین [۴۶]، کاپلان [۴۷]، پامفری [۴۸] و شوارتز [۴۹] اشاره دارند که در داستان سوپرمن، به‌طور مشخص مشهود است.

اصطلاح «Kindertransport»، که واژه‌ای آلمانی بوده و به‌معنی انتقال کودکان (Children’s transport) می‌باشد، برنامه‌ی نجاتی سازمان‌یافته بود که ۹ ماه پیش از آغاز جنگ جهانی دوم به اجرا در آمد و به‌دنبال آن بریتانیا، میزبان حدود ۱۰۰۰۰ کودک یهودی از آلمان، اتریش، چکسلواکی، لهستان و شهر آزاد دانتسیگ شد. این کودکان در پرورشگاه‌ها، مسافرخانه‌ها، مدارس و مزارع، اسکان داده شدند. ادعا می‌شود که اغلب آن‌ها، تنها بازمانده‌های خانواده‌هایشان پس از واقعه‌ی هولوکاست بودند. [۵۰] (درباره‌ی اسطوره‌ی هولوکاست، بنگرید به: این مقاله)

ورود کودکان پناهنده یهودی به بندر لندن، فوریه ۱۹۳۹

مجسمه یادبود «انتقال کودکان» در لندن

برخی از کتاب‌های نوشته شده با موضوع انتقال کودکان!
نمونه‌ای از پروپاگاندای بی‌امان و پایان‌ناپذیر یهود!

در داستان سوپرمن نیز والدین او برای نجات‌دادنش از یک نسل‌کُشی، او را درون یک فضاپیمای کوچک قرار داده و به سرزمینی غریبه می‌فرستند.

برود این دو رویداد را مستقیماً به هم ارتباط می‌دهد، البته به‌شرطی که سیگل و شوستر جوان، جزئیات این رویدادِ در حال وقوع در اروپا را می‌دانستند. ایده‌ی یتیم‌هایی که برای تربیت‌شدن و رشدیافتن به یک سرزمین خارجی فرستاده می‌شوند، نمی‌تواند تنها یک تصادف باشد. برود اضافه می‌کند اگر پایه‌ی این بخش از داستان، واقعه‌ی انتقال کودکان نبود، سیگل و شوستر باید نسبت به اخبار هولوکاست، واکنش نشان می‌داند. [۵۱] گرچه برخی محققین همچون مارتین لوند [۵۲] به تطابق زمانی و تقدم و تأخر این واقعه نسبت به خلق داستان، ایراد وارد می‌کنند [۵۳] اما اجماع اکثر محققین به راستی این الگوبرداری می‌باشد.

کاپلان همچنین بیان می‌کند که سیگل ضمن اشاره به انتقال کودکان، بعداً به خود واقعه‌ی هولوکاست نیز به‌صورت استعاری اشاره می‌کند. در داستان سوپرمن «یک دقیقه عذاب» (One Minute of Doom) که در سال ۱۹۶۲ منتشر شده بود، بازماندگان سیاره‌ی کریپتون در روز یادبود این سیاره‌ی نابود شده، یک لحظه سکوت می‌کنند. کاپلان اضافه می‌کند:

«روز یادبود کریپتون، قطعاً می‌تواند استعاره‌ای برای «Yom Ha-Shoah»، روز یادبود هولوکاست [۵۴] باشد.» [۵۵]

کریپتونیان یا عبرانیان

«سوپرمن می‌تواند به‌عنوان بازمانده‌ی سیاره‌ی کریپتون دیده شود؛ مردم (قوم) او، نژادی هستند از دانشمندان درخشان که در یک فاجعه‌ی هولوکاست‌گونه، نابود شده‌اند» [۵۶].
آریه کاپلان، نویسنده و کمدین آمریکایی

بنا بر نظر محققان و همچنین نویسندگان کتاب‌های مصور، کریپتون در طول زمان کوشیده است تا خود را به جامعه‌ی آرمانی یهودی، نزدیک کرده و نمودی از آن باشد.

کریپتون، منزوی است، سیاره‌ای است ممنوع‌السفر (به‌همین دلیل کال-اِل تنها بازمانده‌ی آن است) و این چیزی است که آن را تبدیل به یک کشور فضایی می‌کند. یهودیانِ اشکنازی از جوامعی آمده بودند که از جهان مسیحیت، جدا شده بود. [به‌ادعای آن‌ها] جوامع‌شان توسط قتل‌عام، جنگ و در نهایت، هولوکاست [!!]، نابود شده بود و آن‌ها خود را مانند سوپرمن، پناهندگانی بی‌خانمان در دنیایی غریبه یافتند که به آن‌ها تعلق نداشت؛ خانه نابود شده بود و تمدن عظیم از دست رفته بود. [۵۷]

حال این سوال مطرح می‌شود که آیا اهالی کریپتون، «یهودیان فضایی» (Space Jews) هستند؟

ماگین علناً آن‌ها را همین‌گونه می‌داند. [۵۸] او اظهار می‌دارد:

«گرچه آن‌ها فرزندان بدون واسطه‌ی یهودیان خاورمیانه که اصطلاح “یهودی” از آن‌ها نشات گرفته نیستند، [اما] من همیشه آموزه و آیین یهودی را به‌طور مؤثر به سنّت کریپتونی نسبت می‌دهم.» [۵۹]

به‌نظر می‌رسد همکاران او «پل کوپربرگ» [۶۰] و «هوارد چایکین» [۶۱] که هردو نیز یهودی هستند، در «World of Krypton #1» متعلق به سال ۱۹۷۹، با تعریف عمومی تعلیم و تربیت مقرر و علم‌جویی، به‌عنوان ارزش‌های اصلی فرهنگ کریپتونی، آن‌را به‌صورت نمادین تبدیل به ایده‌ی یهودیِ آرمانشهر کردند. [۶۲]

در این راستا، بی‌شک نقش آفرینی آیلت زورر [۶۳]، بازیگر اسرائیلی‌تبار در نقش مادر کال-اِل (لارا) در فیلم «مرد پولادین» (۲۰۱۳)، نمی‌تواند اتفاقی باشد.

«آیلت زورر» اسرائیلی (Ayelet Zurer)

گرچه کریپتون یک تمدّن مترقّی است، اما اغلب، نشانه‌هایی از کتاب مقدس را در خود دارد؛ مانند تصویر صفحه‌ی اول رمان «The Adventures of Superman»، متعلق به سال ۱۹۴۲ که شوستر کریپتونیان را در جامه‌هایی به‌شکل ردا و خلعت در میان ستون‌هایی از سنگ، نشان می‌داد. نکته‌ای که بیشتر قابل توجه است این است که اهالی کریپتون تا زمان ویرایش سوپرمن در دهه ۱۹۸۰ و به‌طور متناوب، لباسی کوتاه (tunic) به تن داشته و سربند می‌بستند. در یک تصویر دقیق‌تر از اهالی کریپتون در کتاب‌های مصور، آن‌ها حتی از عرقچین (skullcaps) نیز استفاده می‌کردند. [۶۴]

The Adventures of Superman

World of Krypton #1

نازی‌های باهوش

گفته می‌شود سوپرمن از سال ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۵ چنان به مأموران نازی تاخته بود که طبق افسانه‌ها، «جوزف گوبلز» [۶۵] –وزیر تبلیغات نازی- در میانه‌ی جلسه‌ی ریشتاگ (Reichstag) از جا می‌پرد، یک کتاب مصور سوپرمن را در دست گرفته و سوپرمن را به‌عنوان یک «یهودی»، محکوم می‌کند. [۶۶] در جهان واقعی نیز این افسانه محقق شده و نازی‌ها، سوپرمن را یک یهودی به‌شمار می‌آورند.

جوزف گوبلز

در آوریل سال ۱۹۴۰، «Das Schwarze Korps»، روزنامه‌ی رسمی «اس‌اس» (SS)، یک سخنرانی تند دو صفحه‌ای با عنوان «حملات جری سیگل» (Jerry Siegel Attacks) منتشر کرده و به کتاب سوپرمن و نویسندگان یهودی آن، یورش می‌برد [۶۷] :

«جری سیگل، یک جوانک ختنه‌شده‌ی فکری و جسمی، کسی است که مرکز فرماندهی خود را در نیویورک دارد، مخترع پیکر رنگارنگِ [سوپرمن] با ظاهری چشم‌گیر، بدنی قدرتمند با یک مایوی قرمز [برای تمسخر!] که تواناییِ پرواز به‌وسیله‌ی عناصر سماوی را داراست، می‌باشد.
نام خلاقانه‌ی اسرائیلیِ این فرد خوش‌آیند با بدنی فوق توسعه‌یافته و ذهنی عقب‌افتاده، “سوپرمن” است. او مفهوم عدالت را به‌طور گسترده و مناسب برای الگوبرداری جوانان آمریکایی، انتشار داد.
همان‌طور که می‌توانید ببینید، کاری وجود ندارد که صدوقیان [۶۸] (گروهی از یهودیان که از ۲۰۰ سال پیش از میلاد، تا سال ۷۰ میلادی، فعالیت داشتند) برای پول انجام ندهند.
جری [سیگل] به دنیا نگاه کرد و چیز‌هایی را که در دوردست در حال رخ دادن بود، دید؛ بخشی از آن‌چه که او را نگران کرده بود. او متوجه بیداری مجدد آلمان، احیای ایتالیا، به‌طور خلاصه، بازخیزیِ فضایل مردانه‌ی روم و یونان شد. جری با خود گفت: “این خوب است” و تصمیم گرفت ایده‌ی فضیلت مردانه را وارد کرده و آن را میان جوانان آمریکایی، گسترش دهد؛ بنابراین، “سوپرمن” متولد شد…» [۶۹]

حاخام سیمچا واینستین در کتاب خود و سخنرانی‌های گوناگون، از این حادثه، یک نکته را استنتاج کرده و مکرراً روی آن تاکید می‌کند: «اهمیت میراث یهودی سیگل و شوستر» و در ادامه به بیان مولفه‌های یهودی شخصیت سوپرمن می‌پردازد. [۷۰]

نگاهی گذرا به فیلم مرد پولادین (۲۰۱۳)

اریک والبرگ [۷۱]، نویسنده و ژورنالیست کانادایی، در مورد ایدئولوژی نهادینه‌شده در شخصیت سوپرمن و بتمن بیان می‌کند که این دو شخصیت در اصل، شخصیت‌هایی با جهان‌بینی سوسیالیستی بوده و برای عدالت اجتماعی و حتی در مواردی نادر، برای برابری نژادی مبارزه می‌کردند. در ادامه با شکل‌گیری رژیم صهیونیستی و شروع جنگ سرد، هالیوود و همین‌طور فرهنگ ایالات متحده، بخش اعظم شعارهای ضدسرمایه‌داری و گاه، سوسیالیستی خود را از دست می‌دهند؛ اگرچه همچنان حقوق اقلیت‌ها از موضوعات مهم هالیوود است، تتمه‌ی عدالت اجتماعی که تبدیل به «سیاست‌های هویتیِ» [۷۲] امروزی شده است، توسط صهیونیست‌ها تغذیه می‌شود. [۷۳]

اما آن‌چه که در حال حاضر موجود است، سوپرمنی لیبرال است که این مسأله از نوع شخصیت‌پردازی دشمنان او نیز مشهود است. آن‌چه که لزوم مطالعه‌ی این فیلم را ایجاب می‌کند، نحوه‌ی پردازش شخصیتِ مقابل شخصیت سوپرمن، یعنی «ژنرال زاد» (General Zod) است که این شخصیت را به نماینده‌ی سه دشمن اصلی تفکر لیبرال در طی ۱۰۰ سال اخیر مبدّل کرده است که هرکدام را به‌طور مختصر توضیح می‌دهیم.

بر طبق روایت کلاسیک و اصیل داستان سوپرمن، که بدان اشاره شد، سوپرمن در حقیقت از یک نسل‌کشیِ هولوکاست‌گونه فراری داده شد، که یادآور واقعه‌ی «انتقال کودکان» (kindertransport) می‌باشد و ژنرال زاد در این قسمت از داستان، در حقیقت استعاره‌ای از آلمان نازی است. جالب است بدانید که طبق برخی از منابع، نام «Zod» دارای ریشه‌ی عبری بوده و به معنی «سلاح» (Weapon) می‌باشد. [۷۴]

از سویی دیگر، زاد و تفکرات او همچنین مشخصه‌هایی را دارد که او را به سران کمونیسم شبیه کرده است. آن‌چه که پدر کال-اِل در سفینه برای او روایت می‌کند، مرزبندی‌هایی ایدئولوژیک است که علت اصلی جنگ ژنرال زاد و پدر کال-اِل می‌باشد. مکالمه حول چند واژه‌ی کلیدی و طلایی است و یک دوقطبی تمام‌عیار را تبیین می‌کند؛ چپ در برابر راست، «انتخاب جامعه برای فرد» در برابر «آزادی انتخاب سرنوشت». به صحبت‌های پدر کال-اِل در سفینه در این‌باره توجه کنید:

«…هر کودکی برای ایفای نقشِ از پیش تعیین‌شده‌ای در جامعه‌ی ما (کریپتون) طراحی شده بود. به‌عنوان یک کارگر، جنگجو، رهبر و غیره. من و مادرت معتقد بودیم که کریپتون، چیز گران‌بهایی را از دست داده بود: عنصرِ انتخاب و شانس. خب اگر کودک، رویایِ چیزی غیر از آن‌چه که جامعه برایش در نظر گرفته را در سر می‌پروراند، چی؟ اگر کودک به‌دنبال چیزی عظیم‌تر باشد چی؟ تو تجسّم این باور بودی کال، اولین تولد طبیعی کریپتون بعد از قرن‌ها.»

همچنین تصاویری که برای روایت داستان گذشته پدر کال-اِل در کشتی به نمایش درمی‌آید، بیننده را به شمایل‌نگاری‌های شوروی ارجاع می‌دهد.

چهره‌ی ژنرال زاد

مجسمه‌ای از لنین

لازم به ذکر است که در کنار داستان سوپرمن، داستانی تحت عنوان «سوپرمن: پسر سرخ» (Superman: Red Son) در کتاب‌های مصور وجود دارد که داستان سوپرمن شوروی را روایت می‌کند. با توجه شباهت پوشش ژنرال زاد و سوپرمن شوروی، مخصوصاً علامت داسی‌شکل روی سینه‌ی زاد، می‌توان گفت که زاد در این فیلم، همان سوپرمن شوروی است و گویا دو داستان در این فیلم ادغام شده‌اند.

شباهت ژنرال زاد با سوپرمن شوروی

همچنین با توجه به تِم آپوکالیپتیک (آخرالزمانی) زاد و فعالیت‌های او مانند «پخش شدن ندای زاد در تمامی تلوزیون‌ها و رسانه‌ها در کره زمین» [مانند فیلم مردان ایکس: آخرالزمان (۲۰۱۶)] و همچنین ماهیت بیگانه و غیرزمینی او که به موجب آن با آثاری همچون «جنگ دنیاها» (۲۰۰۵)، گره می‌خورد، زاد شخصیتی تروریست (و مرتبط با کلیشه‌ی منجی مسلمانان در هالیوود) نیز پیدا کرده است.

ادامه دارد…

نویسنده: علی حامدین
منبع: اندیشکده مطالعات یهود

قسمت قبلی این مقاله  ؛  قسمت بعدی این مقاله [به‌زودی]

پی‌نوشت‌ها:

[۱] (Minsk) پایتخت کشور بلاروس.
[۲] (Lodz) از شهرهای لهستان.
[۳] (Vilna) پایتخت کشور لیتوانی.
[۴] (Warsaw) پایتخت کشور لهستان.

۵- Brod, H. (2012).Superman Is Jewish?: How Comic Book Superheroes Came to Serve Truth, Justice, and the Jewish-American Way. Published by FreePress. p.9
۶- Jules Feiffer
۷- Rabbi Simcha Weinstein
۸- “Supermen Sches Comic Books Jewish History”, Haaretz, January 24, 2016
۹- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.107
۱۰- Jack Kirby
۱۱- The King of Comics
۱۲- Weinstein, S. (2006).Up ,Up, and Oy Vey!:How Jewish History, Culture, and Values Shaped the Comic Book Superheroes. Published by Barricade Books. p.18
۱۳- Stan Lee
۱۴- Thor
۱۵- Dr. Donald Blake
۱۶- Odin
۱۷- Klotz, B, Secret Identities: Graphic Literature and the Jewish-American Experience, Rhode Island, in “Senior Honors Projects”, ۱۲۷, ۲۰۰۹, pp.1-38: p.28.
۱۸- Johnny E. Miles
۱۹- Chapters of The Fathers/Ethics of The Fathers
۲۰- Miles, J. (2018).Superheroes and Their Ancient Jewish Parallels: A Comparative Study. Published by McFarland. p.8
۲۱- Wikipedia
۲۲- Prike Avot-1.18
۲۳- Packer, S.(2009). Superheroes and Superegos: Analyzing the Minds Behind the Masks. Published by Praeger. p.142
۲۴- Brod, H. (2012). Superman Is Jewish?: How Comic Book Superheroes Came to Serve Truth, Justice, and the Jewish-American Way. Published by FreePress. p.7
۲۵- Wikipedia
۲۶- “A nice Jewish boy from planet Krypton”, The Times of Israel, July 25, 2012
۲۷- Harry Brod
۲۸- Lund, M.(2016). Re-Constructing the Man of Steel: Superman 1938–۱۹۴۱, Jewish American History, and the Invention of the Jewish–Comics Connection (Contemporary Religion and Popular Culture).Published by ‎ Palgrave Macmillan. p.166
۲۹- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.129
۳۰- Elliot S. Maggin
۳۱- Martin Bumber

۳۲- (Methodist) عضوی از یک فرقه پروتستان مسیحی که از جنبش تبشیری چارلز و جان وسلی و جرج وایتفیلد در قرن ۱۸، نشأت گرفته است.
۳۳- عضوی از یک فرقه مسیحی پروتستان. این فرقه یکی از بزرگترین بخش‌های پروتستان را تشکیل می‌دهد و اعضای آن در سراسر جهان بخصوص ایالات متحده، یافت می‌شوند.
۳۴- از طرفداران مارتین لوتر

۳۵- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.129
۳۶- Pumphrey, N. (2019).Superman and the Bible: How the Idea of Superheroes Affects the Reading of Scripture. Published by McFarland. p.147
۳۷- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.149
۳۸- Miles, J. (2018).Superheroes and Their Ancient Jewish Parallels: A Comparative Study. Published by McFarland. p.4
۳۹- Roy Schwarts
۴۰- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.138
۴۱- Arie Kaplan
۴۲- Kaplan, A. (2008). From Krakow to Krypton: Jews and Comic Books. Published by Jewish Publication Society. p.14
۴۳- Miles, J. (2018).Superheroes and Their Ancient Jewish Parallels: A Comparative Study. Published by McFarland. p.7-8
۴۴- Klotz, B, Secret Identities: Graphic Literature and the Jewish-American Experience, Rhode Island, in “Senior Honors Projects”, ۱۲۷, ۲۰۰۹, pp.1-38: p.23
۴۵- Brod, H. (2012). Superman Is Jewish?: How Comic Book Superheroes Came to Serve Truth, Justice, and the Jewish-American Way. Published by FreePress. p.9
۴۶- Weinstein, S. (2006).Up ,Up, and Oy Vey!:How Jewish History, Culture, and Values Shaped the Comic Book Superheroes. Published by Barricade Books. p.24
۴۷- Kaplan, A. (2008). From Krakow to Krypton: Jews and Comic Books. Published by Jewish Publication Society. p.14
۴۸- Pumphrey, N. (2019).Superman and the Bible: How the Idea of Superheroes Affects the Reading of Scripture. Published by McFarland. p.147
۴۹- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.134
۵۰- Wikipedia
۵۱- Pumphrey, N. (2019).Superman and the Bible: How the Idea of Superheroes Affects the Reading of Scripture. Published by McFarland. p.147
۵۲- Martin Lund
۵۳- Lund, M.(2016). Re-Constructing the Man of Steel: Superman 1938–۱۹۴۱, Jewish American History, and the Invention of the Jewish–Comics Connection (Contemporary Religion and Popular Culture).Published by ‎ Palgrave Macmillan. p.78-79

Yom Ha-Shoah -54 (יום השואה) مورخ ۲۷ نیسان، پاییز در آوریل یا می.

۵۵- Kaplan, A. (2008). From Krakow to Krypton: Jews and Comic Books. Published by Jewish Publication Society. p.14
۵۶- Kaplan, A. (2008). From Krakow to Krypton: Jews and Comic Books. Published by Jewish Publication Society. p.14
۵۷- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.133
۵۸- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.133
۵۹- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.129
۶۰- Paul Kupperberg
۶۱- Howard Chaykin
۶۲- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.133
۶۳- Ayelet Zurer
۶۴- Schwarts, R. (2021) .Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.133
۶۵- Joseph Goebbels
۶۶- Kaplan, A. (2008). From Krakow to Krypton: Jews and Comic Books. Published by Jewish Publication Society. p.59
۶۷- Schwarts, R. (2021).Is Superman Circumcised?: The Complete Jewish History of the World’s Greatest Hero. Published by McFarland. p.115
۶۸- Sadducees
۶۹- “Jerry Siegel Attacks!” Das Schwarze Korps , April 25, 1940, translated at Randall Bytwerk, “The SS and Superman”, German Propaganda Archive
۷۰- Weinstein, S. (2006).Up ,Up, and Oy Vey!:How Jewish History, Culture, and Values Shaped the Comic Book Superheroes. Published by Barricade Books. p.25
۷۱- Eric Walberg

۷۲- سیاست‌های هویتی (Identity Politics) رهیافت و تحلیل سیاسی‌ای است که بر اولویت بندی مردم بر اساس دغدغه‌های عمدتاً مرتبط با هویت مشخص نژادی، مذهبی، قومی، جنسی، اجتماعی و دیگر اشکال هویتی آن‌ها و تشکیل اتحاد‌های سیاسی انحصاری با دیگران در این گروه‌ها به جای درگیر شدن سیاست عمومی و سنتی‌تر حزبی، مبتنی شده است.

۷۳- Walberg, E. (2017). The Canada-Israel Nexus. Published by Clarity Press, Inc.p.92
۷۴- Online Etymology Dictionary

««« پایان »»»

آشنایی با رنگ‌های به‌کار رفته در مقاله‌ی فوق:

رنگ آبی برای تأکید بر کلمات کلیدی است.
رنگ قهوه‌ای برای نقل‌قول استفاده می‌شود.
رنگ بنفش در تیترهای اصلی استفاده شده.
رنگ نارنجی در تیترهای فرعی استفاده شده.
رنگ قرمز برای لینک‌دادن استفاده شده.

…

اندیشکده مطالعات یهود در پیام‌رسان‌ها:

… … …