پرونده شناخت یهودیان مخفی

پرونده‌ای برای شناخت یهودیان مخفی

«یهودیت مخفی» Crypto-Judaism پدیده‌ای واقعی است نه موهوم. در منابع یهودی، از جمله در دانشنامه‌های مرجع یهودی چون «جوداییکا» و «دائرة‌المعارف یهود» [۱]، این عنوان کاربرد رسمی گسترده دارد و در مدخل‌های مستقلی چون «یهودیان مخفی» [۲] «انوسیم» [۳] «مارانو» [۴] «دونمه» [۵] «جدیدالاسلام‌های مشهد» [۶] [۷] [۸] و غیره بدان پرداخته شده. یهودیان و غیریهودیان در این زمینه صدها کتاب و مقاله نگاشته‌اند.

«یهودی مخفی» با آن یهودی که به راستی باور به دین خود را از دست داده، این باور را علنی کرده و از جامعه‌ی یهودی جدا یا طرد شده تفاوت دارد. جوداییکا این گروه را «مرتدین» می‌نامد، و در مدخلی جدا از مدخل «یهودیان مخفی» با نام «ارتداد» Apostasy به ایشان می‌پردازد، [۹] و میان آنان با «یهودیان مخفی» تفاوت قائل است. دائرة‌المعارف یهود «یهودیان مخفی» را چنین معرفی می‌کند:

«یهودیانی که خود را پیرو دین دیگر معرفی می‌کنند، ولی در خانه‌های خود در خفا مناسک یهودی را به جا می‌آورند.» [۱۰]

یکی از سرشناس‌ترین نمونه‌های «یهودیان مخفی» دکتر هکتور نانز، پزشک مخصوص الیزابت اول است و نمونه‌های سرشناس «مرتدین» یهودی، آبنر برغشی و اسپینوزا.

آشنایی با پدیده «یهودیت مخفی» واجد اهمیت فراوان در تبیین برخی تحولات تاریخ معاصر ایران است. «یهودیان مخفی» در بسیاری از نقاط ایران فعالیت داشته و ریشه دوانیده‌اند ولی در تنها مکانی که این پدیده با نام رسمی فرقه دونمه شعبه یا شاخه پدید آورده دماوند است.

به‌دلیل اهمیت این پدیده و جایگاه مرموز و بغرنج آن در تحولات امروز ایران و جهان، در یادداشت‌های متعددی درباره‌ی ایشان سخن گفته و تلاش کردیم درباره‌ی خاستگاه‌ها و مجاری متنوع «نفوذ» این نهان‌پیشه‌گان روشنگری کنیم. در ادامه اسامی این یادداشت‌‌ها را مشاهده می‌کنید.

برای مطالعه‌ی هریک از این یادداشت‌ها بر روی نام آن‌ها کلیک کنید:

مهدی‌گرایی افراطی میراث یهودیان مخفی مشهد
(با نگاهی به پدیده یهودیان جدیدالاسلام مشهد و واقعه الله‌داد)

یهودیان مخفی و طریقت بکتاشی

یهودیان مخفی مشهد
(نگاهی به پدیده‌ی جدیدالاسلام ها)

یهودیان دماوند و فرقه‌های رازآمیز

درباره یهودیان و بهائیان مخفی

استادان غیبی و علم خُشنوم

یهودیان مخفی به مثابه یک سازمان اطلاعاتی

خراسان پایگاه یهودیان مخفی

حاخام یدیدیا شوفط و فرقه‌سازی یهودیان مخفی

تکمله‌ای در باب ابلیسک ناتمام

سخنرانی آیةالله فاکر درباره یهودیان جدیدالاسلام

نفوذ یهودیان مخفی در کلیسای کاتولیک

نقش پاپ‌های یهودی مخفی در جنگ‌های صلیبی

نمونه‌هایی از تأثیر یهودیان مخفی بر کلیسای کاتولیک

نقش یهودیان مخفی و آتاتورک در فروپاشی عثمانی

‏خاندان اسرائیلی عالیخانی

شناخت یهودیان مخفی

پی‌نوشت‌ها:

[۱] http://www.jewishencyclopedia.com/index.jsp
[۲] http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=909&letter=C
[۳] http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=1627&letter=A
[۴] http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=169&letter=M
[۵] http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=438&letter=D
[۶] http://www.sussex-academic.co.uk/sa/titles/jewish_studies/nissimi.htm
[۷] http://openlibrary.org/b/OL18926670M/Anuse-Mashhad
[۸] http://books.google.com/books?id=33A2fLwoec4C&dq=mashhad+crypto+jews&source=gbs_navlinks_s
[۹] Encyclopaedia Judaica, New York: Macmillan, 1971, vol. 3, pp. 201- 215
[۱۰] http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=909&letter=C

شناخت یهودیان مخفی ، شناخت یهودیان مخفی

اندیشکده مطالعات یهود در پیام‌رسان‌ها:

… … …