در منشور منسوب به کوروش هخامنشی وی بارها از مردوک / مردوخ خدای خدایان ساختگی و دروغین مردم بابیلون (بابل) نام برده و او را ستوده است.
کوروش مردوک را پادشاه آسمان و زمین معرفی میکند، او را ناظر بر خود میداند، میگوید از اینکه برخی از مردم بابیلون خدایانی دیگر را پرستش میکنند خشمگین است. کوروش میگوید که این پادشاهی هدیهای از جانب مردوک است و مردوک از او راضی است.
وی میگوید که همواره به دنبال پرستش و نیایش مردوک بوده؛ خود را برگزیدهی وی میداند. مردوخ به او پیروزی عطا کرد. کورش وی را سرور بزرگ خود معرفی میکند. مردوخ به کوروش برکت میدهد و کوروش از او بسیار میترسد. [۱]
در کتاب تاریخ ایران باستان استاد حسن پیرنیا میافزاید که کوروش در تحکیم پایههای معبد مردوک / معبد اساهیل بسیار تلاش کرد و در راه تزیین و آباد ساختن معبد مردوخ کوشش بسیار نمود. [۲]
اما به راستی این مردوک کیست که کورش او را خدای خدایان میداند؟
در پاسخ به این پرسش استاد عباس قدیانی میگوید:
مردوک ( Marduk ) رب النوع بابلی ها (پسر خداى آسمان و قائم مقام او) در دوران کاسیان به ریاست خدایان بابل ارتقا یافت. طبعاً مرکز پرستش او بابل بود. [۳]
مردوک خدای خدایان بابل بوده و دارای فرزندانی نیز بوده است، برای مثال نبو نام فرزند او بود. [۴]
سنگ نگاره مردوک یا مردوخ به شکل انسان بالدار
کشف شده در کاخ آپادانای شوش، در موزه لوور
حسن پیرنیا در تاریخ ایران باستان اشاره میکند که مردوک – خدای خدایان – در بابل، به صورت مجسمه، یعنی بت بود. [۵] گرانتوسکی نیز تصریح میکند که:
خشایارشا دستگاه شاهى بابل را منحل و معبد بزرگ بابلیها را ویران کرد، مجسمه خداى بزرگ بابلیها یعنى مردوک را به پارس برد. [۶]
سر پرسی سایکس میگوید که مردوخ توسط نبوکد نصر اول از عیلام به بابل بازگردانده شد! [۷] همین سخن سایکس نشانگر این است که مردوک به صورت مجسمه یا بت بود نه چیزی دیگر. و ایشان، به صراحت از بت بودن مردوک حکایت میکند. [۸]
پس روشن است که کوروش هخامنشی بت مردوک را پرستش مینمود.
لیکن برخی چنین توجیه کردهاند که کورش به همهی ادیان به دیده احترام مینگریست به همین علت همهی ادیان را به رسمیت میشناخت!
اما باید دانست که این توجیه صحت ندارد و میتوان گفت که توجیهی بیارزش است. چون احترام به بتپرستی در واقع توهین به یکتاپرستی است. به رسمیت شناختن بتها و خدایان دروغین، بیاحترامی به خدای یگانه است.
به حکم خرد پویا، اجتماع نقیضین محال است. چگونه ممکن است انسان در آن واحد هم یکتاپرست باشد و هم دوستدار، مدافع و مروّج بتپرستی؟!
چون اگر دقت کنیم میبینیم که سخنان کورش دربارهی مردوک بسیار فراتر از احترام است و به ستایش و نیایش و پرستش انجامیده و حتی به ترویج و تحکیم معبد مردوک رسیده است. هرگونه به رسمیت شناختن بت پرستی، کمک به فراگیر نشدن یکتاپرستی در جهان است.
پینوشتها:
[۱]. ترجمه فارسی از متن اصلی بابلی؛ پروفسور شاهرخ رزمجو، بخش خاور میانه موزه بریتانیا، کلیک کنید.
The British Museum , persian translation of the text on the Cyrus Cylinder
[۲]. تاریخ ایران باستان حسن پیرنیا، ناشر: دنیاى کتاب، تهران، چاپ اول، ج۱ ص۳۹۱
[۳]. عباس قدیانى، فرهنگ جامع تاریخ ایران، انتشارات آرون، تهران، چاپ ششم ج۲ ص۷۶۶
[۴]. همان، ج۲ ص۸۱۷
[۵]. تاریخ ایران باستان حسن پیرنیا، ناشر: دنیاى کتاب، تهران، چاپ اول، ج۲ ص۱۵۳۲، ج۱ ص۷۰۰ – ۶۹۹
[۶]. ادوین گرانتوسکى، تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز، ترجمه کیخسرو کشاورزى، انتشارات پویش، تهران، چاپ اول، ص۹۸
[۷] سِر پرسى سایکس، تاریخ ایران، ترجمه سید محمدتقى فخر داعى گیلانى، ناشر: افسون، تهران، چاپ هفتم، ج۱ متن، ص۱۰۴
[۸]. همان، متن ج۱، ص۱۰۳
…..
بیشتر بدانیم:
کوروش در تورات : مسیح خداوند یا منصوب خداوند؟
کوروش هخامنشی در منابع کهن ایرانی
کوروش هخامنشی و مصادره اسناد تاریخی
محبوبیت مردمی: کوروش یا نبونید؟
از مقبره مادر سلیمان تا آرامگاه کوروش
…..
تنها با یک کلیک به کانال تلگرام اندیشکده مطالعات یهود بپیوندیم:
مقالتون کاملا خیالی و غرض ورزانه بود
در یک کلام. ” چرند محض “
با سلام. این مطلب كوتاه برای ادعاهای خود سند و مدرک ذكر كرده است. اگر مطالب مستند این مقاله «چرند محض»! بود، كافی بود جنابعالی به جای «فحاشی» و «بیادبی» (كه روش معمولی کوروشپرستان بوده و از عدم تربیت صحیح خانوادگی آنان و باطل بودن الگوهای خیالیشان خبر میدهد) اسناد آن را رد میكردید یا دلیل و مدركی بر خلاف آن میآوردید!! اندیشكده امثال شما را برای همیشه از نظر دادن در این سابت محروم میكند تا «شاید» تلنگری باشد در راستای كسب تربیت صحیح!
سلام
از منابع دست اول مثل تورات استفاده کرده
بنا بر این بالاترین اعتبار علمی را میتواند دارا باشد
خیلی متشکریم بابت نشر اینگونه مطالب روشنگرانه ، عالی بود هر چند خلاصه نوشتید.
درود، بسیار ممنونم از مقاله مستندی که ارائه دادید، بنده خودم به باستان علاقه دارم، ولی نگرش تعصب آمیز ، بسیار جاهلانه است، باید منصف بود و نگرش علمی داشت. چه خوشمان بیاید چه نیاید کوروش بت پرست بوده، خب اینکه دیگر انکار ندارد. اینهمه مستندات و مطالب با رفرنس را فقط یک ذهن متعصب میتواند رد. برای شما آرزوی موفقیت میکنم.
همتون یه مشت حرمی هستین که فقط قصدتون تخریبه. خدا لعنتتون بکنه. یه مشت جاهل مفنگی هستین که هیچ بویی از ایرانی بودن نبردین. خدا به کمرتون بزنه
با سلام. مطلبی را كه چند سطر بالاتر گفتم تكرار میكنم:
نوشتهی كوتاه ما برای ادعاهای خود سند و مدرک ذكر كرده است. اگر مطالب مستند این مقاله «تخریب»! بود، كافی بود جنابعالی به جای «فحاشی» و «بیادبی» (كه روش معمولی کوروشپرستان بوده و از عدم تربیت صحیح خانوادگی آنان و باطل بودن الگوهای خیالیشان خبر میدهد) اسناد آن را رد میكردید یا دلیل و مدركی بر خلاف آن میآوردید!!
واقعا چرته شما بهتره يكم بيشتر كتاب بخوني بفهمي مردوك كي بوده و از كجا اومده اينا بت نيستن بلكه همه اين ها واقعاي بودن كوروش اونا فرمانرواي زمين و اسمان ميدونه نه افريننده همه چيز كه خدا هستش
نمونهای از علم و سواد یک باستانگرا !!!
شما ها که اینجور داغ میکنین از یه حرف برین بیشتر مطالعه کنین تا واقعیت رو بفهمین.هیچکسی هم تعصب بدن آگاهی نداشته باشه ،شما هم دلیل و مدرک بیار که این حرف درست نیست.یه کم منطقی تر و متمدانه تر برخورد کنین.
والا از اونجایی که من مطالعاتم پیرو سومری ها و خدایان بابل بوده در مورد خدای مردوک این اعتقاد بوده که قبل از خلقت ماده چهار خدا بوده اند که مردوک سه خدای دیر یا بهتر بگم شیاطین دیگر رو نابود می کنه. و بعد جهان ماده و مخلوقات و انسانها رو از گوشت و خون اونا میسازه. مردوک در کتابهای قرن عتیق نزدیک به 50 اسم دارد که هر کدام دارای علامت وقدرت خاصی هستند. جالب اینه که این کتابها و اسامی دارای قدرت جادوی بسیار قوی هستند. شاید کوروش هم تحت تأثیر همین قدرتها به این قدرت رسیده باشد. و با این تفاسیر اگر مردوک خدانیست پس بدون شک یکی از شیاطین است یا شاید خود ابلیس. پس احتمال شیطان پرست بودن سومری ها وبابلیون بسیار زیاد است.
حیف که به خاطر خیلی از محدودیت ها نمیتونم پاس خ مناسبی به شما بدم دوست عزیز